Gezonde bodem basis voor kringlooplandbouw
Een goed bodemgebruik is de basis van kringlooplandbouw. Een juist bodemgebruik draagt bij aan een hogere opbrengst, dient als buffer voor extreme weersomstandigheden, kan veel beter water opnemen en is beter bestand tegen droogte. Bovendien draagt een rijker bodemleven bij aan gezonde gewassen. In een brief die vandaag naar de Tweede Kamer is gestuurd kondigt minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit het Nationaal Programma Landbouwbodems aan. Hierin staat dat alle landbouwbodems in 2030 duurzaam beheerd worden.
Minister Schouten: “Een gezonde bodem is een schatkamer voor onze landbouw en is goed voor de hele samenleving, omdat het invloed heeft op de kwaliteit van ons eten, ons water en onze lucht. Door goed te zorgen voor de bodem dragen we bovendien bij aan het behoud van biodiversiteit en hoeven we minder gewasbeschermingsmiddelen en mest te gebruiken. Dit bodemprogramma is een voorwaarde voor de transitie naar kringlooplandbouw.”
Meetinstrument
Om de vorderingen te kunnen meten kondigt minister Schouten een nieuw meetinstrument aan die boeren inzicht geeft in hoe het met hun bodem gesteld is, deze te monitoren en de vooruitgang kan meten. Op dit moment zijn er verschillende meetinstrumenten in omloop. Om kennis onderling te kunnen delen is het van belang dat alle boeren op dezelfde manier de kwaliteit van hun bodem meten. Alle betrokken partijen zetten zich in om een eenduidig meetinstrument te ontwikkelen.
Nationaal Programma Landbouwbodems
Inmiddels hebben verschillende partijen zich gecommitteerd aan het Nationaal Programma Landbouwbodems, waaronder boerenorganisaties, de Rabobank en Vitens. Rond de zomer vindt bovendien een brede bodemtop plaats waar boeren, wetenschappers, het groene onderwijs, (regionale) overheden en andere betrokkenen samenkomen om kennis en ervaringen uit te wisselen rondom betere landbouwbodems. Dit wordt een jaarlijks terugkerend evenement waarin concrete afspraken voor duurzaam bodembeheer worden gemaakt en de voortgang wordt besproken.
De eerste stappen naar duurzaam bodembeheer zijn inmiddels gezet op het gebied van pacht, biodiversiteit en gewasbescherming.
Gewasbescherming
Door het minder en gerichter inzetten van gewasbeschermingsmiddelen wordt de bodem zo min mogelijk belast. In haar toekomstvisie streeft minister Schouten, met het oog op een gezonde bodem, naar een duurzame gewasbescherming waar planten minder afhankelijk zijn van deze middelen en zelf om kunnen gaan met ziekten, plagen en onkruiden. Het veredelen van rassen maakt het mogelijk om het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen te beperken. Een goede en gezonde bodem waar een plant voldoende voedingsstoffen uit kan halen draagt eveneens bij aan de weerbaarheid van de plant.
Herziening pachtbeleid
Goede afspraken tussen verpachter en pachter dragen bij aan een betere bodem. Daarom heeft minister Schouten onlangs haar nieuwe pachtwetgeving gepresenteerd. Op dit moment hebben verpachters van reguliere pacht weinig mogelijkheden om eisen te stellen aan een goed bodembeheer. Dit wil de minister veranderen door het introduceren van nieuwe, langlopende pachtvormen waardoor boeren makkelijker investeringen in de bodem kunnen doen.
Minder Co2 uitstoot
Er is 6 miljoen euro beschikbaar voor acties om extra koolstofvastlegging in de bodem te stimuleren. Zo komen er pilots om de relatie tussen bemesting en koolstof in de bodem te onderzoeken. Hiermee bevorderen we door juiste bemesting een gezondere bodem met als gevolg meer biodiversiteit en minder CO2 uitstoot in de lucht.