Onderzoek naar post-COVID

Er is nog veel onbekend over post-COVID. Daarom wordt er zowel in Nederland als in het buitenland veel onderzoek naar gedaan. Het kabinet heeft hier tot nu toe ruim € 14 miljoen voor vrijgemaakt. En trekt hier tot en met 2026 nog eens € 32 miljoen voor uit.

Lopende onderzoeken naar post-COVID

Er wordt veel onderzoek gedaan naar post-COVID. Zowel via de overheid als daarbuiten. De overheid financiert onder andere onderzoek van ZonMw, het RIVM en Erasmus MC.

ZonMw financiert in opdracht van het ministerie van VWS onder andere onderzoeken naar post-COVID binnen het COVID-19 programma. Deze post-COVID-onderzoeken gaan onder andere over de kenmerken en verschillende klachten van post-COVID, de effectiviteit van behandelingen en de manier waarop de (na)zorg kan worden georganiseerd. Daarnaast vindt er ook onderzoek plaats naar medisch-specialistisch zorg en het effect van vaccinatie op post-COVID. ZonMw doet zelf geen onderzoek naar post-COVID.
Het RIVM onderzoekt hoeveel mensen met corona op langere termijn nog klachten hebben, wat deze klachten precies zijn, hoe lang de klachten aanhouden, en of die anders zijn dan bij mensen die geen corona hebben gehad. Ook kijkt het RIVM naar overeenkomsten en verschillen in langdurige klachten bij kinderen en volwassenen.
Erasmus MC onderzoekt de aard en impact van post-COVID en de geboden zorg onder 10.000 aanmeldingen bij C-support.

Aanpak post-COVID komende jaren

Ondanks dat er veel onderzoek wordt gedaan naar post-COVID, is er op dit moment nog veel onbekend. De overheid vindt het belangrijk dat er snel meer bekend wordt over deze ziekte. Daarom is er een aanpak ‘Onderzoek en kennisdeling’, bestaande uit 3 onderdelen:

Kennisagenda: de overkoepelende kennisagenda Long COVID bundelt (inter)nationaal onderzoeken naar post-COVID en geeft advies over de gewenste richting van het onderzoek. Eind oktober 2023 is het eerste deel van de kennisagenda opgeleverd: de biomedische kennisagenda (pdf). In mei/juni 2024 wordt de klinische kennisagenda verwacht.
Nationaal expertisenetwerk: dit netwerk coördineert, organiseert en ondersteunt onderzoek en verbindt partijen, onderzoeksuitkomsten en expertise met elkaar. Doel hiervan is beschikbare kennis zo snel mogelijk terecht te laten komen bij zorgprofessionals en patiënten. ZonMw verwacht begin januari 2024 een besluit te nemen over de toekenning van de subsidie. Dan wordt ook duidelijk hoe het expertisenetwerk eruit komt te zien.
Meerjarig onderzoeksprogramma post-COVID: via het meerjarig onderzoeksprogramma post-COVID wil de overheid meer te weten komen over onder andere:
- ontwikkelen van kennis over mechanismen die bij post-COVID horen;
- ontwikkelen van diagnostiek en behandelingen;
- verbeteren van zorg.

Uit de kennisagenda moet blijken op welke van deze onderdelen aanvullend onderzoek nodig is.

Zie voor meer informatie over het onderzoeksprogramma, kennisinfrastructuur en expertisenetwerk post-COVID de website van ZonMw.

In Europa kennis over post-COVID delen

Ook internationaal is er aandacht voor post-COVID. Om de ontbrekende kennis aan te vullen, wordt in Europees verband steeds meer samengewerkt om kennis en onderzoeken uit te wisselen. De Europese Commissie heeft, met Nederlandse hulp, het Europees expertisenetwerk post-COVID opgericht. Dit netwerk moet bijdragen aan een internationale aanpak van post-COVID. Onder andere via een platform waar mensen kennis en ervaring over bijvoorbeeld diagnoses en behandelingen kunnen delen. En door informatie over de status van post-COVID in verschillende landen te verzamelen.