Dierenwelzijn huis- en hobbydieren

Houders, verkopers en fokkers van huisdieren moeten zich houden aan regels over bijvoorbeeld verzorging. U mag vanaf 1 juli 2024 alleen dieren houden, verkopen of fokken die op de huis- en hobbydierenlijst staan. 

Huis- en hobbydierenlijst

Niet alle dieren zijn geschikt als huisdier. Sommige dieren kunnen ziektes overdragen of zijn gevaarlijk. Andere dieren hebben bijzondere of ingewikkelde verzorging nodig. Daarom is in Nederland gewerkt aan een huis- en hobbydierenlijst. Vroeger heette dit de positieflijst. De huis- en hobbydierenlijst is samengesteld met hulp van 2 onafhankelijke commissies. 

Toegestane zoogdieren vanaf 1 juli 2024

Het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) publiceerde op 6 juli 2022 een huis- en hobbydierenlijst voor zoogdieren. Sinds 1 juli 2024 mag u alleen dieren die op die lijst staan kopen, houden of verkopen. Heeft u op 1 juli 2024 een zoogdier dat niet op de lijst staat? Dan mag u het dier houden tot het overlijdt. U mag het dier ook nog (door)verkopen of weggeven. Maar u mag sinds 1 juli 2024 niet meer met het dier fokken. 

Lijst voor vogels, amfibieën en reptielen

Voor vogels, amfibieën en reptielen komen later positieflijsten. Tot die tijd mogen deze dieren gehouden worden.

Regels voor het houden van huisdieren

Wie een huisdier heeft, moet daar goed voor zorgen. De belangrijkste regels voor het houden van huisdieren gaan over:

  • Huisvesting van dieren
    Het dier moet in een geschikte ruimte worden gehouden. Zo moet er voldoende bewegingsvrijheid zijn zodat het niet onnodig lijdt.
  • Verzorging van dieren
    Houders moeten er bijvoorbeeld voor zorgen dat het dier goed voer en voldoende water krijgt. En dat een dier medische verzorging krijgt als dat nodig is.
  • Verkoop van dieren
    Verkopers mogen geen huisdieren verkopen aan personen onder de 16 jaar. Dieren mogen niet in een etalage staan. En een verkoper moet schriftelijke informatie afgeven aan een klant over het verkochte dier.
  • Registratie van dieren
    Eigenaren van honden moeten hun hond binnen 7 weken na de geboorte laten chippen en registreren. Ook voor hobbydieren en paarden geldt een identificatie- en registratieplicht.
  • Fokken van dieren
    Fokken met dieren die ernstige afwijkingen of ziektes hebben is verboden. Of met dieren die ernstige gedragsafwijkingen hebben. Voor het fokken met kortsnuitige honden zijn in 2019 een aantal voorwaarden opgesteld. Deze voorwaarden helpen de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) en de Landelijke Inspectiedienst Dierenwelzijn (LID) bij de handhaving. De regels voor fokken met honden of katten staan op de website van de NVWA. 

  • Ingrepen bij dieren
    De wet verbiedt ingrepen bij een dier die een lichaamsdeel verwijderen of beschadigen, behalve als dit medisch noodzakelijk is. Maar sommige ingrepen mogen wel. Bijvoorbeeld oormerken bij varkens of ingrepen om het dier onvruchtbaar te maken. In het Besluit diergeneeskundigen en het Besluit houders van dieren staat welke ingrepen wel of niet mogen.

Extra regels voor hobbydieren

Hobbydieren zijn landbouwdieren die in kleine aantallen en zonder commercieel doel worden gehouden. Bijvoorbeeld schapen, geiten, runderen, varkens en kippen. Voor deze dieren gelden soms andere regels dan voor huisdieren.

  • Voor het vervoer van hobbydieren gelden regels. Bijvoorbeeld voor reis- en rusttijden. Overtreden eigenaren deze regels? Dan kan de NVWA een bestuurlijke boete geven.
  • Eigenaren van dieren moeten naar een dierenarts als een dier ziek is. Is er besmettingsgevaar? Dan moeten eigenaren van hobbydieren de dierziekte melden bij de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit);
  • De huisvesting van hobbydieren moet aan een aantal eisen voldoen. Bijvoorbeeld eisen aan de afmeting. Dit staat in het Besluit houders van dieren.
  • Eigenaren van hobbydieren moeten hun dieren laten identificeren en registreren. Zo zijn de dieren en hun plaats van herkomst snel te vinden. Bijvoorbeeld bij de uitbraak van een besmettelijke dierziekte.

Plannen kabinet voor verbod dieren die lijden onder uiterlijk

Sommige huisdieren lijden onder hun uiterlijk. Katten met vouwoortjes hebben bijvoorbeeld een kraakbeenafwijking. Dat veroorzaakt pijn. Daarom wil het kabinet een verbod op het houden van huisdieren die lijden onder hun uiterlijk. Zo wordt dierenleed voorkomen. Het verbod wordt nog uitgewerkt voor katten en honden.

Het kabinet werkt daarnaast aan een verbod op het tonen van deze dieren in reclames, advertenties en op sociale media. Dat verbod zal ook gelden voor honden en katten die door hun uiterlijke kenmerken een groter risico lopen op gezondheidsproblemen. Door de dieren minder te tonen, hoopt het kabinet de vraag naar ongezonde dieren te verminderen. Een voorstel voor de twee verboden wordt op dit moment verder uitgewerkt. Daarna moeten de Tweede Kamer en Eerste Kamer dit nog goedkeuren.