Kwaliteit en beschikbaarheid van water verbeteren en beschermen
Veel water in Nederland is nog niet schoon genoeg, omdat er bijvoorbeeld meststoffen of medicijnresten in zit. Planten en dieren die leven in het water hebben hier veel last van. Ook verandert het klimaat, waardoor er vaker extreem droge of juist natte periodes zijn. Het kabinet wil de kwaliteit en beschikbaarheid van water verbeteren.
Vervuiling door mest, medicijnen en gewasbeschermingsmiddelen
Een goede waterkwaliteit is belangrijk voor mensen, dieren en planten. Maar op veel plekken is water vervuild. Bijvoorbeeld met meststoffen, resten van medicijnen en gewasbeschermingsmiddelen. Doordat het klimaat verandert, komen er bovendien vaker natte of droge perioden voor. Het kabinet neemt maatregelen om ervoor te zorgen dat de kwaliteit van water omhoog gaat. En dat er ook in de toekomst voldoende zoet water is.
Doelen om meer en schoner water te krijgen
De kwaliteit van water moet omhoog en er moeten minder chemische stoffen in het water terechtkomen. Om dit voor elkaar te krijgen, zijn er verschillende afspraken gemaakt. Zowel nationaal als internationaal.
In 2027 moet:
- de kwaliteit en hoeveelheid van oppervlakte- en grondwater voldoen aan verschillende eisen (Kaderrichtlijn Water);
- de hoeveelheid stikstof en fosfor (nutriënten) en gewasbeschermingsmiddelen in het water voldoen aan wettelijke normen;
- de norm voor de maximale hoeveelheid nitraat in grondwater gehaald zijn (nitraatrichtlijn).
Daarnaast wil Nederland dat:
- het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen door land- en tuinbouwbedrijven in 2030 nihil is;
- er in 2050 10% meer ‘groenblauwe dooradering’ is. Dit zijn bomensingels, houtwallen en sloten die om stukken land heen liggen. Hierin kunnen dieren en planten schuilen en zich langs verplaatsen.
Maatregelen om de kwaliteit van water te verbeteren en water vast te houden
Om de kwaliteit van water te verbeteren en toekomstbestendig te maken, nemen de Europese Commissie en de Nederlandse overheid verschillende maatregelen. Bijvoorbeeld:
- Aanscherping van het mestbeleid: boeren mogen vanaf 1 maart 2023 tot 2026 steeds minder natuurlijke mest op het land uitrijden.
- Aanpassing van de inrichting van water voor planten en dieren. Provincies, waterschappen en Rijkswaterstaat leggen bijvoorbeeld natuurvriendelijke oevers aan.
- Door beken ruimte te geven wordt de kwaliteit ervan beter. En zijn beken beter in staat om veel neerslag op te vangen of droge perioden door te komen.
- Aanpassingen in het grondwatersysteem. Door grondwaterpeilen te verhogen en de bodemstructuur te verbeteren, zorgt verdroging voor minder schade.
Water en bodem belangrijk bij inrichting van Nederland
Een gezonde bodem en voldoende en schoon water zijn noodzakelijk om Nederland leefbaar te houden. Daarom wil het kabinet bij de inrichting van Nederland meer rekening houden met wat water en bodem aan kunnen. Onder andere door:
- meer zoetwatervoorraden aan te leggen;
- niet meer op plekken te bouwen die later nodig zijn om water op te vangen of af te voeren;
- het grondwaterpeil te verhogen;
- zuiniger om te gaan met (drink)water.