Geoorloofd schoolverzuim en spijbelen

Geoorloofd schoolverzuim

Soms kan een leerling vrijstelling krijgen van de plicht om naar school te gaan. Dan is er geen sprake van schoolverzuim of spijbelen. Voorbeelden zijn:

• ziekte;
• schorsing;
• religieuze feestdag;
• huwelijk;
• begrafenis.

In deze gevallen is er schoolverzuim met een goede reden (geoorloofd schoolverzuim). Ouders en leerlingen moeten wel voldoen aan de voorwaarden bij geoorloofd schoolverzuim.

Ongeoorloofd schoolverzuim (zoals spijbelen)

Is een leerling niet op school zonder dat hiervoor een geldige reden is? De school kijkt dan wat er aan de hand is en overlegt met de ouders en de leerling. Als een leerling te vaak afwezig is, schakelt school de leerplichtambtenaar in. Die kan in gesprek gaan met ouders en leerling om te kijken wat er aan de hand is. En hulp bieden waarmee verder verzuim wordt voorkomen.

Scholen en instellingen moeten verplicht het ongeoorloofde verzuim melden bij de leerplichtambtenaar, via het verzuimloket van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO). De schoolleiding moet het melden als een leerling 4 lesweken na elkaar in totaal 16 uren les- of praktijktijd afwezig was. En als een leerling minimaal 4 aaneengesloten schoolweken (28 kalenderdagen) continu afwezig en jonger dan 23 jaar is.

Melding bij afwezigheid

Het verzuimloket van DUO geeft de melding door aan de leerplichtambtenaar van de gemeente. Deze onderzoekt de zaak. Als het spijbelen komt door problemen thuis of in de persoonlijke situatie van de jongere probeert de leerplichtambtenaar hulpverlening of begeleiding in te zetten.

Verwijtbaarheid is als de ouders niets of niet genoeg doen om het verzuim te stoppen. Bij verwijtbaarheid zijn de ouders of verzorgers wettelijk strafbaar. Een leerling van twaalf jaar of ouder kan ook zelf strafbaar zijn.

De leerplichtambtenaar kan een proces-verbaal opmaken. De leerplichtambtenaar stuurt het proces-verbaal dan naar het Openbaar Ministerie.

Geldboete voor ouders en verzorgers

De rechter kan ouders en verzorgers een boete geven.

Kinderbijslag stopzetten

Gaat het om leerlingen van 16 en 17 jaar die nog geen diploma havo, vwo, mbo niveau 2 of hoger hebben (een startkwalificatie)? Dan kan de leerplichtambtenaar spijbelen ook melden bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB). Dit doet de ambtenaar als het niet lukt de leerling weer naar school te krijgen. De SVB kan de kinderbijslag stoppen.

Taakstraf en begeleiding

De officier van justitie of de rechter kan de leer- of kwalificatieplichtige jongere van 12 jaar of ouder ook een taakstraf geven. Een deel van die taakstraf kan voorwaardelijk zijn, als de jeugdreclassering de jongere begeleidt. Jeugdreclassering is een vorm van jeugdzorg waarbij hulpverleners de jongere helpen, begeleiden en controleren.

Absoluut verzuim

Staan leer- of kwalificatieplichtige jongeren niet ingeschreven op een school? Dan heet dat absoluut verzuim. Dit is strafbaar, want de Leerplichtwet wordt overtreden. Als ouders of verzorgers de jongere niet op een school of instelling willen inschrijven, maakt de leerplichtambtenaar een proces-verbaal op. De leerplichtambtenaar stuurt dit naar de officier van justitie.

Schoolverzuimcijfers

Gemeenten geven elk jaar aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) door hoe veel kinderen en jongeren niet aanwezig waren op school. Daarbij geven ze ook aan hoe ze hiermee zijn omgegaan. Het ministerie van OCW stuurt elk jaar een brief over het verzuim naar de Tweede Kamer.