Organogram ministerie van VWS: Directoraat-generaal (DG) Volksgezondheid

Roland Driece | directeur

Taakomschrijving
Veel internationale uitdagingen hebben impact op ons volksgezondheid- en sportbeleid. Om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden, is het voor Nederland van belang om te blijven samenwerken met andere landen. Zowel bilateraal, als multilateraal. De directie Internationale Zaken (IZ) is verantwoordelijk voor de internationale positionering van VWS en onderhoudt relaties met andere landen en internationale organisaties. Hiertoe beschikt de directie over een attachénetwerk op ambassades en strategische vertegenwoordigingen in het buitenland (Brussel, Genève, Washington, Beijing, Londen en New Delhi). Met dit brede netwerk draagt IZ bij aan de beleidsontwikkeling op dossiers met een sterk internationaal karakter. Dat doen we in nauwe samenwerking met de verantwoordelijke beleidsdirecties en door interdepartementale samenwerking. We stellen de internationale reisagenda op voor de bewindspersonen en geven hier uitvoering aan.

Aandachtsgebieden

• Internationale beleidsontwikkeling: IZ draagt bij aan de beleidsontwikkeling op belangrijke thema’s zoals pandemische paraatheid, leveringszekerheid van medische producten, infectieziektenbeleid, antibioticaresistentie, dementie, eHealth, klimaat & volksgezondheid en preventiebeleid (alcohol/ tabak/drugs).
• Vertegenwoordiging bij internationale organen: IZ vertegenwoordigt en positioneert Nederland bij relevante internationale samenwerkingsorganisaties zoals de Europese Unie, de World Health Organization (WHO), OESO, G20, World Economic Forum (WEF), Global Health Security Agenda, de Verenigde Naties en de Raad van Europa. IZ begeleidt de deelname van de politieke en ambtelijke leiding aan deze organen. In dit kader behartigt IZ ook het VWS-belang in de interdepartementale afstemmingsoverleggen. IZ adviseert de bewindspersonen bij de internationaal georiënteerde onderraden (o.a. REA, RDIA) en bij internationale punten op de (Rijks)Ministerraad.
• Economische diplomatie: IZ positioneert het Nederlandse bedrijfsleven (Life Sciences &Health) op belangrijke internationale markten, door het onderhouden van optimale betrekkingen met buitenlandse overheden. In samenwerking met het bedrijfsleven organiseert de directie handelsmissies naar belangrijke partnerlanden. Maar het mes snijdt aan twee kanten: gezondheidsdiplomatie draagt ook bij om Nederland minder kwetsbaar te maken in haar afhankelijkheid van derde landen als het gaat om cruciale medische producten en productieprocessen.

Frank Kooiman | directeur

Taakomschrijving
De directie IZB zet zich ervoor in dat mensen in Nederland optimaal tegen ernstige, soms langdurende, gevolgen van infectieziekten, waaronder zoönose, beschermd zijn. Dat doen we door preventie (onder andere vaccinaties), het vroegtijdig signaleren van risico’s en door direct actie te ondernemen als dat nodig is. Ook faciliteren en stimuleren we kennisopbouw over infectieziekten en hebben we oog voor verschillen in de samenleving en extra aandacht voor groepen die meer risico lopen.

Aandachtsgebieden

• Samen in de keten: De directie IZB zorgt ervoor dat alle schakels in de keten hun werk goed kunnen doen door de juiste randvoorwaarden te scheppen. Primair vindt alles rond infectieziekten plaats door professionals, zonder bestuurlijke inmenging. Specifieke infectieziekten of aspecten, zoals antimicrobiële resistentie, kunnen op de agenda komen omdat experts een risico signaleren, vanwege (inter)nationale doelstellingen of omdat de politiek of samenleving hier om vraagt.
• Maatschappijbreed: iedereen kan gevolgen ondervinden van infectieziekten en de maatregelen daartegen. Als directie IZB zijn we aanspreekbaar op alles wat samenhangt met een infectieziekte, maar we zijn niet verantwoordelijk voor alles. We doen bij het uitbreken van een infectieziekte ook een beroep op de verantwoordelijkheid van economische en maatschappelijke sectoren. We faciliteren ze waar mogelijk. We weten wat er leeft in de maatschappij en zorgen ervoor dat we daarop kunnen reageren. We hebben daarbij veel aandacht voor communicatie en hoe om te gaan met desinformatie en weerstand. De directie IZB onderhoudt een robuust netwerk van stakeholders, ook internationaal.
• Omgevingsbewust: infectieziekte-ontwikkelingen hangen samen met grote mondiale vraagstukken zoals klimaatontwikkeling, verlies van biodiversiteit, bevolkingsgroei en ontbossing. Gezondheid en weerstand zijn ook afhankelijk van factoren als lucht- en waterkwaliteit, gezonde voeding, schulden en armoede, goede arbeidsomstandigheden en van klimaat(adaptatie). De directie IZB stimuleert daarom ‘gezondheid op alle beleidsterreinen’ en participeert in gremia die hierover gaan.
• Lerend en innovatief: als directie IZB bouwen we voort op eerdere ervaringen. We werken samen met onze reguliere onderzoekspartners, zoeken steeds naar nieuwe partners en stimuleren innovatie.
• Paraat staan: we nemen verantwoording en financieel beheer serieus en werken doelmatig en rechtmatig. Bij een crisis werken we met het Departementaal Crisis Centrum (DCC) en maken we gebruik van reguliere crisisoverlegstructuren. We hebben afspraken met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) over het kantelpunt tussen een infectieziektecrisis en een maatschappelijke crisis. De minister van VWS kan bij een ziekte met pandemisch potentieel via de Landelijke Functie Opschaling Infectieziektebestrijding (LFI) de GGD-en aansturen voor grootschalige medisch operationele processen. We dragen bij aan de besluitvorming over collectieve maatregelen, waarbij we rekening houden met maatschappelijke effecten. We zorgen ervoor dat IZB-medewerkers getraind zijn in crisisrollen en in staat zijn snel op te schalen als dat nodig is.

