Organogram ministerie van VWS: Directoraat-generaal (DG) Curatieve Zorg

Birgitta Westgren | directeur

Taakomschrijving
De directie Curatieve Zorg werkt aan een zorglandschap waarin de curatieve zorg toegankelijk, goed en betaalbaar blijft voor iedereen die haar nodig heeft. We proberen zorgpartijen te verleiden, te stimuleren en aan te spreken om het gewenste zorglandschap te realiseren. Dat doen we binnen de kaders van het zorgstelsel en in lijn met de afspraken in relevante akkoorden en programma’s. Daar waar de gewenste ontwikkeling van het zorglandschap raakt aan - of schuurt met - het stelsel, agenderen wij deze vraagstukken bij de directies die hiervoor verantwoordelijk zijn. Voor CZ zijn dit meestal de directies Z, PZO en MEVA.

 Aandachtsgebieden

• VWS heeft in het Integraal Zorg Akkoord (IZA) afspraken gemaakt om de eerstelijnszorg, de acute zorg, de curatieve geestelijke gezondheidszorg en de medisch specialistische zorg (MSZ) toegankelijk te houden.
• CZ draagt bij aan het IZA door:
  • De financiële (premie) kaders te beheren.
  • De uitwerking van de afspraken in het IZA te faciliteren en waar nodig - en voor zover dit mogelijk is binnen de kaders van het stelsel - regie te voeren op de uitvoering van deze afspraken. Denk hierbij aan regie op de uitvoering van de afspraken in de Visie Eerste Lijn, regie op de afspraken om zicht te krijgen op cruciale ggz en regie op de uitvoering van acute zorgcoördinatie.
  • Samen met PZO, Z, het ZIN en de NZA - de bekostiging van prestaties in de zorg te organiseren, in lijn met de afspraken van het IZA.
  • Knelpunten in wet- en regelgeving te agenderen.

• CZ stimuleert kwaliteit in de eerstelijnszorg en ggz met programma’s die worden uitgevoerd door ZonMW. Toegankelijke geboortezorg en mondzorg zijn geen onderdeel van het IZA maar wel belangrijk. CZ trekt en coördineert hier programma’s en afspraken met het veld die – in lijn met het IZA - gericht zijn op toegankelijke zorg voor iedereen die haar nodig heeft.
• CZ faciliteert medisch specialistische zorg (MSZ), huisartsen en geboortezorg met subsidies om gestandaardiseerde gegevensuitwisseling mogelijk te maken tussen zorgprofessional en patiënt en tussen instellingen onderling. CZ werkt de Wet gegevensuitwisseling in de zorg voor de MSZ in lagere regelgeving uit.
• CZ is verantwoordelijk voor de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg. Doel van deze wet is om verplichte zorg zoveel mogelijk te voorkomen en de minst ingrijpende vorm van zorg in te zetten.
• CZ is verantwoordelijk voor de Wet Ambulancezorgvoorzieningen. Doel van deze wet is om de continuïteit en kwaliteit van de ambulancezorgvoorzieningen te waarborgen.

Karla van Rooijen | directeur

Taakomschrijving
Geneesmiddelen (waaronder vaccins, medische hulpmiddelen, bloedproducten, menselijke weefsels en (donor)organen) zijn van wezenlijk belang voor de gezondheidszorg. De overheid heeft hier een bijzondere verantwoordelijkheid voor. Nederlanders moeten verzekerd zijn van doelmatige zorg met kwalitatief hoogwaardige en veilige producten. De directie GMT schept de voorwaarden voor de beschikbaarheid en leveringszekerheid, toegankelijkheid, veiligheid, kwaliteit en betaalbaarheid van medische producten die aan de eisen van de tijd voldoen en doelmatig worden gebruikt. Duurzaamheid speelt hierbij een grote rol.

De directie GMT heeft binnen VWS de meeste raakvlakken met de ‘markt’ en opereert in een internationale context van innovatie, wereldwijd opererende bedrijven en productie- en leveringsketens. In een dergelijk krachtenveld is een zorgvuldige afweging van alle belangen noodzakelijk.

Aandachtsgebieden

• Beschikbaarheid medische producten: productie en toeleveringsketens weerbaar maken en tekorten ondervangen tegen maatschappelijk aanvaardbare prijzen.
• Dure geneesmiddelen: het creëren van toekomstbestendig beleid voor dure geneesmiddelen waarbij betaalbaarheid, kwaliteit en toegankelijkheid worden gewaarborgd.
• Duurzaamheid: medische producten verduurzamen zonder negatieve gevolgen voor veiligheid, kwaliteit, beschikbaarheid en betaalbaarheid.
• Extramurale farmaceutische zorg: betere farmaceutische patiëntenzorg in de eerste lijn door optimaliseren van rollen en taken.
• Toekomstbestendige prijs- en vergoedingsinstrumenten voor geneesmiddelen: in de Wet geneesmiddelenprijzen (Wgp) en het Geneesmiddelenvergoedingsysteem (GVS) meer wendbaarheid inbouwen zodat er meer aandacht is voor de effecten op beschikbaarheid van bepaalde geneesmiddelen.
• Hiernaast zijn innovatie en de internationale context twee belangrijke rode draden die vrijwel alles raken wat de directie doet.

