Opleiding volgen aantrekkelijker door flexibele leerroutes

Nieuwsbericht | 13-06-2023 | 11:45

Maak het voor werkenden en werkzoekenden aantrekkelijker om een opleiding te gaan volgen. En zorg ervoor dat ze eerder aan de slag kunnen in bijvoorbeeld tekortsectoren als het onderwijs, de techniek en de zorg. Dat is een belangrijk doel van een wetsvoorstel van minister Dijkgraaf en minister Wiersma (onderwijs) over het inrichten van flexibele  leerroutes op hogescholen en universiteiten. Zo biedt het wetsvoorstel bijvoorbeeld meer ruimte voor zij-instromers om hun werkervaring te verzilveren en vrijstellingen aan te vragen voor de delen van de opleiding die zij al aantoonbaar beheersen. Daarnaast krijgen studenten in het wetsvoorstel ook de ruimte om keuzes te maken hoe, waar en wanneer zij leren. Dat verkort de opleidingstijd, maakt de opleiding efficiënter en daarmee aantrekkelijker.

Dijkgraaf en Wiersma informeren de Tweede Kamer vandaag over een aantal wijzigingen in het  wetsvoorstel ‘leeruitkomsten’. Dat moet wettelijk vastleggen dat je als student een eigen route kunt kiezen. Behalve deeltijd- en duale opleidingen kunnen studenten straks ook bij sommige voltijdsopleidingen hun eigen route kiezen. Het gaat om opleidingen waarin veel in de praktijk wordt geleerd. Op deze manier wordt ook voldaan aan afspraken over het flexibiliseren van lerarenopleidingen. Bij lerarenopleidingen beslaat het praktijkleren zo’n 40% van de opleiding.

Minister Dijkgraaf: “Ik wil ervoor zorgen dat opleidingen op hogescholen en universiteiten flexibeler kunnen worden ingericht. Meer ruimte voor de leerroute die je als individu wil doorlopen. Zo sluiten opleidingen beter aan op de specifieke situatie en behoeften van de student.”

Minister Wiersma voegt daar aan toe: “Voor zij-instromers is het meestal financieel gezien niet mogelijk om lang zonder werk en inkomen te zitten. Met dit wetsvoorstel verkorten we voor hen de opleidingsduur, waardoor ze sneller voor de klas kunnen. Ook kan studie makkelijker en beter worden gecombineerd met werk. Het doel is dat meer zij-instromers hierdoor een opleiding gaan volgen.”

Experiment vastleggen in wet

Met flexibele leerroutes wordt nu al succesvol geëxperimenteerd; beide ministers willen het experiment daarom nu vastleggen in de wet. Bij instellingen is grote belangstelling voor het aanbieden van deze leerroutes.

Het voorstel maakt het mogelijk dat studenten hun eigen werkervaring kunnen inbrengen, zaken die ze al onder de knie hebben. Als ze kunnen aantonen dat ze de kennis al op een andere manier hebben verworven, kunnen ze vrijstellingen krijgen voor delen van de opleiding. Dat verkort de opleidingstijd. Studenten krijgen ook de ruimte om keuzes te maken in hoe, waar en wanneer zij leren voor de opleiding. Dat kan bijvoorbeeld in de werkomgeving van de student zelf. Ze kunnen ook de werkomgeving benutten om zaken te leren die voor de opleiding van belang zijn.

Studenten met een flexibele leerroute ronden de opleiding uiteindelijk af met dezelfde hoeveelheid kennis en vaardigheden  als studenten die zo’n route niet volgen. Met de wet ‘leeruitkomsten’ is dat geborgd.

Lerarenopleidingen

Bij lerarenopleidingen op basis van leeruitkomsten krijgen studenten een passend opleidingstraject. Dat sluit aan op de relevante kennis en ervaring die zij al hebben, bijvoorbeeld als zij-instromer. Dat verkort het opleidingstraject. Ook kan kennis (deels)  op de werkplek worden opgedaan en aangetoond, zodat studenten werk en studie kunnen integreren en combineren.

Studenten die niet kiezen voor een flexibele inrichting van hun opleidingstraject en geen passende relevante kennis of werkervaring in kunnen of willen brengen kunnen gebruik maken van het ‘gewone’ aangeboden onderwijsprogramma. De vraag of álle voltijdsopleidingen flexibel gemaakt kunnen worden, wordt meegenomen in de nu lopende Toekomstverkenning middelbaar beroepsonderwijs, hoger onderwijs en wetenschap.