Ondernemen in de Costa Ricaanse lockdown
Ministeries
In Costa Rica, met zijn overweldigende natuur en warme klimaat, is het toerisme een van de belangrijkste sectoren. Maar dan is daar ineens de coronapandemie. Een crisis die de wereld in korte tijd op zijn kop zet en die ondernemers wereldwijd voor grote uitdagingen stelt. Dat ervaren ook de Nederlandse ondernemers in de toerismesector van Costa Rica.
'We zitten gewoon al vier maanden zonder enige inkomsten,' vertelt Astrid Cremers, die met haar Ecole Travel in Costa Rica actief is als tour operator. Kees Voogd, die er zijn B&B en huisjes verhuurt onder de naam ‘Monte Terras’, kan dat beamen: 'Ik ben actief voor de vereniging van zelfstandige hotels met Nederlandse eigenaren en zie dat alle ondernemers het zwaar hebben, vooral degene met veel personeel.' Edsart Besier, eigenaar van de Tree House Lodge, worstelt ook: 'Je betaalt je mensen nu gewoon van je spaargeld. Met de lokale reismarkt ga je hooguit de verliezen wat beperken. Maar je verdient er niet aan.'
De ambassade
Hans Buhrs, die zich op de Nederlandse ambassade in Costa Rica bezighoudt met handel en economie, herkent de zorgen van de ondernemers. 'In de Middenamerikaanse regio is het toerisme een van de sectoren die het hardst getroffen wordt. Vooral in Costa Rica zijn hierin een behoorlijk aantal Nederlandse ondernemers actief. We blijven ons hard voor hen inzetten. Bijeenkomsten, handelspromotie en matchmaking vinden nu virtueel plaats. Het voordeel daarbij is wel dat bedrijven uit de hele regio tegelijk kunnen deelnemen. Zo hebben we samen met HollandHouse een webinar georganiseerd over de overheidsmaatregelen om de sector te ondersteunen, de heropening van luchthavens en belangrijke protocollen.'
De aanloop
Astrid: 'Ik was in februari in Europa voor de grote internationale toerismebeurs (ITB) in Berlijn. Die werd een paar dagen van tevoren geannuleerd. Toen gingen de alarmbellen wel af.” Kees stond ruim een maand eerder nog op de Vakantiebeurs. 'De periode na de beurs ben je razend druk met reserveringen en afspraken maken. En ineens slaat alles om. Costa Rica ging op slot en we moesten alles op alles zetten om alle annuleringen te regelen. We moesten de reizigers die hier waren, helpen repatriëren. Traceren, informeren, onderdak regelen, contact houden met de ambassade: je bent volop in de weer maar je verdient niets meer.'
Overleven
Edsart geeft aan, dat de lokale markt in Costa Rica niet zo omvangrijk is als in Nederland. 'Dit weekend hebben we voor het eerst een paar huisjes kunnen verhuren aan lokale mensen. Voor de helft van het geld. Maar we moeten het toch hebben van buitenlandse toeristen.' Kees: 'Ik heb het geluk dat ik hiernaast ook nog wat andere dingen doe. Ik werk ook als meubelmaker, en dat doe ik nu wat meer dan eerst. Maar ook wij kunnen niet wachten tot de Nederlandse toeristen weer mogen komen.'
Naar de toekomst kijken
'De manier waarop we reizen, zal misschien toch anders worden,' vertelt Astrid. 'Aan de ene kant zal wat wij ‘traceability’ noemen, belangrijker worden. Dat wij weten waar reizigers zich bevinden, voor het geval dat. Maar mensen gaan wellicht ook weer bewuster reizen. Vroeger zag je dat reizigers van alles wisten over een land. Ik hoefde bijvoorbeeld niemand te vertellen dat Costa Rica geen leger had: dat soort dingen hadden mensen al opgezocht. Het zou me niets verbazen als dat weer terugkomt.' Kees: 'Hier in Costa Rica bestaat de uitdrukking ‘pura vida’: het pure, het goede leven. Het staat ook voor een positieve houding. Ik heb dat gevoel wel echt. Ik voel me hier thuis en het komt goed.'