Florien van der Windt | directeur

Taakomschrijving
De directie Publieke Gezondheid (PG) streeft naar een (mentaal) gezonde bevolking en het terugdringen van sociaal-economische gezondheidsverschillen. De directie PG is verantwoordelijk voor het stelsel van de Publieke Gezondheid dat is vastgelegd in de Wet Publieke Gezondheid. De publieke gezondheidszorg omvat gezondheidsbeschermende en gezondheidsbevorderende maatregelen voor de bevolking of specifieke groepen daaruit, waaronder het voorkómen en het vroegtijdig opsporen van ziekten. De directie PG is daarnaast verantwoordelijk voor een aantal medisch-ethische onderwerpen en is coördinerend opdrachtgever van de Gezondheidsraad, RIVM en ZonMw.

Aandachtsgebieden

• Versterken van het stelsel van de Publieke Gezondheid. Het betreft de samenwerking tussen Rijk, het RIVM, gemeenten en GGD’en met betrekking tot onder andere het lokale gezondheidsbeleid, de jeugdgezondheidszorg, de ouderengezondheidszorg, seksuele gezondheid en medische milieukunde. Daarnaast streven we naar paraatheid ten aanzien van (grensoverschrijdende) gezondheidsdreigingen zoals Chemische Biologische Radiologische en Nucleaire dreigingen (CBRN) en gezondheidsdreigingen door klimaatverandering.
• Voorkómen en het vroegtijdig opsporen van ziekten door het programmatisch aanbieden van bevolkingsonderzoeken, zoals de screening op kanker en pre- en neonatale screening; inclusief het verkennen van nieuwe mogelijkheden, zoals de inzet van DNA-technologie in preventie en de zorg.
• Het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) dat is vastgesteld tussen het Rijk, Gemeenten, zorgverzekeraars en GGD-en met als doel een Gezonde Generatie 2040. Het betreft afspraken over onder meer het versterken van preventie in het zorgstelsel en de verbinding tussen het zorg- en het sociaal/gemeentelijke domein (link met Integraal Zorg Akkoord); en het stimuleren van een gezonde leefstijl en vitaal ouder worden.
• ‘Health in all policies’ stimuleren, omdat het beleid buiten het VWS-domein een grote impact heeft op de gezondheid en instroom in de zorg. Het gaat hierbij om enerzijds sociale beleidsterreinen zoals armoedebeleid en onderwijs en anderzijds de fysieke leefomgeving en het klimaat. Hiervoor draagt PG bijvoorbeeld bij aan interdepartementale programma’s zoals ‘Elke Regio Telt’ en het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid.
• Coördinatie Programma’s Kansrijke start, Valpreventie, Mentale gezondheid en Gezonde leefomgeving.

Medisch-ethische onderwerpen, zoals wetgeving en beleid op afstammingsvraagstukken, aanpak onbedoelde zwangerschap, abortus, de embryowet en levenseinde.

Nicole Huppertz | directeur

Taakomschrijving
Een sportieve samenleving waarbij plezier in sport en bewegen belangrijk is. Waarin voor iedereen passende en veilige sport- en beweegmogelijkheden aanwezig zijn en topsport mensen inspireert en samenbrengt. Dat is de beleidsdoelstelling van de directie Sport en Bewegen. Om deze doelstelling te bereiken werken we departementaal en interdepartementaal samen, alsook met strategische partners in de sportsector (o.a. NOC*NSF), gemeenten, onderwijspartijen, uitvoeringsorganisaties, onderzoeksinstituten en meer. Ook werken we samen met internationale partners zoals UNESCO. In 2022 en 2023 zijn het Nationaal Sportakkoord II en Actieplan Nederland Beweegt gepubliceerd. Gezamenlijk vormen deze akkoorden de basis voor de aandachtsgebieden van de directie Sport en Bewegen.

