Psychologische eerste hulp onmisbaar in crisissituaties
Ministeries
Marina Manger Cats is Senior Health Advisor bij het Nederlandse Rode Kruis. Ze vertelt over het belang van geestelijke gezondheidszorg en psychosociale steun (MHPSS) en de conferentie die het ministerie van Buitenlandse Zaken op dit gebied organiseert.
‘Lichamelijk welzijn is natuurlijk belangrijk. Medische zorg, voedsel, onderdak en water zijn onmisbaar. Maar dat geldt even goed voor geestelijk welzijn. Dat heeft een mens nodig om goed te kunnen functioneren. Of je je nu in Nederland bevindt, in een gebied waar net een natuurramp heeft plaatsgevonden of in een vluchtelingenkamp: iedereen heeft die behoefte. Een luisterend oor en de juiste ondersteuning maken al het verschil. En is er specifieke zorg nodig, dan moet iemand doorverwezen kunnen worden.’
Psychologische eerste hulp
‘Ons centrum voor psychosociale ondersteuning heeft veel trainingsmateriaal ontwikkeld voor onze hulpverleners. Een deel van dat materiaal is gericht op psychologische eerste hulp. Daarbij staat het ‘do no harm’-principe centraal, wat inhoudt dat je niets doet wat de problematiek verergert. Dat betekent bijvoorbeeld dat je let op je houding, goed observeert en let op wat iemand in nood nodig heeft. We leren hulpverleners daarmee hoe je signalen oppikt dat het niet goed gaat met iemand. Zodat ze de tekenen van uitdroging herkennen, maar ook snel zien of iemand in shock verkeert of heel angstig is. Door meteen op de juiste manier hulp te bieden en door te verwijzen, voorkom je dat de situatie verslechtert.’
Bordspel
‘Op basis van specifieke voorbeelden hebben we een bordspel ontwikkeld samen met Light for the World en KIT. Met zo’n spel, op basis van echte praktijkvoorbeelden, kun je mensen goed leren welke aspecten allemaal van belang zijn. Waar je rekening mee moet houden. Zo kunnen er bijvoorbeeld nog zaken spelen die de toegang tot zorg nog verder bemoeilijken. Bijvoorbeeld omdat iemand doof is, of een andere lichamelijke beperking heeft. Met dit spel staan we ook op de conferentie die het ministerie van Buitenlandse Zaken op 7 en 8 oktober organiseert.’
De conferentie
'Wij, en ook andere organisaties, zijn al in de voorbereidingen van deze conferentie gevraagd om mee te denken. De samenwerking was goed en we konden aangeven welke thema’s belangrijk zijn en welke punten we onder de aandacht willen brengen. Er werd naar geluisterd en onze standpunten zijn ook meegenomen door het ministerie. De conferentie is erop gericht dat MHPSS standaard onderdeel uit gaan maken van humanitaire noodhulp in crisissituaties. We hopen dat de conferentie meer praktische steun voor dit belangrijke werk brengt. En ook dat mensen buiten de organisaties die dit werk doen, weten hoe belangrijk dit is.’