Bescherming van rechten en belangen consumenten
Consumenten moeten beschermd worden tegen ongevraagde en ongewenste situaties. Zoals telefonische verkoop of onverwacht hoge verzendkosten bij de aankoop van een online product.
Europese regels voor de bescherming van consumenten
De Europese Unie heeft regels die consumenten beschermen bij online aankopen. De belangrijkste regels zijn:
- Consumenten hebben recht op veiligheidsupdates bij slimme apparaten. Bijvoorbeeld smart tv's of een thermostaat die verbonden is met een smartphone.
- Gaat een nieuw, tweedehands of vintage product kapot in het 1e jaar na de aankoop? Dan moet de verkoper aantonen dat dit de schuld van de consument is. Lukt dat niet, dan heeft de consument recht op gratis reparatie of vervanging van het product. Als dat niet mogelijk is, heeft de consument het recht om het aankoopbedrag terug te vragen.
- Webwinkels moeten eerst controleren of een beoordeling (review) van een product of dienst echt is, voordat die op de website komt. Het (tegen betaling) laten plaatsen van valse beoordelingen mag niet. Verkopers moeten bovendien laten weten of zij controleren dat de beoordeling komt van een klant die het product echt heeft gekocht. En zo ja, hoe ze dit controleren.
- Ondernemers die gepersonaliseerde prijzen aanbieden, moeten dit aan de consument laten weten.
- Ondernemers die gebruikmaken van een online zoekfunctie (zoals vergelijkingswebsites) mogen geen zoekresultaten tonen zonder duidelijk te maken dat het om betaalde reclame gaat. Of dat een pagina tegen betaling hoger verschijnt in de zoekresultaten.
Meer informatie over de regels voor online verkoop is de vinden op de website van Ondernemersplein.
Regels voor veiligheid van producten
Door nieuwe Europese regels wordt het vanaf 13 december 2024 voor de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) makkelijker om onveilige producten binnen de Europese Unie op te sporen. De NVWA kan vanaf dat moment bijvoorbeeld online marktplaatsen bevelen onveilige producten uit hun aanbod te verwijderen. Consumenten die een onveilig product hebben gekocht, krijgen recht op:
- een veilig, vervangend product met dezelfde waarde;
- reparatie van het product zodat het wel veilig is;
- het volledige aankoopbedrag terug.
Online platforms en webwinkels in Nederland en de Europese Unie (EU)
Het is voor consumenten online niet altijd duidelijk bij wie ze nu eigenlijk iets kopen. Doen ze dat bij het online platform zelf? Of bij een webwinkel, een leverancier of bij een andere consument? Ook is niet altijd duidelijk bij wie consumenten terecht kunnen als er een probleem is. Online platforms en webwinkels moeten consumenten informeren over wie verantwoordelijk is (verkoper of het platform) voor levering en afhandeling van retourzendingen.
Online platforms en webwinkels buiten de EU
Producten van buiten de Europese Unie (EU) voldoen regelmatig niet aan de Europese veiligheidseisen. Ook is het voor klanten van webwinkels buiten de EU vaak lastig om hun recht te halen.
Vanaf 13 december 2024 krijgen consumenten betere bescherming tegen onveilige producten. Ook als dit producten zijn uit (web)winkels buiten de EU. Vanaf dat moment moet voor elk product óf de fabrikant zelf óf een voor productveiligheid aansprakelijke persoon zijn gevestigd in de EU. Anders mag een product niet binnen de EU worden aangeboden. Vindt de toezichthouder een product onveilig, dan moeten online platforms in de EU ook álle identieke producten verwijderen.