Spreektekst staatssecretaris Jansen voor Dag voor de leefomgeving
Toespraaak van staatssecretaris Jansen (Openbaar Vervoer en Milieu) op 30 september 2024 bij de opening van de Dag voor de Leefomgeving in Hilversum.
Goedemorgen,
Ook namens mij van harte welkom bij deze Dag voor de leefomgeving! Laat ik beginnen met alle betrokken partijen te danken voor de organisatie van deze dag: Omgevingsdienst NL, Inspectie Leefomgeving en Transport en het Interbestuurlijk programma versterking VTH-stelsel. Ik noem de namen voluit maar ik ken inmiddels ook de afkortingen.
Dat is overigens wel 1 van de dingen waar je enorm aan moet wennen als nieuwe staatssecretaris. Sinds ik begon in juli ben ik door heel veel mensen flink bijgepraat over alle aspecten van mijn portefeuille. Daar krijg je gratis een forse berg afkortingen bij, zoals in dit geval ODNL, ILT en IBP-VTH-stelsel!
Ik weet inmiddels goed waarover het gaat, ik ben me zeer bewust van het grote belang van het werk, en ik weet ook dat er de afgelopen 2 jaar flink aan getrokken is om het stelsel te versterken.
Het stelsel versterken: dat klinkt heel abstract, maar in de praktijk komt het erop neer dat je de mensen in staat stelt hun werk goed te doen. Daar komt het op neer.
En dat is zeker op dit terrein heel essentieel want het gaat om hele wezenlijke zaken die voor iedereen van belang zijn:
- schone lucht die we inademen, een gezonde bodem die de basis is voor al onze activiteiten, schoon water, een veilige leefomgeving waar je ook woont of werkt. Wie vindt dit nou niet belangrijk?
Er ligt dan ook een grote verantwoordelijkheid bij ons allemaal: bij de vakmensen die concreet handen en voeten geven aan het zogeheten VTH-stelsel, bij de bevoegde gezagen en opdrachtgevers die de omgevingsdiensten aansturen, zoals de gemeenten en provincies. En bij mij zelf, als politiek verantwoordelijke voor het stelsel. Ik voel dat ook zo.
Daarom vind ik het mooi om hier nu voor jullie te staan en jullie te ontmoeten: een gevarieerde groep mensen uit het hele land die de afgelopen 2jaar naar elkaar zijn toegegroeid en zichzelf inmiddels zien als VTH-community. Dat jullie dat zelf zo ervaren is op zichzelf al een belangrijk resultaat van het interbestuurlijk Programma versterking VTH-stelsel.
We weten allemaal dat dit traject hard nodig was. Het rapport van de commissie Van Aartsen was heel duidelijk. Ik ga dit niet allemaal herhalen. Wat we willen en wat ons mooie land nodig heeft, is een steviger en sterker VTH-stelsel. Meer slagkracht, voldoende mensen en middelen, een onafhankelijke positie, en meer mogelijkheden om door te pakken als het nodig is. Niet achteraf reageren, maar meer preventief voorkomen dat er milieu-schade ontstaat. En de gezondheid van mensen voorop stellen.
Er zijn mooie resultaten geboekt. Zoals een financieringssystematiek, heldere criteria waar een robuuste omgevingsdienst aan moet voldoen, er zijn stappen gezet om kennis beter te kunnen delen.
Heel belangrijk want er is steeds nieuwe kennis nodig over nieuwe stoffen, over nieuwe technieken die te maken hebben met de energietransitie. Kennis die jullie allemáál nodig hebben en die dus goed gedeeld moet worden. Dat ondersteun ik van harte.
Er is veel tot stand gekomen. Daar mogen jullie zeer trots op zijn. Dit kan niet zonder een gedreven programmateam en een zeer gedreven aanvoerder. Ik wil alle mensen bedanken die hier onder leiding van programmadirecteur Magdeleen Sturm de schouders onder hebben gezet.
Waar het nu om gaat is dat de afspraken en producten daadwerkelijk worden geborgd en in praktijk worden gebracht. In het thema van deze dag zit het woord ‘actie’. Dat is terecht. Die acties zijn nodig van ons allemaal. Het moet nu gaan gebeuren. De politiek verwacht dit…, alle partijen van het VTH-stelsel verwachten dit…., de inwoners van Nederland verwachten dit.
Ik roep alle partijen op om jullie rol en verantwoordelijkheid verder op te pakken en te doen wat nodig is voor het invoeren en borgen van de resultaten.
We zijn in 2 jaar een stuk verder: we weten nu hoe een stevig stelsel eruit moet zien, we weten wat er nodig is, en we hebben hier afspraken over gemaakt: nu gaat het om de praktijk. Nu is onze gezamenlijke inzet essentieel voor een sterker VTH-stelsel.
We hebben inmiddels afspraken gemaakt over het vervolg van de samenwerking tussen alle partijen. Ik heb er het volste vertrouwen in dat we deze later dit jaar ondertekenen.
Wat mijn eigen rol betreft: ik zal er in ieder geval nadrukkelijk op toezien dat de samenwerking doorgaat en dat we voortgang boeken. We gaan zorgen voor genoeg contact- en communicatiemomenten, zoals regionale bijeenkomsten, gesprekken met de algemeen besturen van de omgevingsdiensten en nieuwsbrieven.
Bij een stevig VTH-stelsel past ook stevigheid bij degene die stelselverantwoordelijk is: de staatssecretaris IenW.
Ik wil mijn rol in kunnen vullen en regie kunnen nemen wanneer dit nodig is. Daarom is er nu wetgeving in de maak om mijn gereedschapskist hierop aan te vullen.
Het gaat namelijk wel ergens om. Laat ik daarmee afsluiten.
Ik ben ooit verhuisd naar Flevoland vanwege de ruimte en de schone lucht. Ik weet dat die zaken niet vanzelfsprekend zijn. Hier zijn goede vakmensen voor nodig, veel kennis en inzet van veel partijen die goed samenwerken.
Dus laten we trots zijn op alle mensen achter het VTH-stelsel. Ik heb het dan onder andere over de vergunningverleners en toezichthouders bij de omgevingsdiensten, maar ook over de bijzondere opsporingsambtenaren en de mensen die bij provincies en gemeenten die aan de slag zijn met VTH. En laten we ze in staat stellen om hun werk nog beter te doen voor een nog mooier en schoner land.
Ik heb er alle vertrouwen in en kijk uit naar de verdere samenwerking! Dank u wel.