Stappenplan: wat moet ik doen bij asbest?

Asbestmateriaal hoeft niet gevaarlijk te zijn, maar het kan wel. Daarom is het belangrijk om te weten of ergens asbest in zit. En wat u moet doen als het asbestmateriaal weg moet. Daarom hier alle stappen handig voor u op een rij.

Stappenplan

Wat moet ik doen bij asbest?

Overzicht uitklappen

1. Stap 1: zit er asbest in?

   1. De eerste stap is vaststellen of er echt asbest in het materiaal zit.

   2. Waar kan asbest in zitten?

      Al sinds 1993 is asbest een verboden grondstof in Nederland. In nieuwe producten wordt het niet meer gebruikt. Asbest komt nog wel veel voor in oudere gebouwen of producten, zoals vloerbedekkingen, schoorsteenpijpen en apparaten.

      Het Informatiepunt Leefomgeving (IPLO) heeft foto’s van de meeste asbesttoepassingen. Bekijk er ook de voorbeelden van asbest in huis en van asbest aan de buitenkant van de woning.

      Bij stap 2 bepaalt u of het weg moet.

   3. Hoe herken ik asbest?

      Asbest bestaat uit microscopisch kleine, naaldachtige vezels. De vezelachtige structuur is te zien op breukvlakken en bij beschadigingen van asbestmateriaal (pas op dat u asbestvezels niet inademt). Asbest is vaak wit tot lichtgrijs. Golfplaten als dakbedekking zijn vaak grijs, zwart of roodachtig van kleur.

      IPLO legt uit hoe asbest eruit ziet. Verder heeft voorlichtingscentrum Milieu Centraal onder andere een filmpje om asbest te herkennen.

      Bij stap 2 bepaalt u of het weg moet.

   4. Zeker weten of het asbest is

      Met het blote oog is asbest niet met zekerheid te herkennen. Wilt u zeker weten of ergens asbest in zit? En hoeveel het is? Laat het dan onderzoeken door een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf.

      Daarna kunt u bepalen of het weg moet. Meer hierover leest u bij stap 2.

2. Stap 2: moet het weg of niet?

   1. Weet u na stap 1 dat ergens asbest in zit? Dan is het de vraag of het weg moet. Soms kan het blijven zitten.

   2. Asbestdaken beter weg

      Er zit een gezondheidsrisico aan asbestdaken, omdat ze door weer en wind steeds meer aangetast en beschadigd raken. Ze slijten dus vanzelf. En als u vrijgekomen asbestvezels inademt, is dat gevaarlijk voor uw gezondheid. Daarom is het verstandig om een asbestdak te verwijderen.

      Heeft u een asbestdak, bijvoorbeeld op uw huis, schuur of bedrijfspand? Ga dan door naar stap 3.

   3. Ander asbestmateriaal hoeft niet altijd weg

      Heeft u ander asbestmateriaal, zoals een pijp of vensterbank met asbest erin? Zitten de asbestvezels er nog stevig in vast? En is het materiaal nog onbeschadigd? Dan kunt u het asbest laten zitten.

      Als uw asbestmateriaal wél beschadigd is, is de situatie waarschijnlijk niet meer veilig. Ga door naar stap 3 om te bepalen wie dit moet uitzoeken.

   4. Gebouw met asbest toch veilig gebruiken

      Heeft een gecertificeerd asbestbedrijf al onderzoek gedaan naar asbest in een gebouw? Dan kan de conclusie zijn dat er wel asbest in zit, maar dat de situatie toch veilig is. Dan moet er een plan worden geschreven zodat het gebouw in de toekomst ook veilig gebruikt kan worden. Bij stap 3 leest u wie dit moet doen.

      Asbest nog niet in kaart gebracht?

      Gaat u verbouwen, maar weet u niet of ergens asbest in zit? Of weet u niet hoe u ruimtes met asbestmateriaal veilig gebruikt? Dan kan een gecertificeerd asbestbedrijf een asbestinventarisatie doen. Bij stap 3 leest u wie voor een veilige situatie moet zorgen.

3. Stap 3: wie moet het weghalen?

   1. Weet u na stap 2 dat het asbestmateriaal weg moet? Dan volgt de vraag wie daar verantwoordelijk voor is.

   2. Als u niet de eigenaar bent

      Denkt u dat ergens asbest in zit, maar bent u niet zelf de eigenaar van het materiaal? Bepaal dan wie de eigenaar is en neem daar contact mee op.

