Verbeteren internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen

De overheid wil dat Nederlandse bedrijven die zakendoen in het buitenland, dit maatschappelijk verantwoord doen. Dat betekent dat zij rekening houden met mensenrechten, werkomstandigheden en het milieu. Dat is internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO). Het kabinet moedigt IMVO op 5 manieren aan.

IMVO-regels en beleid

De belangrijkste IMVO-regels zijn vastgelegd in de zogenoemde OESO-richtlijnen. Dat zijn aanbevelingen gemaakt door de landen die in de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) zitten of onderschrijven. Nederland zit ook in de OESO.

Het kabinet verwacht van alle bedrijven dat zij zich aan deze regels houden.

Het kabinet neemt met het IMVO-beleid de volgende 5 maatregelen om internationaal maatschappelijk ondernemen te verbeteren: 

  1. Bedrijven verplichten aan IMVO te doen
  2. IMVO-voorwaarden stellen
  3. Met subsidie bedrijven verleiden tot IMVO
  4. Samenwerking in verschillende sectoren vergemakkelijken
  5. Voorlichting geven over IMVO

Op de website van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) staat gedetailleerdere informatie over IMVO. Ook heeft de RVO een steunpunt dat bedrijven helpt bij vragen over IMVO.

1. Bedrijven verplichten aan IMVO

In de Europese Unie is op 24 mei 2024 de EU-richtlijn Corporate Sustainability Due Diligence Directive (CSDDD) aangenomen. Deze wet verplicht bedrijven om internationaal maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Dit betekent dat grote bedrijven in Europa moeten kijken wat voor negatieve effecten zij hebben op mens en milieu, ook in andere landen. Ook betekent het dat zij die negatieve effecten moeten aanpakken.

Op 25 juli 2024 is de Europese wet formeel in werking getreden. Vanaf dat moment hebben lidstaten 2 jaar de tijd om deze om te zetten in nationale wetgeving en een toezichthouder aan te wijzen. Een jaar daarna wordt de nationale wet van toepassing op de 1e groep bedrijven. Nederland is gestart met de nationale implementatie van deze wet:

Meer informatie over (de voortgang van) deze wetten is te vinden bij het MVO-steunpunt van de RVO. 

2. IMVO-voorwaarden stellen

De overheid moedigt IMVO aan, en stelt voorwaarden aan bedrijven die aan de overheid willen leveren. Denk bijvoorbeeld aan bedrijven die bedrijfskleding aan de overheid leveren of op een economische handelsmissie gaan. Daarnaast moeten deze leveranciers IMVO-actieplannen aanleveren en actief in gesprek gaan over het onderwerp.

3. Met subsidie bedrijven verleiden tot IMVO

De overheid stelt subsidie beschikbaar aan bedrijven die sociaal duurzamer willen werken. Dat betekent dat ze sociale risico’s in de keten aanpakken door de inkomens, lonen en arbeidsomstandigheden te verbeteren en kinderarbeid te bestrijden. Subsidie aanvragen kan via het Subsidieprogramma Verantwoord Ondernemen (SPVO, voorheen SSF).

Als bedrijven aanspraak willen maken op subsidie, moeten zij laten zien dat zij stappen zetten om de OESO-richtlijnen voor IMVO te volgen.

4. Samenwerking in verschillende sectoren vergemakkelijken

De overheid biedt sectoren de mogelijkheid om met elkaar afspraken te maken over IMVO. Hiervoor worden speciale IMVO-sectorovereenkomsten opgesteld. Binnen deze overeenkomsten kunnen bedrijven en maatschappelijke organisaties sectorale samenwerkingsverbanden aangaan om risico’s te voorkomen op het gebied van mensenrechten, werkomstandigheden en milieu. Deze aanpak is de opvolger van de sectorale IMVO-convenanten en gaat in 2025 van start.

5. Voorlichting geven over IMVO

De overheid ondersteunt bedrijven om maatschappelijk verantwoord te ondernemen. Daarom is er bij de RVO een MVO-steunpunt dat bedrijven helpt bij vragen over IMVO

Met de MVO-risicochecker kunnen bedrijven uitzoeken met welke IMVO-risico's zij te maken kunnen krijgen. Ook kunnen zij de OESO Due Diligence Handreiking gebruiken als hulp bij het maken van IMVO-beleid.

Landen die de OESO-richtlijnen onderschrijven hebben een Nationaal Contactpunt (NCP). Het NCP leert bedrijven over de OESO-richtlijnen en hoe ze deze kunnen toepassen. Het NCP behandelt ook meldingen van personen, maatschappelijk organisaties en bedrijven die een meningsverschil hebben over de OESO-richtlijnen.

Vergroot afbeelding Schema IMVO-maatregelen, oktober 2020

Het kabinet moedigt IMVO op 5 manieren aan