Wet voor sterkere Nederlandse defensie- en veiligheidsindustrie in consultatie
Het verder opschalen van de Nederlandse defensie- en veiligheidsindustrie, het beperken van ongewenste inmenging daarin door investeringen, fusies en overnames te toetsen op risico’s voor de nationale veiligheid en het verbeteren van de internationale uitgangspositie. Dat zijn de drie onderdelen van een nieuwe wet die de economische bedrijvigheid in deze sector moet vergroten en tegelijkertijd beter moet beschermen. Minister Micky Adriaansens (Economische Zaken en Klimaat) heeft samen met minister Kajsa Ollongren en staatssecretaris Christophe van der Maat (Defensie) de Tweede Kamer geïnformeerd over de start van de internetconsultatie van het wetsvoorstel.
Minister Micky Adriaansens (EZK): “De huidige capaciteit van de Nederlandse defensie- en veiligheidsindustrie sluit onvoldoende aan bij de behoefte die er is voor productie, innovatie en doorontwikkeling. Met dit wetsvoorstel hebben we straks een basis om de toelevering te garanderen of op te schalen. Nederland volgt hiermee andere EU-landen, de VS en Canada die ook dergelijke wetgeving hebben voor het stimuleren én beschermen van deze sector die belangrijk is voor onze veiligheid en economie.”
Opschalen productie- en innovatiemogelijkheden
Defensie heeft in Nederland zowel op korte als lange termijn meer en ook wisselende behoeften zowel qua beschikbaarheid als doorontwikkeling van producten, technologie en diensten vanuit de Nederlandse technologische industrie.
Het wetsvoorstel biedt de mogelijkheid om aanwijzingen te geven over bijvoorbeeld de productie en instandhouding van defensiematerieel, maar ook ten aanzien van samenwerking tussen bedrijven, met kennisinstellingen en andere partijen. Denk aan het sturen op strategische voorraden, de bevoorradingsketen en het opschalen van productiecapaciteit. Het Nederlandse voorstel is in lijn en loopt parallel met een EU-voorstel om de strategische autonomie van de (defensie-)industrie te waarborgen.
Investeringstoets defensie-industrie
Een nieuwe sectorale investeringstoets voor de defensie-industrie voorkomt dat fusies bij, overnames bij en investeringen in (toe)leveranciers tot risico’s leiden voor de nationale veiligheid. Hiermee beschermt de Rijksoverheid de Nederlandse defensie-industrie. De voorgestelde toets is een vervolgstap op en werkt vergelijkbaar met bestaande sectorale Nederlandse toetsen in onder meer de telecom, gas en elektriciteit. Die bestaan naast de wet Vifo: een meer algemeen toetsingskader, waaronder bijvoorbeeld sensitieve technologie valt.
Betere positie Nederlandse bedrijven voor buitenlandse defensieopdrachten
Het wetsvoorstel regelt daarnaast de mogelijkheid van de Rijksoverheid om geschiktheidsverklaringen af te geven aan Nederlandse bedrijven die mee willen dingen naar buitenlandse defensieopdrachten en -subsidies. Dit draagt bij aan het beter internationaal positioneren van de sector en aan het behoud van onze internationale positie als belangrijke toeleverancier. De bedrijven worden onder meer gescreend op ongewenste inmenging van andere landen in hun managementstructuur.
De internetconsultatie van het wetsvoorstel duurt tot 1 september 2024. Na de internetconsultatie kan het wetsvoorstel eventueel worden aangevuld. Vervolgens wordt deze in de ministerraad besproken en na een akkoord daarna gestuurd voor advies aan de Raad van State. Na verwerking van dat advies wordt het voorstel aangeboden voor behandeling in de Tweede en Eerste Kamer.