Controle productie en export chemische stoffen
De douane controleert de productie en export van chemische stoffen die naast dat ze civiel gebruikt kunnen worden, ook gebruikt kunnen worden voor een chemisch wapenprogramma. Ofwel chemicaliën met een dual-use (tweeërlei gebruik) karakter. Ook de Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) voert in Nederland controles uit.
Verdrag chemische wapens
Het verdrag chemische wapens heeft als doel het instellen van een wereldwijd, allesomvattend en verifieerbaar verbod op ontwikkeling, productie, bezit, opslag, overdracht en gebruik van chemische wapens. De gevolgen van het verdrag beperken zich in Nederland hoofdzakelijk tot de civiele sector. De verplichtingen waaraan bedrijven moeten voldoen staan in de Handleiding Verdrag chemische wapens voor het bedrijfsleven.
Voor een doeltreffende toepassing en naleving van het verdrag in het gehele Koninkrijk is de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp aangewezen als Nationale Autoriteit.
Inspecties OPCW
De Organisatie voor het Verbod op Chemische Wapens (OPCW) controleert of de verdragsstaat de bepalingen van het verdrag chemische wapens heeft geïmplementeerd en naleeft. De OPCW voert hiertoe inspecties uit bij onder meer:
- chemische industrieën;
- handelaren in chemische stoffen;
- onderzoekscentra.
Het verdrag chemische wapens biedt de internationale OPCW-inspecteurs mogelijkheden om inrichtingen te betreden om controles uit te voeren. Het verloop van een inspectie verschilt, afhankelijk van de stoffen die een inrichting produceert, bewerkt, verwerkt of verbruikt.
POSS: toezicht op naleving regels chemische wapens
Het team Precursoren, oorsprong, strategische goederen, sanctiewetgeving (POSS) van de Douane houdt toezicht op de naleving van de regels rond de export van strategische goederen en heeft een specifieke taak met betrekking tot chemicaliën met een dual-use karakter. Daarvoor bezoekt het team Nederlandse bedrijven. Ook begeleiden team POSS en het ministerie van Buitenlandse Zaken de inspectieteams van de OPCW in Nederland. Zo stelt de overheid zeker dat deze inspectieteams zich aan de voorschriften houden.
Kennisgeving chemische stoffen voor bedrijven
Bedrijven moeten elk jaar informatie doorgeven (kennisgeving) over de productie, verwerking en handel in bepaalde chemicaliën. Voor de export van sommige stoffen is een vergunning nodig. Voor welke chemicaliën verplichtingen gelden, staat in het Handboek Veiligheid Gezondheid Economie en Milieu (VGEM) van de Douane in het hoofdstuk Strategische Goederen.
Centrale Dienst voor In- en Uitvoer (CDIU) contactpunt bedrijven
De Centrale Dienst voor In- en Uitvoer van de Douane is het contactpunt voor het bedrijfsleven en voor instellingen als het gaat om import en export. De CDIU speelt ook een belangrijke rol voor bedrijven die chemicaliën produceren, verwerken of verhandelen. De CDIU verzorgt onder meer de administratie van de kennisgevingen. Bedrijven en instellingen kunnen tevens bij de CDIU terecht voor formulieren voor ontheffingen voor bepaalde chemische stoffen. Meer algemene informatie over de CDIU staat op de website van de Belastingdienst. U kunt de CDIU voor meer specifieke vragen bellen op telefoonnummer 088-1512122.