Nationale SDG-coördinator: 'Alle stappen die we samen nemen tellen op'

Ministeries

De klok begint te tikken voor het behalen van de duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de Verenigde Naties, in 2030. De hoogste tijd dus om te kijken hoe we er wereldwijd voorstaan. Dat gebeurt onder meer van 10 tot en met 19 juli tijdens het High Level Political Forum in New York, waar ook Nederland aanschuift. Maar hoe zit het eigenlijk met onze eigen inzet op de SDG’s? Sandra Pellegrom, nationaal SDG-coördinator, vertelt.

Vergroot afbeelding
Nationaal SDG-coördinator Sandra Pellegrom is namens Nederland aanwezig tijdens het High Level Political Forum in New York.

Tijdens het High Level Political Forum (HLPF), georganiseerd door de VN, staan vijf SDG’s centraal: groene energie, water, infrastructuur & innovatie, duurzame steden en samenwerking. Niet al die ontwikkelingsdoelen spreken evenveel tot de verbeelding, beseft Sandra. Maar in het bredere perspectief van alle zeventien SDG’s samen loopt het ene doel vaak naadloos over in meerdere andere doelen.

SDG’s hand in hand

Neem nou SDG6, die gaat over schoon water en sanitair. Bij uitstek een thema waar Nederland over mee kan en wil praten, zegt ze. ‘Dit doel gaat er niet alleen over dat iedereen op een eerlijke manier toegang krijgt tot schoon en veilig (drink)water. Dat is natuurlijk wel een belangrijk deel van het verhaal, maar dit gaat nadrukkelijk óók over duurzaam en toekomstbestendig gebruik van waterbronnen, niet in de laatste plaats met klimaatverandering in het achterhoofd. SDG6 gaat echt over meer dan ieder huis voorzien van een waterleiding, het draait ook om de beschikbaarheid en kwaliteit van ons water op langere termijn.’

‘Het is wel een prachtig voorbeeld van hoe SDG’s met elkaar samenhangen’ vervolgt Sandra. ‘SDG6 hangt bijvoorbeeld direct samen met SDG5, gendergelijkheid. Er zijn nog steeds landen waar vrouwen een groot deel van hun dag kwijt zijn aan het halen van schoon water als dat niet voor handen is in de eigen omgeving. Ook meisjes krijgen vaak die taak, waardoor ze niet of niet voldoende naar school kunnen.’

‘Voor vrouwen speelt bovendien de uitdaging rondom menstruatie’, zegt ze. ‘Zo zijn er op veel plekken in de wereld scholen zonder goede sanitaire voorzieningen, waardoor meisjes niet naar school gaan wanneer ze menstrueren. Dat raakt direct aan SDG4: goed onderwijs voor iedereen’.

High Level Political Forum

Tijdens het High Level Political Forum zullen allerlei landen gedurende twee weken kennis en ervaring met elkaar delen, met als doel het behalen van zoveel mogelijk winst richting 2030. Sandra is in New York aanwezig, net als Directeur-Generaal Water en Bodem van Infrastructuur & Waterstaat, Jaap Slootmaker. Ze legt uit: ‘Het bijzondere aan dit evenement is dat er niet alleen overheden komen, maar ook NGO’s, het bedrijfsleven en jongerenorganisaties. Dat is ontzettend belangrijk, want al die partijen moeten vanuit hun eigen belangen samen zien te bereiken dat er stappen worden gezet.’

De interesse in het forum heeft de afgelopen jaren een vlucht genomen, vertelt Sandra. ‘In 2020, midden in de coronacrisis, werd het forum voor het eerst online georganiseerd. Toen waren er alleen al in het onderdeel waar het bedrijfsleven over de SDG’s praatte ruim 15.000 deelnemers die digitaal aansloten. 15.000, zo bijzonder!’ Ze vervolgt: ‘Die toegenomen interesse is voor bedrijven bij uitstek belangrijk omdat zij merken: ‘werken vanuit duurzaamheid  is het nieuwe normaal aan het worden’.

Vergroot afbeelding
De 17 SDG's in beeld.

Gezamenlijke transitie

De SDG’s zijn voor alle landen belangrijk. Bijvoorbeeld omdat ook ontwikkelingslanden willen zorgen voor een goede kwaliteit van leven voor hun burgers. Sandra vertelt: 'Dat bewerkstelligen op een manier die niet ten koste gaat van klimaat en milieu gaat is daar nog moeilijker dan voor ons. Minister Schreinemacher (Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking) zet daarom flink in op SDG-samenwerking met landen met opkomende economieën waarmee wij veel handel drijven. Nederland wil samen verduurzamen en ondersteuning bieden aan ontwikkelingslanden die hun economie willen laten groeien en zoeken naar duurzame manieren om dat te doen. Samen de transitie maken, dat is de enige manier.’

Terwijl overheden, NGO’s en het bedrijfsleven de SDG’s inmiddels flink hebben omarmd, lijkt dat bij de gemiddelde burger nog minder het geval. Toch is dat niet per se een ramp, vindt Sandra. ‘Veel initiatieven die door allerlei organisaties maar ook door burgers worden genomen, dragen bij aan die doelen. Denk bijvoorbeeld aan het verduurzamen van vervoer of woningen, of recentelijk in Nederland nog het statiegeld op blikjes. Het is niet zo erg dat mensen dat niet direct identificeren met een SDG, zolang we maar vaart blijven maken. We zitten in een periode met opeenvolgende crises en zorgelijke ontwikkelingen, dus dat noopt tot doorpakken in de tweede helft van de periode tot aan 2030. Al die kleinere en grotere stappen die we samen nemen tellen op, en we zullen steeds beter gaan zien wat het ons gaat opleveren. Bijvoorbeeld een gezondere en groenere omgeving, minder afval, spullen die langer meegaan, meer saamhorigheid in de maatschappij, enzovoorts. Uiteindelijk zijn dat de dingen waar de SDG’s om draaien’.

Jaarlijkse rapportage

De Rijksoverheid brengt elk jaar verslag uit over wat er in Nederland nog moet gebeuren om de SDG’s in 2030 te bereiken en hoever we al zijn. Dit gebeurt samen met gemeenten, provincies, het bedrijfsleven, onderwijs, wetenschap en maatschappelijke organisaties. Ook jongeren en het College voor de Rechten van de Mens schrijven elk een eigen hoofdstuk met aanbevelingen. Samen met Aruba, Curaçao en Sint Maarten rapporteert Nederland elke 5 jaar bovendien aan de VN over de voortgang op de SDG’s in het Koninkrijk der Nederlanden (hier te lezen in het Engels).

Vergroot afbeelding
Tijdens het High Level Political Forum krijgen vertegenwoordigers van allerlei belangengroepen het woord, zoals hier de Nederlandse VN-jongerenvertegenwoordiger Fenna Timsi.