      Bijvoorbeeld:

      • Asbestmateriaal in of aan een gebouw

        Benader de eigenaar van dat gebouw. Zoals uw werkgever, buren, woningbouwvereniging of huisbaas.

      • Asbestafval in een tuin of op een terrein

        Neem contact op met de eigenaar van de grond waar het afval ligt. Misschien zijn dat uw buren. Of misschien is een bedrijf eigenaar van die grond.

      • Asbest op de openbare weg of in de lucht na brand of storm

        Geef dit door aan uw gemeente. Doe bijvoorbeeld een melding openbare ruimte. Bij veel gemeenten kan dat via hun website.

      Asbest op het werk

      Komt u in uw werk asbest tegen? Meld dit dan bij uw werkgever. Werkgevers moeten zorgen voor een veilige en gezonde werkplek. Dit geldt voor alle werkplekken, van bouwplaats tot kantoorpand. Ook werkgevers moeten zich aan de asbestregels houden.

      Bijvoorbeeld:

      • de werkplek afzetten als er (misschien) asbest aanwezig is;
      • een asbestinventarisatie laten doen door een gecertificeerd bedrijf;
      • een asbestbeheersplan opstellen als het aanwezige asbestmateriaal geen gevaar vormt;
      • asbest laten verwijderen door een gecertificeerd bedrijf.

   3. Als u wel de eigenaar bent

      Bent u de eigenaar van het asbesthoudend materiaal? Dan bent u daar verantwoordelijk voor. U bent degene die moet zorgen dat de situatie veilig is.

      Gaat het bij u alleen om een asbestdak? Dan is de volgende stap bepalen of u uw asbestdak zelf mag verwijderen. Meestal moet u dit laten doen. Ga door stap 4.

      Renoveren of slopen: asbestinventarisatie

      Wilt u een gebouw renoveren of slopen? Dan moet van tevoren duidelijk zijn waar asbest in het gebouw zit. En in welke staat het asbestmateriaal is. U schakelt hiervoor een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf in. Dit bedrijf geeft aan hoe groot de risico’s zijn van de geplande werkzaamheden. Hoe hoger het risico is, hoe zwaarder de veiligheidsmaatregelen zijn.

      Na een asbestinventarisatie krijgt u een inventarisatierapport. Daarin staat of de situatie veilig of onveilig is.

      Asbest aanwezig, maar situatie veilig

      Soms is er wel asbest aanwezig in een gebouw, maar is de situatie niet gevaarlijk voor de gezondheid. Dan kan het blijven zitten. Wel is het belangrijk om ervoor te zorgen dat de situatie ook in de toekomst veilig is.

      Ook veilig in de toekomst: asbestbeheersplan

      In een asbestwand die nu veilig is, moet iemand over 3 jaar niet ineens gaan boren, bijvoorbeeld. Want dan komt er asbeststof vrij en zou de situatie alsnog gevaarlijk voor de gezondheid. Breng als gebouweigenaar daarom in kaart waar het asbest precies zit. En wat er in die ruimte wel of niet gedaan mag worden. Stel bijvoorbeeld een asbestbeheersplan op, een soort handleiding voor het gebouw.

      Als blijkt dat asbest weg moet

      Uit de asbestinventarisatie kan ook komen dat het asbestmateriaal gevaarlijk is voor de gezondheid. Dan moet het weg. Meestal moet u dat laten doen. Heel soms mag u het zelf doen. Lees verder bij stap 4.

      Gecertificeerd asbestbedrijf vinden

      Op de website van Stichting Ascert vindt u een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf bij u in de buurt.

   4. Als de eigenaar gaat veranderen

      Er zijn geen speciale regels over asbest bij de koop of verkoop van onroerend goed, zoals een huis of bedrijfsgebouw. Het is goed als koper en verkoper afspreken:

      • dat de koper het huis onderzoekt op asbest en dat hij daar een bedrijf voor mag inschakelen;
      • als de koper de asbestinventarisatie door een bedrijf laat doen: of en hoe u de rekening verdeelt;
      • als asbest moet worden verwijderd: of en hoe beide partijen de rekening van de sanering verdelen.

