Aanpak van huiselijk geweld

De overheid wil huiselijk geweld aanpakken en voorkomen. Bijvoorbeeld door voorlichting, een huisverbod voor de geweldpleger en bescherming van de slachtoffers.

Veel slachtoffers huiselijk geweld

Elk jaar zijn meer dan 1 miljoen Nederlanders het slachtoffer van huiselijk geweld. Huiselijk geweld is geweld dat wordt gepleegd door iemand uit de huiselijke kring van het slachtoffer. Bijvoorbeeld door een partner, ex-partner, familielid of huisvriend. Het gaat om lichamelijke, seksuele en psychische vormen van geweld. Meestal is er een machtsverschil tussen pleger en slachtoffer.

Huiselijk geweld komt binnen alle lagen en groeperingen van de bevolking voor. Het blijft vaak onopgemerkt.

Er kan sprake zijn van opzettelijke mishandeling, maar dit is niet altijd het geval. Soms kunnen mensen de zorg voor hun naasten of cliënten niet meer aan. In zo’n situatie kan hun gedrag ontsporen met mishandeling tot gevolg.

Huiselijk geweld voorkomen door voorlichting

Voorlichting kan helpen geweld te voorkomen. In publiekscampagnes roept de overheid slachtoffers, maar ook omstanders of plegers van geweld op om advies en hulp te zoeken.

Slachtoffers van huiselijk geweld beschermen

Bij ernstige dreiging van huiselijk geweld is het nodig dat slachtoffers een veilige opvangplek krijgen. De dader van huiselijk geweld kan een huisverbod krijgen om het geweld te stoppen.

Vrouwen vormen de grootste groep slachtoffers. Maar ook mannen, kinderen en ouderen zijn slachtoffer van huiselijk geweld. Vanuit de overheid is er aandacht voor alle soorten huiselijk geweld en alle groepen slachtoffers. Soms richt de overheid zich op specifieke groepen, bijvoorbeeld kindermishandeling, ouderenmishandeling of eergerelateerd geweld.

Huiselijk geweld melden

Leerkrachten, artsen, verpleegkundigen, hulpverleners in het gezin en andere professionals kunnen signalen opvangen van (vermoedens van) huiselijk geweld. De meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling beschrijft in 5 stappen hoe professionals kunnen handelen als zij huiselijk geweld signaleren.

Rol gemeente bij terugdringen huiselijk geweld

Het Rijk werkt samen met gemeenten om huiselijk geweld te bestrijden.
De gemeenten zijn verantwoordelijk voor:

Veilig Thuis (voorheen Steunpunten Huiselijk Geweld en Algemeen Meldpunt Kindermishandeling). Deze organisatie krijgt meldingen van huiselijk geweld, onderzoekt die en geeft advies.
het opvangen van vrouwen die hun huis uit vluchten.

De gemeenten werken nauw samen met andere sectoren. Bijvoorbeeld de geestelijke gezondheidszorg (ggz), reclassering, jeugdzorg, politie en het Openbaar Ministerie (OM).

Voor gemeenten heeft de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de Handreiking Samen deskundig gemaakt. Hierin staan de taken van de gemeente bij de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling. En hoe zij samen kunnen werken met ervaringsdeskundigen.

Samenwerking Veilig Thuis, politie en justitieorganisaties

De volgende organisaties werken samen in de aanpak van huiselijk geweld en kindermishandeling:

Veilig Thuis;
de politie;
het Openbaar Ministerie (OM);
de reclassering;
Raad voor de Kinderbescherming.

Door nauwe samenwerking zorgen deze organisaties ervoor dat zo snel mogelijk weer een veilige situatie ontstaat. Zij hebben hun afspraken vastgelegd in de aanpak Veiligheid Voorop.