Operaties patiënten met aangeboren hartafwijking voortaan in Rotterdam en Groningen

De Universitaire Medische Centra (UMC) in Leiden en Utrecht gaan deze operaties daarom vanaf eind 2025 niet meer uitvoeren. Alle andere zorg voor patiënten, ook met een aangeboren hartafwijking, blijft gewoon in alle ziekenhuizen beschikbaar.

Operaties bij Erasmus MC en UMC Groningen vanwege kwaliteit en toegankelijkheid

Operaties voor patiënten met een aangeboren hartafwijking vinden vanaf eind 2025 alleen nog plaats in het Erasmus MC in Rotterdam en UMC Groningen. Dat is nodig om de kwaliteit van deze specialistische ingrepen hoog te houden.

De verenigingen van artsen, patiëntenorganisaties en ziekenhuizen vinden al langer dat deze operaties op minder locaties moeten plaatsvinden. De patiëntenorganisaties en de Nederlandse Federatie van Universitair Medisch Centra (NFU) hebben uiteindelijk de minister gevraagd te beslissen welke 2 locaties deze operaties blijven uitvoeren.   

Doel: kwaliteit zorg behouden en verder verbeteren

Door de operaties voor deze patiënten op twee locaties uit te laten voeren, wil het kabinet de kwaliteit van de operaties hoog houden en verbeteren. En het risico op vermijdbare sterfte verkleinen. Chirurgen moeten dit soort complexe operaties regelmatig doen om hun vaardigheden op peil te houden. Als de operaties in meer dan 2 ziekenhuizen plaatsvinden, voeren zij te weinig operaties per persoon per jaar uit. 

Doordat er nu 4 ziekenhuizen zijn die deze operaties uitvoeren, zijn er te weinig gespecialiseerde zorgverleners per vestiging. In totaal zijn er in Nederland 12 chirurgen die dit soort lastige operaties kunnen doen. Dat is te weinig om op 4 plekken goede zorg te blijven leveren. Door voor 2 ziekenhuizen te kiezen, wil het kabinet bovendien de werkdruk voor deze gespecialiseerde zorgverleners verminderen. Bij de ziekenhuizen die de operaties blijven doen, komen er meer mensen bij om deze zorg te bieden. 

Waarom het kabinet kiest voor de ziekenhuizen in Rotterdam en Groningen

Er zijn voor het kabinet verschillende redenen om voor de ziekenhuizen in Rotterdam en Groningen te kiezen. Het Erasmus MC in Rotterdam:

• voert nu al de meeste operaties per jaar uit bij kinderen en volwassenen met een aangeboren hartafwijking;
• biedt de juiste zorg voor kinderen én volwassenen op 1 locatie;
• heeft een volwaardig kinderziekenhuis dat hulp kan bieden bij complicaties tijdens operaties;
• heeft de meeste chirurgen in dienst om deze specialistische operaties uit te voeren;
• heeft qua verpleegkundigen de grootste intensive-care-capaciteit; 

Hiermee voldoet het als enige ziekenhuis aan alle aspecten die belangrijk zijn voor dit soort ingrepen. 

Uit een onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit bleek dat ook de locatie van een ziekenhuis belangrijk is voor de toegankelijkheid en regionale spreiding. Daarom is het UMC in Groningen het 2e ziekenhuis dat dit type operaties blijft uitvoeren. 

Overige zorg rond operaties nog wel in Leiden en Utrecht

Operaties en katheterisaties bij kinderen, en complexe operaties bij volwassenen met een aangeboren hartafwijking, gaan alleen nog in de ziekenhuizen in Rotterdam en Groningen plaatsvinden. Maar de overige zorg rondom deze operaties blijft op dezelfde plek. Patiënten blijven terecht kunnen in hun vertrouwde ziekenhuis voor bijvoorbeeld:

• controles;
• acute zorg;
• poliklinische afspraken;
• voor- en nazorg;
• gesprekken over medicatie.

Ook andere typen hartoperaties voor volwassenen blijven gedaan worden in de andere ziekenhuizen. Het kabinet wil ervoor zorgen dat patiënten zo snel mogelijk weten wat er voor hen verandert en waar hun eventuele operatie plaatsvindt. Samen met de ziekenhuizen en het zorgpersoneel gaat het kabinet hiervoor zorgen.

Er is een onafhankelijke commissie ingesteld die deze verandering samen met de ziekenhuizen gaat voorbereiden. De voorbereiding is nodig om bijvoorbeeld te zorgen voor voldoende personeel op de juiste plekken en om te zorgen dat er duidelijke samenwerkingsafspraken zijn tussen ziekenhuizen. Naar verwachting zijn de veranderingen eind 2025 doorgevoerd.