4. Stap 4: hoe moet het weggehaald worden?

   1. Blijkt uit stap 3 dat u verantwoordelijk bent voor het verwijderen van het asbestmateriaal? Dan is het de vraag wie uw asbestmateriaal verwijdert. Mag u dat zelf doen, of besteedt u het uit? En aan welke regels moet u zich houden als u het zelf doet?

   2. Zelf asbestmateriaal verwijderen

      Asbestdak

      In deze gevallen mag u NIET zelf een asbestdak verwijderen:

      • uw dak is groter dan 35 m2;
      • er liggen dakleien op uw dak;
      • het is gevaarlijk om het dak zelf te verwijderen (bijvoorbeeld omdat u het moet afbreken);
      • u kunt of wilt zich niet houden aan de voorwaarden van de gemeente;
      • het gaat om asbestmateriaal in het pand of in materiaal van uw bedrijf.

      In het algemeen

      Als u zelf asbestmateriaal wilt verwijderen, moet u zich aan de voorwaarden houden. Een voorwaarde is bijvoorbeeld dat u een sloopmelding doet om uw gemeente te informeren.

      Milieu Centraal geeft gratis advies op maat bij asbest en heeft handige tips voor het zelf verwijderen van asbest.

      Kosten

      De kosten komen voor rekening van de eigenaar van het asbestmateriaal. Meer hierover leest u bij stap 5.

      Let op uw gezondheid

      Het is gevaarlijk voor uw gezondheid als u asbestvezels inademt.

      Asbestvezels kunnen vrijkomen als u bijvoorbeeld gaat boren, zagen of slijpen in asbestmateriaal (zoals in een asbestplaat). Het kan zelfs al vrijkomen als u asbestmateriaal verplaatst (zoals touw of een vloermat).

      Kunt u het asbestmateriaal niet verwijderen zonder dat dit gebeurt? Schakel dan een gecertificeerd asbestbedrijf in.

      Contact met uw gemeente

      Controleer of uw gemeente nog extra asbestregels heeft. Bijvoorbeeld over waar u uw asbestafval moet laten. Er zijn ook gemeenten die bijvoorbeeld gratis beschermende kleding bieden.

   3. Asbestmateriaal laten verwijderen

      In deze gevallen moet u een gecertificeerd asbestbedrijf inschakelen:

      • uw dak is groter dan 35 m²;
      • er liggen dakleien op uw dak;
      • het is gevaarlijk om het dak zelf te verwijderen (bijvoorbeeld omdat u het moet afbreken);
      • het gaat om asbestmateriaal in het pand of in materiaal van uw bedrijf.

      Ook moet u een gecertificeerd asbestbedrijf inschakelen als u nu al weet dat u zich niet kunt houden aan de voorwaarden.

      Gecertificeerd asbestbedrijf vinden

      Op de website van Stichting Ascert vindt u een gecertificeerd asbestinventarisatiebedrijf bij u in de buurt.

      Kosten

      De kosten komen voor rekening van de eigenaar van het asbestmateriaal. Meer hierover leest u bij stap 5.

5. Stap 5: wie betaalt de asbestsanering?

   1. Blijkt uit stap 3 dat u verantwoordelijk bent voor het verwijderen van asbestmateriaal? Dan komen daar misschien kosten bij kijken. Die kosten komen voor uw rekening.

   2. Bespaartips

      Bent u de eigenaar van het asbestmateriaal? Dan bent u er verantwoordelijk voor. Enkele tips:

      • Vraag offertes bij verschillende gecertificeerde asbestverwijderaars op en vergelijk ze voor u kiest.
      • Vaak is het voordelig om een sanering samen met de buren te doen (zeker als asbesthoudende dakbedekking overloopt naar de buren).
      • Vervangt u uw asbestdak? Verhoog uw energielabel en kies meteen voor dakisolatie en/of zonnepanelen;
      • Milieu Centraal heeft gratis advies op maat voor mensen met een asbestdak. Na het invullen van enkele vragen krijgt u direct een globaal overzicht van de kosten in beeld.
      • Milieu Centraal geeft meer tips bij asbest verwijderen.

   3. Kan ik bijzondere bijstand krijgen als subsidie niet voldoende is?

      In sommige gemeenten hebben mensen met een uitkering recht op bijzondere bijstand. Krijgt u een uitkering? Vraag dan bij uw gemeente of u recht heeft op bijzondere bijstand.

Overzicht uitklappen