Africa Business Week: Pionieren met zeewier in Marokko
Ministeries
Zeewier is goed voor mens, dier en oceaan, maar wordt nog weinig verbouwd buiten Azië. Daar brengt The Seaweed Company verandering in. Met steun van het ministerie van Buitenlandse Zaken voerde dit Nederlandse bedrijf een haalbaarheidsstudie uit naar de bouw van een zeewierplantage in Marokko. Joost Wouters spreekt vandaag op de Africa Business Week.
Zeewier is niet alleen goed voor de gezondheid, het immuunsysteem en de weerstand van mensen, het maakt diervoeding krachtig en landbouwgrond vruchtbaar. Met een snufje zeewier groeien planten sneller - zonder gebruik van kunstmest of pesticiden. Daarnaast heeft de aanwas van zeewier ook voordelen in de open zee: het vormt een habitat voor allerlei dieren waardoor de marine biodiversiteit toeneemt. Bovendien neemt zeewier CO2 op, terwijl je voor de productie enkel zon en zeewater nodig hebt.
Verliefd op zeewier
De drie oprichters van The Seaweed Company hebben één ding gemeen: ze zijn verliefd op zeewier. Bioloog Stefan Kraan staat al jaren bekend als de zeewiergoeroe. Edwin Sneekes en Joost Wouters werkten tot drie jaar geleden in traditionele bedrijven. Joost: ‘Ik kwam op een punt dat ik mijn ervaring op een duurzamere manier wil inzetten, zodat toekomstige generaties ook nog van deze aardbol kunnen genieten.’ In plaats van bestaande industrieën te veranderen, kiest Joost ervoor om zaken op een andere manier te organiseren.
Tuintjes tussen windmolens
Zeewier wordt al eeuwen in Azië geproduceerd. Het staat op het menu en wordt gebruikt als grondstof voor het bindmiddel in onze tandpasta en chocolademelk. Joost vroeg zich af hoe je zeewier buiten Azië kunt produceren. ‘De Nederlandse zeebodem bestaat vooral uit zand, waardoor er weinig zeewier groeit. Windparken op zee zijn wel geschikt: tussen de palen vormen zich als het ware ‘tuintjes’ waar het zeewier goed gedijt.’ In het rotsachtige Ierland vind je honderden soorten zeewier. In de wat koelere wateren groeit bruin zeewier, meer richting de evenaar doet rood en groen zeewier het goed. ‘Wij willen alle kleuren zeewier produceren, zodat we gebruik kunnen maken van de verschillende eigenschappen.’
Zeewierplantage in Marokko
The Seaweed Company dacht na over uitbreiding naar Marokko, het is relatief dichtbij en het zeewater is er warmer. ‘Spannend, dat is toch de gateway naar Afrika’, zegt Joost, die nog geen contacten had in dit land. Met subsidie van RVO konden de ondernemers een haalbaarheidsstudie uitvoeren. Met dit fonds, dat betaald wordt door het ministerie van Buitenlandse Zaken, deden ze onderzoek naar de markt, logistieke stromen, operatie, contacten ter plaatse en het functioneren van import en export. Joost: ‘Dat resulteerde in een businessplan op basis waarvan we de knoop hebben doorgehakt: we starten een zeewierplantage in Marokko. Samenwerken met de lokale bevolking vinden we belangrijk. In het managementteam zitten dan ook twee Marokkaanse ondernemers. Een lokale coöperatie oogst het zeewier; we helpen vijftien werkloze vissers en vrouwen aan werk.’
Belasting op onkruid
Tijdens het opstarten van de zeewierproductie heeft Joost contact met de Nederlandse ambassade en de Landbouwraad in Marokko. ‘Het netwerk van de Nederlandse overheid zit overal en is goed bereikbaar. Heel fijn, want in de uitvoering lopen we tegen dingen aan. Zo weten Marokkaanse ministeries niet op welke manier ze belasting moeten heffen op zeewier – dit product zagen ze tot nu toe als onkruid. Alles gaat langzamer dan we zouden willen: voor elke stap moeten we in zevenvoud documenten aanleveren.’ De bureaucratische hobbels hebben het enthousiasme van Joost geen deuk gegeven. ‘Pionieren geeft ontzettend veel energie. En als de eerste container met zeewier eenmaal is verscheept, dan loopt het op rolletjes.’ Het eerste avontuur in Afrika smaakt naar meer. The Seaweed Company denkt inmiddels na over uitbreiding naar Zanzibar en Tunesië.