Kabinet: erfgoed beschermen en toegankelijk maken
Het Nederlandse erfgoed is van onschatbare waarde. Het is overal zichtbaar: op het platteland, in historische binnensteden, in musea, onder water en in onze tradities en verhalen. Om ervoor te zorgen dat ook toekomstige generaties hiervan kunnen blijven genieten, gaat het kabinet de Erfgoedwet verbeteren. Dat heeft de ministerraad besloten op voorstel van minister Bruins (Onderwijs, Cultuur en Wetenschap). Met als doel een helder en toegankelijk erfgoedstelsel, waarin duidelijk is wie welke verantwoordelijkheid en rechten heeft.
Spiegel samenleving
Minister Bruins: “Erfgoed is een spiegel van onze samenleving. Het vertelt niet alleen het verhaal van ons verleden, maar biedt ook inspiratie voor de toekomst. Nieuwe ontwikkelingen vragen om nieuw erfgoedbeleid. Zo willen steeds meer mensen erfgoed zien en beleven, ik vind dat we dat mogelijk moeten maken. Daarbij moeten we erfgoed beter beschermen, want kunstobjecten zijn steeds vaker doelwit van protestacties. Door de erfgoedwet te verbeteren zorgen we ervoor dat ons erfgoed behouden blijft voor nieuwe generaties.”
Digitalisering
Op het gebied van digitalisering volgen de ontwikkelingen elkaar snel op. Dat levert kansen op, maar ook nieuwe bedreigingen. Minister Bruins wil dat digitale erfgoedinformatie veilig bewaard wordt en dat zoveel mogelijk mensen er toegang toe hebben. Bijvoorbeeld door museumcollecties online beschikbaar maken, zoals op het gratis online platform van het Rijksmuseum. Daarom houdt hij de regels voor digitale erfgoedinformatie tegen het licht en vernieuwt hij het archeologisch informatiesysteem van het Rijk.
Archeologische vondsten beter publiek toegankelijk
Naast digitale toegankelijkheid van erfgoed, is het ook van groot belang dat archeologische vondsten zoveel mogelijk fysiek toegankelijk zijn voor het publiek. Om vondsten die nu in depots liggen opgeslagen aan een nog breder publiek te kunnen tonen wil minister Bruins de mogelijkheden hiertoe voor beheerders van deze depots vergroten. Binnen de huidige wet mag alleen de minister dat. Hierdoor kunnen vondsten, onder verantwoorde condities, makkelijker buiten het depot tentoongesteld worden.
Beschadiging en vernieling van erfgoed
Schade aan erfgoed is onherstelbaar: de historische authenticiteit van een door vandalisme vernield monument of schilderij is nooit meer terug te halen. Minister Bruins gaat daarom met de minister van Justitie en Veiligheid overleggen over de hoogte van de strafmaat die er staat op overtredingen en misdrijven waarbij erfgoed het slachtoffer is. De minister wil bekijken of de bestaande straffen voldoende afschrikken.
Aanpassing van de Erfgoedwet
De huidige Erfgoedwet, die in 2016 werd ingevoerd, biedt een stevig juridisch kader voor het behoud van erfgoed. Uit recente evaluaties en adviezen, onder andere van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, is echter gebleken dat verbeteringen nodig zijn om in te spelen op nieuwe ontwikkelingen. De verbetering van de Erfgoedwet gaat in nauwe samenwerking met erfgoedorganisaties, gemeenten, vrijwilligers en andere betrokkenen. De eerste wetsvoorstellen volgen naar verwachting in 2025.