'Argentijnen hebben het sinds de WK-finale van '78 nog steeds over de ‘Naranja mecánica’'
Ministeries
De grootste baggeropdracht ter wereld binnenhalen, samenwerken met het Anne Frank centrum en een ijsje eten met minister-president Rutte en Koningin Máxima. Het werk van de Nederlandse ambassadeur in Argentinië, Roel Nieuwenkamp, is geen dag hetzelfde. ‘Dat ik tijdens de G20-top tussen Merkel en Poetin zat, zal ik niet snel vergeten.’
Hoe is het om ambassadeur in Argentinië te zijn?
‘Fantastisch. Argentinië is politiek en economisch interessant. Cultureel rijk en de natuur is buitenaards mooi met jungle, bergen, woestijnen en gletsjers.’
Wat kan de ambassade betekenen als het gaat om de samenwerking tussen Nederlandse bedrijven en de overheid en het bedrijfsleven in Argentinië?
‘Heel erg veel. Sinds 2018 zijn wij bijvoorbeeld al bezig met workshops en missies voor de aanbesteding van de baggeropdracht van de Párana, de levensader van Zuid-Amerika met een lengte van 2.570 kilometer die door Brazilië, Paraguay en Argentinië stroomt. Dit is een van de grootste baggeropdrachten ter wereld. Als ambassade zetten wij ons in voor een eerlijke aanbesteding met gelijke condities voor alle deelnemers.’
‘Wij laten de Argentijnse beslissers zien welke kennis Nederland op dit terrein in huis heeft, hebben een virtuele missie georganiseerd met burgemeester Aboutaleb van Rotterdam en helpen Nederlandse consultants met de aanbesteding door ze wegwijs in Argentinië te maken. Vijf bedrijven in de wereld kunnen de opdracht aan en dingen mee. Daarvan komen er twee uit Nederland, Boskalis en Van Oord. Ik denk dat we een goede kans maken.’
Kennen Argentinië en Nederland gemeenschappelijke uitdagingen?
‘Het steeds extremer wordende weer is een fenomeen waar beide landen mee om moeten gaan. Hier in Argentinië is het soms te droog en soms te nat. Oogsten die hierdoor mislukken, drijven de prijzen direct omhoog. Zulke economische turbulentie kan een regering hier maken of breken. Wij helpen het lokale bestuur in de provincies Buenos Aires en Córdoba met watermanagement. Hierbij exporteren we ons poldermodel. Een expert van een Nederlands waterschap komt hier dan heen en leidt de discussies tussen boeren en waterschappen om tot gezamenlijk beleid en oplossingen te komen.’
Op welk terrein is Nederland verder actief in Argentinië?
‘Als ambassade zijn we heel actief op het gebied van de mensenrechten. We voeren projecten uit met het Centro Ana Frank in Buenos Aires. Dit is een internationale partnerorganisatie van de Anne Frank Stichting waarmee we werken aan het versterken van vrouwenrechten. Voor deze projecten komen experts op het gebied van seksuele en reproductieve gezondheid en rechten (SRGR) uit Nederland om trainingen en workshops te geven. En dat is nodig aangezien femicide (vrouwenmoord) dagelijks voorkomt.’
Staan de rechten van vrouwen, maar ook LHBTI’ers, in het hele land onder druk?
‘De rechten van deze groepen staan vooral op het platteland onder druk. Buenos Aires is een moderne liberale stad, maar staat daarmee los van de rest van het land. Buiten de stad, vooral in het Noorden, is men behoorlijk conservatief. De invloed van de Rooms-Katholieke Kerk speelt ook een grote rol. De Argentijnse regering staat wel pal voor de rechten van vrouwen en LHBTI’ers; met hen werken we intensief samen op deze onderwerpen. Ook in VN-verband bijvoorbeeld.’
Koningin Máxima komt uit Argentinië. Is dat een voordeel in de contacten?
‘Een voordeel is nog zwak uitgedrukt. Het is een enorme ijsbreker. De Argentijnen zijn ontzettend trots op ‘hun’ Máxima. Hare Majesteit is hier de ultieme celebrity waarover elke dag wel iets in de krant te lezen staat.’
Dus dankzij de koningin staat Nederland echt op de kaart in Argentinië?
‘Mede dankzij haar zou ik zeggen. Nederland had al een goed imago in dit land. Onder andere door onze kritiek op de militaire dictatuur (junta) van generaal Jorge Videla die van 1976 tot en met 1983 duurde. Maar niet in de laatste plaats dankzij de finale van het wereldkampioenschap voetbal in 1978. Nederland verloor de finale tegen gastland Argentinië, maar men heeft het nog steeds over de ‘Naranja mecánica’, Oranje motor.’
Naast Argentinië ben je ook ambassadeur in Uruguay en Paraguay. Kun je daar iets meer over vertellen?
‘Vanwege de coronacrisis ben ik al een jaar niet in Uruguay en Paraguay geweest. Gelukkig hebben we daar goede honorair consuls die veel werk doen. Overigens zitten er niet veel Nederlanders in die twee landen en zijn er ook niet veel bedrijven actief. Dat betekent niet dat er geen kansen liggen. Zo is groene waterstof in opkomst in Uruguay. En dankzij de stabiele en competente regering kunnen die kansen ook verzilverd worden.’
‘Paraguay is een land dat iets instabieler is. Hier liggen wel kansen voor bedrijven met activiteiten in de logistieke en maritieme sector. Zo trok de internationale beurs Navigistics al handelsmissies uit Rotterdam. Bedrijven als Damen Shipyards Group, Concordia Damen en Thecla Bodewes verkopen veel schepen op die beurs.’
Tot slot: Wat is het meest bijzondere dat je tot nu toe als ambassadeur hebt meegemaakt?
‘De G20-top in 2018 was een absoluut hoogtepunt. Mijn hele team heeft toen keihard gewerkt om de deelname van de Nederlandse delegatie, met minister-president Mark Rutte en Koningin Máxima, tot een succes te maken. Voor mij als ambassadeur was het bijzonder om Rutte te mogen vervangen tijdens een van de vergaderingen. Hij had namelijk een bilateraal gesprek met een staatshoofd. Zat ik daar aan tafel tussen Merkel en Poetin. Ik praatte niet mee hoor, maar als diplomaat is zo’n moment echt een hoogtepunt. Dat minister-president Rutte en ik tijdens de top ook nog door de koningin naar haar favoriete ijstentje in Buenos Aires zijn meegenomen, vond ik ook bijzonder en vooral heel leuk.’