Einde aan maagdenvlieshersteloperaties en kindhuwelijken

Nieuwsbericht | 19-02-2020 | 09:00

Artsen gaan maagdenvlieshersteloperaties niet meer uitvoeren. De beroepsgroep van gynaecologen NVOG past haar standpunt ten aanzien van deze operaties aan. Daarnaast worden kindhuwelijken die in het buitenland zijn gesloten, niet langer erkend in Nederland. Dat staat in een nieuw plan waarmee de minister van VWS en de minister voor Rechtsbescherming zogeheten schadelijke praktijken, zoals huwelijksdwang, achterlating en vrouwelijke genitale verminking aanpakken.

Het bloeden tijdens de eerste huwelijksnacht is binnen verschillende (sub-)culturen van belang als bewijs van maagdelijkheid. Meisjes die geen maagd meer zijn, maar dat willen verhullen, kunnen daarvoor een operatie ondergaan. De ingrepen worden verricht zonder medische noodzaak.

De ministers vinden dat ongewenst en hebben nu met artsen afgesproken dat deze operaties niet meer worden uitgevoerd. Hiervoor past de beroepsgroep haar standpunt aan, zodat de Inspectie Gezondheidszorg & Jeugd hierop kan handhaven.

“Het is een schadelijke praktijk waar we echt een punt achter moeten zetten met elkaar. Je mag van de familiedruk op meisjes geen verdienmodel maken", aldus minister Hugo de Jonge (VWS). Als ondanks het aanpassen of opstellen van het standpunt nog steeds maagdenvlieshersteloperaties worden uitgevoerd zal het kabinet overwegen dit wettelijk te gaan verbieden.

Kindhuwelijken

Het is al niet meer mogelijk om in Nederland voor je achttiende te trouwen, maar dit kan nog wel in andere landen. Een minderjarige die rechtsgeldig getrouwd is in het buitenland kan op dit moment nog – als beide partners meerderjarig zijn –  in Nederland vragen om erkenning van dit huwelijk. Deze huwelijken zijn vaak tot stand gekomen doordat kinderen worden uitgehuwelijkt, iets waar zij zelf meestal weinig zeggenschap over hebben. Ministers Dekker en De Jonge vinden dit onwenselijk en wijzen erop dat een kindhuwelijk een schending is van de rechten van het kind. Daarom worden ook kindhuwelijken die in het buitenland zijn gesloten, niet langer erkend in Nederland.

Minister Sander Dekker (Rechtsbescherming): “Als je ouders je op jonge leeftijd uithuwelijken aan iemand die je misschien helemaal niet kent, komt er abrupt een einde aan je jeugd. Kinderen moeten kind kunnen zijn, en een huwelijk hoort daar niet bij. Zeker niet wanneer dit onder dwang gebeurt. Hier wil ik niet aan meewerken, daarom ga ik regelen dat een in het buitenland gesloten kindhuwelijk niet meer in Nederland wordt erkend.”

Actieagenda Schadelijke Praktijken

In de afgelopen jaren is er veel gedaan om schadelijke praktijken aan te pakken en slachtoffers eerder te signaleren en beter te helpen. Maar uit onderzoek in opdracht van de ministeries van VWS en JenV blijkt dat er nog veel knelpunten bestaan. Zo is er veel meer behoefte aan gebundelde expertise, betere voorlichting en laagdrempelige informatie. Ook het hulpaanbod voor (potentiële) slachtoffers blijkt veel te versnipperd. 

De ministers komen daarom met een serie aan maatregelen om schadelijke praktijken eerder en beter in beeld te krijgen, te stoppen en duurzaam op te lossen:

• Er komt één landelijk expertisecentrum voor (potentiële) slachtoffers zodat het voor hen duidelijk is waar zij terecht kunnen met vragen of voor hulp. Met een gerichte voorlichtingscampagne moeten (potentiële) slachtoffers beter worden bereikt en wordt het kennisniveau van professionals verbeterd.
• Om potentiële slachtoffers te beschermen willen de ministers de signalering door professionals op vliegvelden versterken. Hierbij wordt ook gekeken naar de ervaringen die zijn opgedaan in het Verenigd Koninkrijk.
• Om ongewenste huwelijken in Nederland zoveel mogelijk te weren, gaan de ministers in gesprek met onder meer de Nederlandse Vereniging voor Burgerzaken om ambtenaren van de burgerlijke stand te trainen hoe zij huwelijksdwang, kindhuwelijken en polygame huwelijken kunnen herkennen.

Meer maatregelen staan in het plan van aanpak Schadelijke Praktijken. Het plan is een uitwerking van het programma Geweld hoort nergens thuis waarin het kabinet samen met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en betrokken partijen huiselijk geweld en kindermishandeling willen terugdringen.