Fred Krapels | directeur

Taakomschrijving
Wat heb je nodig om gezond te blijven, of beter te worden? En als beter worden niet meer gaat, wat heb je dan nodig om zo zelfstandig en fijn mogelijk te kunnen leven? Mensen kunnen die vragen het beste samen met hun zorgverlener beantwoorden. Samen maken ze zorg op maat mogelijk. De directie Patiënt en Zorgordening kijkt naar alle aspecten van de zorg die patiënten of cliënten tegenkomen en organiseert de zorg zo dat deze bijdraagt aan optimale uitkomsten voor patiënten en cliënten.

Aandachtsgebieden

• Versterken van de positie van de patiënt
  De patiënt/cliënt moet centraal staan in de zorg. Daarom is het van belang dat de rechtspositie van patiënten en cliënten wordt beschermd, dat de cliënt een stem heeft op individueel en collectief niveau en dat er patiënt-inclusief wordt gewerkt, onder meer door de inzet van ervaringsdeskundigen in zorg en beleid.
• Zorgordening
  PZo werkt aan beleid en wet- en regelgeving die ervoor zorgen dat de patiënt/cliënt kan rekenen op goede, toegankelijke en betaalbare zorg. Bijvoorbeeld door te zorgen voor een balans tussen regie door de overheid en ‘marktprikkels’ en door de (regionale) samenwerking in de zorg te verbeteren.
• De beste uitkomst van zorg voor iedere patiënt
  We bevorderen de kwaliteit van de zorg. Daarvoor is het belangrijk dat zorgverleners leren en verbeteren. Dat kan door kwaliteit en (patiënt gerapporteerde) uitkomsten te meten en gebruiken. De patiënt/cliënt zetten we centraal door de zorg om hem/haar heen te organiseren. Daar waar nodig voor de kwaliteit concentreren we de hoog complexe zorg.
• Meer tijd voor zorg door minder regeldruk
  Zorgverleners en zorgaanbieders moeten in hun werk niet door onzinnige regelgeving worden gehinderd.
• Goede zorg door goed bestuur
  Goed en integer bestuur is essentieel voor goede zorg. Dat begint bij helderheid in wet- en regelgeving over waar een zorgaanbieder aan moet voldoen om zorg te mogen verlenen. Intern en extern toezicht op de zorg moeten goed zijn geregeld. De medezeggenschap van patiënten en cliënten moet zo georganiseerd zijn dat naar de patiënt/cliënt geluisterd wordt. Als een instelling in financiële problemen komt, moet altijd de continuïteit van zorg aan patiënten en cliënten geborgd zijn en een ongecontroleerd faillissement worden voorkomen.
• Regels stellen en toezicht houden waar dat noodzakelijk is
  Veruit het grootste deel van de zorgaanbieders handelt naar eer en geweten. Maar er zijn personen die misbruik maken van zorggeld en/of van cliënten die zich in een kwetsbare positie bevinden. PZo werkt samen met toezichthouders, zorginkopers en opsporingsdiensten aan het voorkomen, stoppen en bestraffen van malafide zorgaanbieders.

Klaas Beniers | programmadirecteur

Taakomschrijving
In september 2022 hebben veertien partijen het Integraal Zorgakkoord (IZA) afgesloten. In het IZA zijn ruim 400 afspraken gemaakt met als doel de (curatieve) zorg betaalbaar, van goede kwaliteit en bovenal toegankelijk te houden. De focus ligt daarbij op de Zorgverzekeringswet, maar er is ook verbinding met andere domeinen, waaronder het sociaal domein. Dit omdat een integrale aanpak nodig is om de (toegankelijkheids)problemen in de zorg aan te pakken.

Dat doen we op landelijk niveau door goede randvoorwaarden te creëren (transformatiemiddelen, bekostiging, wetgeving). Op regionaal niveau door het faciliteren en stimuleren van goede regioplannen. Op lokaal niveau door afspraken in de praktijk te brengen. PDIZA is een tijdelijke, kleine directie die binnen VWS de uitvoering coördineert en de samenhang bewaakt, en in het veld de beweging aanjaagt.

Aandachtsgebieden

Sturen op de beweging naar passende zorg:

• De directie organiseert en faciliteert de bestuurlijke overleggen die elk kwartaal plaatsvinden. De IZA-partijen bespreken de voortgang en nemen besluiten.
• De directie heeft een gezant passende zorg aangesteld (hoogleraar Jan Kremer), die met bestuurders en professionals spreekt over passende zorg in de praktijk.
• De directie is verantwoordelijk voor communicatie over het akkoord, zoals het laten zien van goede voorbeelden en resultaten. De directie is samen met de directie Communicatie verantwoordelijk voor het ontwikkelen van een publiekscampagne.
• Het volgen en aanjagen van de beweging in de regio. Onder meer door werkbezoeken te organiseren en de voortgang in de regio in beeld te brengen. Een kwartiermaker IZA stimuleert de regionale samenwerking.

