Nederlands Herstel- en Veerkrachtplan
Nederland kan € 5,4 miljard krijgen van de Europese Unie (EU) voor herstel na de coronacrisis en de energiecrisis. Het meeste geld gaat naar klimaatmaatregelen en digitalisering. Veel geld gaat naar ProRail en de gemeenten, ziekenhuizen en scholen.
Gezamenlijke aanpak EU-landen voor herstel na coronacrisis
De EU-lidstaten besloten tot een gezamenlijke aanpak om te herstellen van de coronacrisis en de energiecrisis. Daarom is de Herstel- en Veerkrachtfaciliteit opgericht. Dit is een tijdelijk middel waarmee de EU subsidies en leningen aan EU-landen kan geven. De nationale plannen moeten vóór augustus 2026 klaar zijn. De Herstel- en Veerkrachtfaciliteit is onderdeel van NextGenerationEU (europa.eu). Dit helpt landen om te herstellen van de coronacrisis.
Nederland ontvangt geld in delen
EU-landen ontvangen het geld in delen. Hiervoor dienen ze betaalverzoeken in bij de Europese Commissie. Nederland dient in totaal 5 betaalverzoeken in, waarvan het 1e in mei 2024. Dit betaalverzoek heeft een waarde van € 1,3 miljard en is goedgekeurd door de Europese Commissie.
Voor elk betaalverzoek moeten landen bewijzen dat de afgesproken doelen van maatregelen in hun HVP zijn behaald. Ook moeten zij verklaren dat hierbij de financiële belangen van de EU zijn beschermd. Dit betekent dat er geen sprake is geweest van fraude, corruptie, belangenverstrengeling en dubbele financiering.
Inhoud Nederlands plan
Dit plan voldoet aan de eisen die de EU heeft gesteld. Zo besteed Nederland 55% aan klimaatdoelstellingen, en gaat 26% naar digitalisering. Ook draagt het plan bij aan adviezen die Nederland heeft ontvangen van de EU. In totaal bestaat het HVP uit 6 thema’s:
- de groene transitie: bijvoorbeeld natuurherstel via Programma Natuur, of Wind op Zee ;
- de digitale transformatie: onder andere via laptops voor leerlingen en digitalisering van de overheid;
- duurzaam en betaalbaar wonen: door woningen te bouwen, en afspraken te maken met provincies en gemeenten over het aantal betaalbare nieuwbouwwoningen;
- verbeteren van de arbeidsmarkt, pensioenen en onderwijs: bijvoorbeeld door het pensioenstelsel te hervormen en leerlingen in hun eindexamenjaar te ondersteunen;
- versterken van de gezondheidszorg door de IC-capaciteit van ziekenhuizen te vergroten;
- aanpak van belastingontwijking en witwassen, onder andere door het anti-witwasbeleid.
Weet je nog? De Herstel- en Veerkrachtfaciliteit. Een initiatief van de Europese Unie en de lidstaten om Europa duurzamer en veerkrachtiger te maken.
In de vorige video vertelde ik meer over de achtergronden van dit initiatief, dat elk land plannen heeft ingediend en wat de 7 prioriteiten zijn in het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan.
In deze video laat ik je zien wat Nederland met de 5,4 miljard euro uit dit plan heeft gefinancierd en nog gaat financieren.
Digitalisering en klimaat staan centraal. Daar wordt respectievelijk 1,4 en 3 miljard euro in geïnvesteerd en dat geld zie je in het hele plan terug.
Veel van de klimaatinvesteringen zitten vanzelfsprekend in het bevorderen van de groene transitie.
Een groot bedrag in deze prioriteit gaat naar programma Natuur om de kwaliteit van stikstofgevoelige natuurgebieden te verbeteren.
Alternatief:
Bijna een miljard euro gaat naar programma Natuur om de kwaliteit van stikstofgevoelige natuurgebieden te verbeteren.
Ook voor het versnellen van de klimaat- en energietransitie zijn er verschillende programma’s die geld krijgen.
Eén daarvan is het project ZES, gericht op het elektrificeren van de binnenvaart. Hier zie je de Alphenaar, het eerste elektrische binnenvaartschip van Nederland.
Er is bovendien veel aandacht voor het verbeteren van de woningmarkt en het verduurzamen van de gebouwde omgeving.
A Bijvoorbeeld om subsidies te kunnen verstrekken voor verduurzaming met warmtepompen, zonneboilers of isolatie.
Het versnellen van de digitale transitie is een andere belangrijke prioriteit voor Nederland. Bijvoorbeeld in het onderwijs of bij de overheid.
We kunnen bijvoorbeeld ons vervoer in Nederland slimmer, efficiënter en veiliger maken. Intelligente verkeersinstallaties kunnen zorgen voor een verbeterde verkeersdoorstroming. Daardoor staan weggebruikers minder lang op de weg, en dat is ook nog eens goed voor het milieu.
Een kleine 1,4 miljard is voor deze digitale prioriteit gereserveerd.
Naast klimaat en digitalisering bevat het Nederlandse Herstel- en Veerkrachtplan veel maatregelen op andere gebieden. .
En dat zijn niet alleen investeringen, maar ook hervormingen.
Bijvoorbeeld om witwassen en belastingontwijking in Nederland tegen te gaan.
Alles bij elkaar worden er maar liefst 22 hervormingen en 28 investeringen gerealiseerd binnen het plan.
Nou, dit was ‘m weer! Nu ben je weer een stuk wijzer over het Nederlandse HVP.
Nog meer weten? Volg de link in deze QR-code of zoek naar ‘HVP Nederland’. Bedankt voor het kijken!
Minder afhankelijk van fossiele brandstoffen uit Rusland door REPowerEU
Met REPowerEU moeten EU-lidstaten minder afhankelijk worden van fossiele brandstoffen uit Rusland. En om de overstap naar een duurzaam energiesysteem te versnellen. Denk hierbij aan maatregelen om:
- energie te besparen;
- meer verschillende soorten energiebronnen te gebruiken;
- en de overgang naar hernieuwbare energie te ondersteunen.
Nederland krijgt voor deze maatregelen € 735 miljoen extra, omdat ze bijdragen aan REPower EU. Het totale bedrag van het Nederlandse HVP komt hiermee op € 5,4 miljard.
Om het extra geld te krijgen, hebben EU-landen hun plannen aangepast. Nederland heeft het REPowerEU hoofdstuk uitgebreid door de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing te verhogen. Nederland heeft hervormingen toegevoegd om het gebruik van het elektriciteitsnet efficiënter te maken. In totaal draagt meer dan de helft van het Nederlandse plan bij aan REPowerEU. Op 17 oktober 2023 heeft de Raad het herziene Nederlandse plan goedgekeurd. Naast de uitbreiding van het REPowerEU hoofdstuk zijn een paar maatregelen gewijzigd.
Waar het geld naartoe gaat
In de top 100 lijst van eindontvangers staat waar het geld uit het HVP naar toe gaat.