Aandachtsgebieden

• Bewegen: wij willen Nederlanders dagelijks in beweging krijgen. Daarom focussen we ons op het creëren van de juiste voorwaarden om bewegen gedurende de dag te stimuleren, bijvoorbeeld in de domeinen zorg, werk en leefomgeving. Gezondheidswinst is hierbij het primaire uitgangspunt. Wij werken hieraan samen met de Beweegalliantie door het thema bewegen in beleid en bij andere departementen te agenderen, het stimuleren van maatschappelijk initiatief en het vergroten van een lokale/regionale aanpak.
• Vaardig in bewegen: meer kinderen moeten voldoen aan de beweegrichtlijn, daarom zetten wij in op een brede motorische ontwikkeling en veelzijdig bewegen. Ook willen we de sportdeelname verhogen en sportuitval verlagen.
• Inclusief sporten en bewegen: iedere Nederlander moet ongehinderd een leven lang plezier kunnen hebben in sporten en bewegen. We vergroten de financiële, sociale en praktische toegankelijkheid van sporten en zorgen voor een effectieve begeleiding en toeleiding naar het sport- en beweegaanbod.
• Ruimte voor sport- en bewegen: we willen een sportinfrastructuur met voldoende sportaccommodaties die bereikbaar, toegankelijk, duurzaam en van hoge kwaliteit zijn. Met diverse regelingen en een ondersteuningsaanpak ondersteunen we sportclubs en gemeenten onder meer naar verdere verduurzaming. Daarnaast richt de directie zich op het versterken van een leefomgeving die uitnodigt tot bewegen en spelen.
• Vitale sport- en beweegaanbieders: we willen vitale sportaanbieders met een kwalitatief sterk, veilig en toegankelijk sportaanbod voor iedereen. We ondersteunen vrijwilligers en beroepskrachten bij het verhogen van de basiskwalificatie, werken aan één functiehuis voor de sportsector en richten effectieve clubondersteuning in met een landelijk dekkend netwerk van sport- en beweegloketten, waar clubs zich kunnen melden met hun ondersteuningsvraag.
• Sociaal veilige sport: sporten moet leuk, veilig, eerlijk en zorgeloos zijn voor iedereen. We zetten ons in voor de basiseisen voor sociale veiligheid bij sportaanbieders en werken aan extra ondersteunende infrastructuur rondom sociale veiligheid. Een voorbeeld is het realiseren van een onafhankelijk integriteitscentrum voor de sport.
• Topsport: we willen een breder palet aan waardevolle topsportprestaties realiseren, de topsport op een maatschappelijk verantwoorde manier organiseren, het platform van de topsport beter benutten en de zichtbaarheid en het bereik van de topsport vergroten. Ook werken we aan de doorontwikkeling van de paralympische sport en het mondiale anti-doping systeem.

Victor Sannes | directeur

Taakomschrijving
De directie (VGP) richt zich op het bevorderen en beschermen van de gezondheid van alle mensen in Nederland. Belangrijke beleidsinstrumenten zijn wetgeving (Warenwet, Alcoholwet, Tabakswet en Opiumwet), het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), toezicht en handhaving, voorlichtingscampagnes en onderzoek.

Aandachtsgebieden

• De veiligheid van voedsel consumentproducten staan centraal. De Warenwet biedt daarvoor het belangrijkste wettelijke kader. De belangrijke regelgeving wordt Europees vastgelegd. De Europese kaders vertalen we door naar de Warenwet.
• Leefstijlpreventie: met het terugdringen van overmatig alcoholgebruik, roken van tabak en vapes en het stimuleren van gezonde voeding streven we naar een gezondere bevolking en het voorkomen van ziekte. Doelstelling is een gezonde generatie in 2040.
• We werken samen met partijen in de samenleving. Het Nationaal Preventie Akkoord hebben we gesloten met vele maatschappelijke organisaties. In het Gezond en Actief Leven Akkoord hebben we afspraken gemaakt met GGD/GHOR, VNG en Zorgverzekeraars. Met deze akkoorden helpen we lokale partijen mensen te ondersteunen bij een gezonde leefstijl. Daarnaast stellen we landelijk wettelijke normen en kaders, zoals het verbieden van de verkoop van vapes via internet of met smaakjes.
• VGP helpt mensen bij het tegengaan van overgewicht en obesitas. Onder meer met programma’s als Jongeren op Gezond Gewicht, Gezonde school en gezonde schoolmaaltijden. Daarnaast werken we aan maatregelen om marketing van ongezonde producten gericht op kinderen en jongeren tegen te gaan. Met voorschriften over etikettering en een logo als Nutriscore stimuleren we de consument een gezonde keuze te maken.
• Met gerichte preventie proberen we het drugsgebruik in Nederland terug te dringen. Als mensen drugs gebruiken proberen we gezondheidsschade te voorkomen door behandeling van verslaving en schade reductie.
• Om de nadelige gevolgen van gehoorschade tegen te gaan is eind 2023 een nieuw convenant preventie gehoorschade gesloten met meer partijen dan voorheen, zoals nu ook de horecasector.
• Bij VGP is het Departementaal Crisiscentrum van VWS (DCC VWS) ondergebracht. Het DCC is verantwoordelijk voor het inrichten en faciliteren van de crisisorganisatie tijdens crises of dreiging daarvan, ter ondersteuning van alle beleidsdirecties van VWS.