Samenhang bewaken:

• De directie zorgt dat de verschillende onderdelen van VWS gelijkgericht de acties uitvoeren. De acties van het IZA worden uitgevoerd door tien thematafels (bijvoorbeeld: regionale samenwerking, contractering, digitalisering).
• De directie zorgt voor een integrale aanpak van debatten en brieven aan de Tweede Kamer over het IZA.
• We zorgen voor samenhang met andere akkoorden en programma’s, zoals het Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), de Hervormingsagenda Jeugd, Toekomstbestendige Arbeidsmarkt Zorg (TAZ) en Wonen, Ondersteuning en Zorg voor Ouderen (WOZO).

Overzicht en uitvoering van de acties:

• We monitoren het akkoord op vier niveaus: Monitoring van de 400 acties (doet iedereen wat is afgesproken?).
• Monitoring van de beoogde verandering van de zorg.
• Doelgroepenmonitoring (wat is het effect op groepen burgers en patiënten?).
• Monitoring van de transformatiemiddelen.
• Uitvoeren en coördineren van de mid-term review (MTR). Halverwege 2024 maken de IZA-partijen de balans op of het akkoord voldoende effect heeft en/of bijsturing noodzakelijk is.
• De directie is het aanspreekpunt voor bewindspersonen, de directeur-generaal curatieve zorg en IZA partijen.

Marieke van Dok | programmadirecteur

Taakomschrijving
De doelstelling van de programmadirectie is het borgen van de toekomstige voorzieningszekerheid van medische isotopen en het versterken van de nucleaire kennisinfrastructuur waarin nieuwe (kanker-)therapieën tot ontwikkeling kunnen komen. Medische isotopen zijn radioactieve stoffen die met name gebruikt worden voor de diagnose van kanker, hart- en vaatziekten, bot- en hersenaandoeningen en in toenemende mate voor de behandeling van verschillende (oncologische) aandoeningen.

De kernreactor in Petten produceert voor Nederland en Europa nucleaire geneesmiddelen en diagnostica. Maar deze Hoge Flux Reactor (HFR) is sterk verouderd. Daarom heeft het kabinet in 2022 besloten de HFR te vervangen door de PALLAS-reactor. Hiervoor wordt een beleidsdeelneming opgericht, waarvan het ministerie van VWS de enige aandeelhouder is. Daarnaast verstrekt VWS een lening aan het PALLAS-nieuwbouwprogramma en zien we toe op de bouwplanning en -kosten. Ook werkt PMI aan onderzoek en ontwikkeling van de Nederlandse en Europese medische isotopen. Hieraan werkt ook de Kwartiermaker Nucleaire Geneesmiddelenontwikkeling die een belangrijke schakel vormt tussen wetenschap, bedrijfsleven en overheid om meer samenhang te creëren in de publiek-private samenwerking.

Aandachtsgebieden

• De toekomstige Europese beschikbaarheid van nucleaire geneesmiddelen.
  Deze zijn gevoelig voor tekorten omdat er geen voorraden van kunnen worden aangelegd vanwege de halfwaardetijden.
• Omdat geen voorraden kunnen worden aangelegd, is de productielocatie een bepalende factor. Het vestigen van een productielocatie op Europese bodem hangt samen met de strategische autonomie en technologische soevereiniteit van de Europese Unie binnen het nucleaire domein.
• Nucleaire geneesmiddelen vallen in de categorie dure innovatieve geneesmiddelen waarbij vaak sprake is van intellectueel eigendom. Hier speelt de betaalbaarheid van de toekomstige farmaceutische zorg een belangrijke rol.
• Ook gaat het om geneesmiddelen die toegediend worden door gespecialiseerd zorgpersoneel in speciale beschermde behandelruimtes. Bij toenemende patiëntaantallen speelt de toegankelijkheid van zorg een rol.
• VWS wordt de enige aandeelhouder van een beleidsdeelneming (waarmee de huidige HFR opereert en de bouw van een nieuwe reactor wordt uitgevoerd). Dat betekent dat er sturing moet worden gegeven aan de onderneming, zowel vanuit commercieel als maatschappelijk perspectief.
• VWS krijgt ook een nieuwe rol als financier van de bouw van een nieuwe reactor. Hierover rapporteert VWS regelmatig aan de Tweede Kamer.
• Medische isotopen zijn een Europees dossier. Er vindt afstemming en samenwerking plaats met EU-instituties zoals Euratom, DG Research, DG Santé (Europe Beating Cancer Plan), DG Energy (SAMIRA), DG Competition (staatssteun) en bilateraal met andere lidstaten.
• Binnen Nederland vindt veel interdepartementale afstemming plaats met andere ministeries en diensten die opereren in het nucleair domein, zoals de ministeries van EZK, I&W, FIN, de Autoriteit Nucleaire Veiligheid en Stralingsbescherming (ANVS). Er vindt ook regionale afstemming plaats, bijvoorbeeld met de Provincie Noord-Holland en de Ontwikkelingsmaatschappij van de provincie Groningen.
• De start van de bouw van de reactor kan plaatsvinden na afronding van de staatssteunprocedure in Brussel en de Gate Review van het bouwproject. De verwachting is voor eind 2024.