Financiering hoger onderwijs
Alle instellingen in het hoger onderwijs krijgen 1 bedrag van het Rijk: de lumpsum. Zij beslissen zelf hoe zij het geld uitgeven. Er gaat ongeveer € 11 miljard aan bekostiging naar het hoger onderwijs. In de begroting van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap staat welk bedrag het ministerie per onderdeel beschikbaar stelt.
Overheidsgeld hogescholen en universiteiten
Hogescholen en universiteiten krijgen een vast bedrag aan overheidsgeld voor:
- hoger beroepsonderwijs (hbo);
- wetenschappelijk onderwijs (wo);
- onderzoek (wo);
- samenwerking met academische ziekenhuizen (wo);
- ontwerp en ontwikkeling (hbo).
Daarnaast krijgen zij een bedrag dat kan veranderen, dat hangt af van:
- hoeveel studenten staan ingeschreven bij erkende bachelor- en masteropleidingen binnen de nominale studieduur. Dit is de tijd die studenten over hun studie doen als zij geen studievertraging oplopen;
- het aantal afgeronde bachelors en masters, waarvoor studenten een diploma hebben gekregen.
Het Rijk stelt ieder jaar het budget vast. De financiering van hogescholen en universiteiten staat in het Uitvoeringsbesluit WHW 2008 en de Regeling financiën hoger onderwijs. Hogescholen en universiteiten krijgen vaak ook geld van bedrijven of non-profitinstellingen voor onderzoek. Daarnaast krijgen hogescholen en universiteiten inkomsten uit collegegeld.
Alleen geld van het Rijk voor erkende opleidingen
Alleen erkende hogescholen en universiteiten krijgen geld van het Rijk. Welke hogescholen en universiteiten erkend zijn, staat in de Wet op het hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW). De Nederlands-Vlaamse accreditatieorganisatie (NVAO) beoordeelt en erkent opleidingen. Dit heet accreditatie.
Financiering ontwerp en ontwikkeling (hbo) en onderzoek (wo)
Hogescholen krijgen geld voor ontwerp en ontwikkeling (praktijkgericht onderzoek). Universiteiten krijgen geld voor het doen van wetenschappelijk onderzoek. Hoeveel geld universiteiten krijgen voor onderzoek, hangt onder andere af van het aantal afgestudeerden en promoties. Niet alleen de Rijksoverheid financiert onderzoek op universiteiten en hogescholen. Instellingen krijgen ook geld van de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO), andere (internationale) overheden, bedrijven en non-profitinstellingen.
Overheidsgeld voor universitaire medische centra
Het Rijk betaalt ook het onderwijs en onderzoek bij de 8 universitaire medische centra in Nederland. Hier kunnen studenten geneeskunde onderwijs volgen en ervaring in de praktijk opdoen.