De Nederlandse pop-up ambassade in Centraal-Amerika
Ministeries
Vanuit Costa Rica werken in een gebied dat maar liefst vijf landen bestrijkt. Ambassadeur Christine Pirenne en haar team hebben daar een oplossing voor gevonden. Een paar keer per jaar zijn ze een pop-up ambassade. ‘Dan gaan we met het hele team naar een van de andere vier landen toe en werken we vanuit een plek die we daar inrichten.’
Hoe is het om ambassadeur te zijn in Centraal-Amerika?
‘We proberen een regionaal programma uit te voeren met onderwerpen die relevant zijn voor alle landen. Maar je kunt Costa Rica, El Salvador, Guatemala, Honduras en Nicaragua niet over één kam scheren. Ieder land heeft een eigen karakter, eigenaardigheden en een eigen manier van werken.
Een paar keer per jaar zijn we een ‘pop-up ambassade’. Dan gaan we met het hele team naar een van de andere vier landen toe en werken we vanuit een plek die we daar inrichten. Vrijwel het hele team gaat mee. Iedereen heeft een eigen programma en maakt er het beste van. De avonden spenderen we samen. Op deze manier zijn we dichter bij onze partners en kunnen we ook de Nederlanders bezoeken. Dat is leuk om te doen en ook enorme push voor de onderlinge band.’
Wat zijn de belangrijkste thema’s waar Nederland en de landen in Centraal-Amerika aan samenwerken?
‘Consulaire en economische dienstverlening aan de Nederlandse burgers in de regio is voor ons erg belangrijk. Dat zijn kerntaken. Daarnaast richten wij ons op drie zaken die voor het Koninkrijk relevant zijn: mensenrechten, ondermijning en de strijd tegen klimaatverandering. Het mensenrechtenprogramma richt zich op de bescherming van kwetsbare mensen in de regio, zoals journalisten en lhbti’ers.
Zo steunen we een ngo in Costa Rica die huisvesting biedt aan mensenrechtenverdedigers uit Centraal-Amerika die zich onveilig voelen. Deze huisvesting (Shelter City) biedt hen een veilig onderkomen en tijd om op adem te komen.’
'We eisen gerechtigheid, ook 40 jaar na dato.'
Op welke onderwerpen wordt nog meer samengewerkt?
‘Verder richten we ons op havenontwikkeling en logistiek. Er zijn een hoop uitdagingen waar Nederlandse bedrijven bij kunnen helpen, zoals het uitdiepen van havens. Helaas is Costa Rica ook wereldwijd de grootste doorvoerhaven van cocaïne naar Europa en de Verenigde Staten. Dat is een zorg, want de cocaïne wordt in Nederland en Europa geconsumeerd. Hier zetten we in op het veiliger maken van de havens, bijvoorbeeld door onze douanes samen te laten werken en informatie uit te wisselen.
Costa Rica staat wereldwijd bekend als voorvechter in de strijd tegen klimaatverandering. Daar moeten we gebruik van maken. Centraal-Amerika heeft te kampen met droogte, stormen, overstromingen en ander natuurgeweld. Waar mogelijk treden wij op als facilitator door Nederlandse technieken en kennis te delen.
Een bijzondere en pijnlijke zaak waar de ambassade mee bezig is, is de moord op 17 maart 1982 op de vier IKON journalisten Koos Koster, Jan Kuiper, Joop Willemsen en Hans ter Laag. Deze moord is nooit opgelost en dat is pijnlijk, vooral voor de familie, maar ook voor de Nederlandse staat. We eisen gerechtigheid, ook 40 jaar na dato.’
Zet Nederland zich ook op politiek vlak in voor de landen in Centraal-Amerika?
‘Waar we ons politiek en op internationale fora sterk voor maken is de bescherming van de democratie en rechtsstaat. Costa Rica is daarin de goede uitzondering. Hier zijn de instituties sterk en is de democratie stevig geworteld. In de andere vier landen helaas nog niet.
De laatste tien jaar zien we dat daar politieke leiders autoritair bezig zijn en de wet naar eigen hand zetten. Daar maken we ons zorgen over. De ontwikkelingen hier zijn immers ook belangrijk voor Nederland. Als de basisbeginselen ontbreken, dan treedt er chaos op. Dat gaat ten koste van de vrijheden van mensen maar werkt ook drugssmokkel in de hand.’
Wat kan de ambassade betekenen voor Nederlandse toeristen in Centraal-Amerika?
‘We zijn in ieder geval een plek waar je kan aankloppen. Costa Rica steekt qua toerisme met kop en schouders boven de rest uit. Het is een veilig land waar je makkelijk kunt bewegen. Het is altijd verstandig dat reizigers zich van tevoren verdiepen in het land waar ze heen gaan. Wij houden het reisadvies actueel en kijken welke plekken wel of juist niet veilig zijn. Ook zijn we voor noodhulp 24/7 bereikbaar via Nederlandwereldwijd.
Voor het eerst krijg ik nu te maken met naturalisaties. Een Costa Ricaan en een Nicaraguaan krijgen de Nederlandse nationaliteit. Er vindt dan een kleine ceremonie plaats om deze personen welkom te heten. Dat zijn speciale dingen om te mogen doen. Het is ongelofelijk hoe groot de afwisseling is in mijn dagelijks werk en daar geniet ik enorm van.’
Wat hoop je de komende jaren nog te bereiken?
‘Ik hoop onder meer dat we verder kunnen met de afspraken tussen de douaneautoriteiten in Costa Rica en Nederland. We hebben kort geleden een samenwerkingsovereenkomst getekend. Ik wil dit land niet verlaten zonder daar actie op te hebben genomen. Ik ben niet tevreden als dat blijft bij een stuk papier. We zullen er met het team alles aan doen om te zorgen dat daar invulling aan wordt gegeven.’
Hoe groot zijn de gevolgen van de coronapandemie voor de landen waar jullie in werken?
‘De gevolgen van corona waren hier enorm. Je ziet dat er misbruik wordt gemaakt van de maatregelen om vrijheden van vrouwen in te perken bijvoorbeeld. In Costa Rica heeft de pandemie vooral impact gehad op het toerisme. Dat was bijna volledig verdwenen en is nog steeds niet terug op het oude niveau.
Ook voor ons team heeft het consequenties gehad. In de werkorganisatie was het iedere keer een beetje gas geven – weer naar kantoor! - en weer remmen – weer vooral thuiswerken! Maar gelukkig zijn de ambassade en de consulaire dienstverlening altijd open gebleven en werken we nu weer minstens twee dagen vanuit de ambassade. Daar ben ik blij om.’