Nederland stuurt 150 militairen naar de Balkan
Nederland stuurt maximaal 150 militairen voor 1 jaar naar Bosnië en Herzegovina. Het gaat om infanteristen van het Korps Mariniers. Daarnaast gaan er nog maximaal 10 militairen naar het gebied om inlichtingen te verzamelen. Op basis hiervan is de veiligheidssituatie in Bosnië en Herzegovina beter te monitoren. De zogenoemde Human Intelligence-eenheid vertrekt al in juni. De mariniers volgen in oktober. Met de inzet op de Balkan levert Nederland een bijdrage aan de Europese troepenmacht European Union Force (EUFOR Althea).
Dat laten de ministers Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken en Kajsa Ollongren van Defensie de Kamer vandaag per brief weten.
Onderdeel van de Europese troepenmacht is een multinationaal bataljon dat ongeveer duizend militairen telt. De troepenmacht is op de Balkan gestationeerd om te reageren op incidenten.
Destabiliserende actoren afschrikken
De primaire doelstelling van de operatie is het behoud van een veilige en beveiligde omgeving. Daarnaast moet EUFOR Althea destabiliserende actoren afschrikken en ervoor zorgen dat, als het erop aankomt, de internationale gemeenschap gezamenlijk optreedt. Sinds januari levert Nederland al 4 staffunctionarissen voor EUFOR Althea. Die zitten op het hoofdkwartier in Sarajevo.
Oplopende spanningen
Het rommelt al een tijdje in Bosnië en Herzegovina. De hoogoplopende etno-nationalistische retoriek van politici zorgt regelmatig voor oplopende spanningen tussen de verschillende etnische groepen. Hoewel er op dit moment geen signalen zijn van een op handen zijnde (gewapende) escalatie, blijft de kans hierop aanwezig.
De operatieleiding van EUFOR Althea schat de situatie in Bosnië en Herzegovina momenteel in als relatief stabiel.
Toch spelen er enkele kwesties. Zo staat in de brief van beide ministers dat bijvoorbeeld Rusland zijn invloed in Bosnië en Herzegovina probeert te vergroten. Rusland heeft baat bij een instabiel Bosnië en Herzegovina om verdere toenadering tot de EU en de NAVO te voorkomen.
Ollongren: "Nederland en de EU hebben een direct belang bij stabiliteit op de Westelijke Balkan. Die ligt immers redelijk dichtbij. Voor Nederland genoeg redenen een bijdrage te leveren aan EUFOR Althea."
Deelnemende landen
Aan EUFOR Althea nemen 21 landen deel, waarvan 16 EU-lidstaten. Het zijn:: Bulgarije, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spanje en Tsjechië. De niet EU-lidstaten die bijdragen aan EUFOR Althea zijn: Albanië, Chili, Noord-Macedonië, Turkije en Zwitserland.
De Nederlandse bijdrage van maximaal 150 militairen aan EUFOR Althea eindigt 1 oktober 2024. De inzet van een 10-koppige Human Intelligence (HUMINT)-team loopt 31 juli 2025 af.
EUFOR Althea bestaat sinds 2004. De operatie kent twee voorgangers. Dit waren de NAVO Implementation Force IFOR en vervolgens de NAVO Stabilization Force (SFOR).