Regels voor hergebruik en recycling van textiel
De textielindustrie is wereldwijd een van de meest vervuilende industrieën en verspilt veel grondstoffen. De overheid wil vervuiling en verspilling van textiel, zoals kleding, schoenen en beddengoed, verminderen. Het doel is om in 2050 alleen nog textiel te gebruiken van duurzame en gerecyclede materialen.
Textiel heeft grote impact op het milieu
De impact van textiel op het milieu is groot. Om textiel te maken, is er namelijk veel land, water en energie nodig. En er worden veel chemicaliën gebruikt. Daarnaast neemt het textielafval toe. In Nederland komt meer dan 50% van het textiel bij het huishoudelijk restafval terecht. En dat wordt naar verwachting nog meer, omdat er steeds meer textiel wordt gemaakt en gekocht. Ook wordt kleding minder lang gedragen, minder vaak hergebruikt en bijna niet gerecycled tot nieuw textiel.
Producenten verantwoordelijk voor hergebruik textiel
De overheid heeft een plan gemaakt om de negatieve impact van textiel op het milieu tegen te gaan. En meer textiel te hergebruiken en recyclen. Deze maatregelen staan in het 1e beleidsprogramma circulair textiel 2020-2025.
Een van de maatregelen is de invoering van uitgebreide producentenverantwoordelijkheid (UPV). Dit houdt in dat producenten sinds 1 juli 2023 verantwoordelijk zijn voor hun textielproducten in de afvalfase. Dit is de fase waarin de consument, de gebruiker van het textiel, het niet meer hoeft. Producenten van textiel moeten er dan voor zorgen dat het textiel wordt ingezameld. Zodat het weer hergebruikt en gerecycled kan worden. Voldoen producenten niet aan de doelen die gesteld zijn voor hergebruik en recycling? Dan kunnen ze een boete krijgen.
De regels gelden voor alle producenten die nieuw textiel verkopen in Nederland. Het gaat om een aantal soorten textiel:
- kleding, bijvoorbeeld shirts, truien en broeken;
- bedlinnen, bijvoorbeeld dekbedovertrekken en hoeslakens;
- tafellinnen, bijvoorbeeld tafelkleden;
- huishoudlinnen, bijvoorbeeld handdoeken en theedoeken.
Consumenten moeten textiel gratis kunnen inleveren
Producenten moeten ervoor zorgen dat consumenten het hele jaar door gratis oud textiel kunnen inleveren. De manier waarop de producenten het oude textiel innemen, mogen zij zelf bepalen. Dit kan bijvoorbeeld op de volgende manieren:
- consumenten leveren het oude textiel in bij daarvoor bestemde containers;
- consumenten leveren het textiel in bij de winkel waar zij het gekocht hebben.
Producenten moeten ervoor zorgen dat consumenten weten op welke manier zij oud textiel kunnen inleveren. En snappen wat er na inname met het textiel gebeurt.
Cijfers verkocht, hergebruikt en gerecycled textiel openbaar maken
Daarnaast moeten producenten gegevens over de verkoop van textiel en het hergebruiken en recyclen hiervan doorgeven. Dit betekent dat ze:
- sinds 2024 moeten doorgeven hoeveel textiel ze verkopen in Nederland;
- vanaf 2026 moeten doorgeven hoeveel textiel ze hergebruiken en recyclen.
Nieuwe regels in 2027
In het 2e beleidsprogramma circulair textiel 2025-2030 kondigde het kabinet aan dat een aantal regels voor producenten veranderen. Dat komt omdat de Europese regels in 2025 worden aangepast. Een belangrijke aanpassing is bijvoorbeeld dat ook schoenen onder de UPV gaan vallen. Het kabinet verwacht deze aanpassingen in 2027 in te voeren in Nederland.