Een betaalbaar en duurzaam energiesysteem in 2050

Energie moet voor iedereen betaalbaar blijven. En in 2050 mag het energiesysteem geen CO₂ meer uitstoten. Dit is afgesproken in het Klimaatakkoord.

Maatregelen om energieverbruik te verduurzamen en betaalbaar te houden

De overheid werkt aan een duurzaam en betaalbaar energiesysteem. En neemt verschillende maatregelen om dit voor elkaar te krijgen:

De energiebelasting op elektriciteit wordt stapsgewijs verlaagd. En die op aardgas verhoogd. Zo wil de overheid duurzame energie aantrekkelijker maken.
Huishoudens, verhuurders en vve’s kunnen de Investeringssubsidie duurzame energie en energiebesparing (ISDE) aanvragen. Door het verduurzamen van woningen en gebouwen kunnen energiekosten worden teruggedrongen. Particulieren en verenigingen van eigenaren (vve’s) kunnen tegen gunstige voorwaarden een lening afsluiten bij het Nationaal Warmtefonds. Dit is voor het deel dat niet door de ISDE wordt gedekt.
Het btw-tarief op zonnepanelen voor woningen is vanaf 1 januari 2023 verlaagd naar 0%. Huishoudens die zelf opgewekte stroom gebruiken, verminderen zo de energiekosten.
Huishoudens kunnen samen een energiecoöperatie vormen of meedoen aan een coöperatie in de buurt. Bijvoorbeeld om gezamenlijk zonne-energie op te wekken. Zij kunnen daarbij gebruikmaken van de Subsidieregeling coöperatieve energieopwekking (SCE). Op deze manier kunnen buurten samenwerken aan betaalbare en duurzame energie.
Naast de ISDE kunnen verhuurders ook subsidie krijgen uit de Subsidieregeling verduurzaming en onderhoud huurwoningen (SVOH). Voor vve’s is er als aanvulling op de ISDE de Subsidieregeling verduurzaming voor verenigingen van eigenaars (SVVE).

Extra maatregelen tegen hoge energiekosten in 2023

De energiekosten hangen van verschillende dingen af. Onder andere het energieverbruik van het huishouden en het type energiecontract. De overheid heeft tijdelijke maatregelen genomen die invloed hebben op de energiekosten:

Voor het jaar 2023 geldt een prijsplafond voor gas, stroom en stadsverwarming.
Verhuurders en vve’s die verantwoordelijk zijn voor de rekening van een blokaansluiting kunnen een tegemoetkoming aanvragen voor de bewoners van aangesloten wooneenheden.
Doordat de regels voor de opzegvergoeding sinds 1 juni 2023 zijn aangepast, bieden energieleveranciers weer meer vaste contracten aan.

Investeren in duurzame energie kost tijd

De overheid werkt aan een energiesysteem dat in 2050 geen CO₂ meer uitstoot. Dit kost tijd en heeft invloed op de energiekosten.

Netbeheerders leggen de komende jaren extra elektriciteitskabels aan om energie uit wind- en zonneparken te vervoeren. Hierdoor maken netbeheerders meer kosten. Daardoor kunnen netbeheerkosten stijgen. De Autoriteit Consument en Markt (ACM) stelt jaarlijks vast hoeveel netbeheerders maximaal in rekening mogen brengen.
De komende jaren worden meer warmtenetten aangelegd en bestaande netten uitgebreid. De ACM stelt jaarlijks de maximale prijs van stadsverwarming vast. Op dit moment kan dit alleen nog aan de hand van de gemiddelde gasprijs. Met de nieuwe Warmtewet wordt dit aangepast en de bescherming van consumenten uitgebreid. Naar verwachting zal de nieuwe wet op 1 januari 2025 in werking treden.
Het aantal lokale projecten voor duurzame energie neemt toe. Soms hebben deze nog niet de ruimte om te groeien. Met de nieuwe Energiewet wordt het mogelijk om vergunningvrij terug te leveren aan huishoudens binnen een energiecoöperatie. De Energiewet zorgt voor een betere positie van huishoudens binnen de energietransitie en voor groeimogelijkheden voor lokale initiatieven. De Energiewet wordt momenteel behandeld in de Tweede Kamer.