Betalingsverkeer

Betalingsverkeer is alles wat te maken heeft met het betalen en ontvangen van geld. Dit moet zonder problemen kunnen met contant geld, pinpas, telefoon of via internet. De overheid stelt hiervoor regels op. De Nederlandsche Bank (DNB) houdt toezicht op het betalingsverkeer. 

Veilig en betrouwbaar betalingsverkeer

Betalen hoort veilig, betrouwbaar en toegankelijk te zijn. Aanbieders van betaaldiensten zijn commerciële organisaties met een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dit zijn bijvoorbeeld banken, PayPal en Klarna. De Rijksoverheid bewaakt samen met toezichthouder De Nederlandsche bank (DNB) de werking van het betalingsverkeer.

Afspraken over contant geld

De overheid vindt het belangrijk dat contant geld bereikbaar, beschikbaar en betaalbaar blijft. Daarom heeft de overheid eerder afspraken gemaakt met banken en winkeliers in het Convenant Contant Geld. 

Ook werkt de overheid aan de Wet chartaal betalingsverkeer. Dit wetsvoorstel bevat de verplichting voor grote banken om te zorgen voor genoeg geldautomaten in Nederland. En dat hun klanten geld kunnen blijven opnemen en storten. Banken mogen particuliere klanten geen vergoeding meer vragen voor het opnemen of storten van bankbiljetten.

Voor andere opnames en stortingen gaan maximumtarieven gelden. DNB gaat toezien op de naleving.

Mogelijk acceptatieplicht contant geld

De overheid vindt het belangrijk dat contant geld breed geaccepteerd wordt door onder andere winkeliers. In Europa wordt onderhandeld over nieuwe regels die verplichten dat contant geld geaccepteerd moet worden. Nederland is voorstander van deze acceptatieplicht, mits deze proportioneel en uitvoerbaar is. Het is nog niet duidelijk of en wanneer de acceptatieplicht ingaat en hoe deze eruit gaat zien.

Recht op een bankrekening

Iedereen moet kunnen beschikken over een basisbetaalrekening.

En tarieven en betaaldiensten tussen verschillende banken kunnen vergelijken en makkelijk kunnen overstappen. Dit zijn de 3 doelen van de Europese richtlijn betaalrekeningen (Payment Accounts Directive, PAD).

Burgers die niet aan de voorwaarden voldoen om een basisbetaalrekening te openen, kunnen een betaalrekening onder het Convenant aanvragen. De banken hebben hierover afspraken gemaakt met de Rijksoverheid en andere organisaties.

Voor zakelijke klanten geldt dat banken contractsvrijheid hebben en zelf mogen besluiten met wie zij een relatie aangaan.

Daarnaast geldt ook de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft) voor banken. Het kan zijn dat zij een bankrekening weigeren of de dienstverlening beperken als er een concreet witwasrisico constateren.

Online fraude bij betalingen aanpakken

Online fraude is een groeiend maatschappelijk probleem en vraagt om een brede aanpak. Ook in het betalingsverkeer komen verschillende vormen van fraude voor. Bijvoorbeeld spoofing (waarbij criminelen zich voordoen als iemand anders, bijvoorbeeld als bankmedewerker), phishing en de zogenoemde hulpvraagfraude. 

Daarom werkt het ministerie van Financiën samen met het ministerie van Justitie en Veiligheid, het ministerie van Economische Zaken en Klimaat en verschillende private partijen aan een integrale aanpak van online fraude. De banken nemen individueel ook maatregelen om fraude tegen te gaan. Ook hebben de banken afspraken gemaakt over het vergoeden van bankhelpdeskfraude.

 

Vernieuwing in betalingsverkeer

De overheid wil ook ruimte voor vernieuwing in het betalingsverkeer. Zoals mobiel en contactloos betalen. Veiligheid en consumentenbescherming zijn daarbij belangrijk. Partijen die betaaldiensten aanbieden moeten hiervoor een vergunning hebben en aan bepaalde regels voldoen. Deze zijn vastgelegd in de betaaldienstenrichtlijn Payment Service Directive 2 (PSD2). Online betalen wordt hierdoor makkelijker, sneller en veiliger.  

Daarnaast zijn bedrijven die technologie gebruiken om financiële diensten te verbeteren (FinTech-sector) belangrijk voor innovatie. Om de FinTech-sector in Nederland ook in de toekomst ruimte te bieden voor verdere groei heeft het ministerie van Financiën 3 speerpunten opgesteld:

  •  verbinding tussen de sector, de overheid en de toezichthouders;
  •  de Nederlandse FinTech-sector op de kaart zetten;
  •  een toekomstgericht regelgevend kader.