Op 19 oktober 2022 organiseerde het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag een conferentie over de wederopbouw van Oekraïne.
Conferentie over wederopbouw Oekraïne
De oorlog in Oekraïne woedt nog hevig. Het land lijdt onder grove mensenrechtenschendingen en oorlogsmisdaden. Elke dag wordt er zware schade toegebracht aan gebouwen en infrastructuur. Nederland staat achter Oekraïne en ondersteunt het land waar mogelijk. Daarbij richten we de blik op de toekomst: de wederopbouw van Oekraïne.
De wederopbouw is een proces waarin de behoeften van de Oekraïense maatschappij de leidraad zijn en waaraan de Nederlandse overheid, maatschappelijke organisaties en bedrijven betekenisvol kunnen bijdragen. Om dit samen tot een succesvolle inspanning te maken, organiseerde het ministerie van Buitenlandse Zaken op 19 oktober 2022 in Den Haag een conferentie over de wederopbouw van Oekraïne.
Doel van de conferentie
De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, Liesje Schreinemacher, nodigde deelnemers vanuit het bedrijfsleven, het maatschappelijk middenveld en denktanks uit om samen te onderzoeken hoe Nederland concreet kan helpen bij de wederopbouw van Oekraïne. Daarbij kwamen verschillende onderwerpen aan de orde, zoals de lancering van publiek-private partnerschapsplatforms op het gebied van landbouw, water en gezondheidszorg. Ook bespreken we in het kader van wederopbouw op lange en korte termijn de thema’s winterisation, building back better en culturele wederopbouw.
Deelsessies
Tijdens de conferentie werden gelijktijdig 4 deelsessies georganiseerd.
In deze deelsessie werden de noden op de korte termijn besproken. Noden die relevant zijn om aan te pakken om zo een wederopbouw op de langere termijn te ondersteunen. Tijdens deze sessie worden verschillende vragen rondom dit thema besproken en bediscussieerd.
- Wat zijn bijvoorbeeld de geïdentificeerde noden en wat zijn de mogelijkheden daarin op korte termijn te voorzien?
- Wat zijn aandachtspunten en hoe kunnen partners samenwerken
Welke ondersteuning hebben niet-gouvernementele organisaties (ngo's) nodig van de Nederlandse overheid?
In deze deelsessie werd gekeken naar herstel en wederopbouw van Oekraïne op langere termijn. De focus ligt op de periode van duurzame wederopbouw, waarin we niet alleen herbouwen wat door de Russische oorlogsmachine is verwoest, maar ook kijken naar hoe zaken beter dan voorheen kunnen worden opgebouwd en vormgegeven.
We beperken ons niet tot de fysieke wederopbouw, maar kijken ook naar de sociale en governance aspecten van (maatschappelijke) wederopbouw. 'Building Back Better' gaat bijvoorbeeld over het in de wederopbouw meenemen van nieuwe zaken op het gebied van verduurzaming, energietransitie, esthetisch bouwen, sociale inclusie en transparant bestuur.
Behalve de intrinsieke waarde van de eigen cultuur is de algemene opvatting dat het cultureel erfgoed van elke natie toebehoort aan de gehele mensheid. Dit is het uitgangspunt voor de Haagse Conventie van 1954 (UNESCO) voor de bescherming van cultuurgoederen in tijden van conflict. Om bewijs van Oekraïense identiteit te vernietigen lijkt Rusland actief te streven naar het uitwissen van uitingen van Oekraïense cultuur. Daarbij moet Russisch en ander Europees erfgoed het ook ontgelden.
Tegen deze achtergrond lag de focus van deze deelsessie op de stabilisering van beschadigde culturele infrastructuur om verdere schade met name aan collecties te voorkomen of te mitigeren. Nederland steunt via het Cultural Emergency Response Fund de winterisation van twee musea. Verschillende vraagstukken en de mogelijke rol van de Nederlandse culturele sector werd besproken.
Het Nederlandse bedrijfsleven is van alle markten thuis. Om van de verschillende expertises gebruik te maken, wordt er vanuit de Rijksoverheid op verschillende manieren ondersteuning geboden aan bedrijven om internationaal actief te worden of te zijn. In het 1e deel van deze sessie gaven vertegenwoordigers van respectievelijk de Wereldbank, European Bank for Reconstruction and Development (EBRD), Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en Invest Internationalinformatie en hun kijk op de financieringsaspecten van wederopbouwinitiatieven.
In het 2e deel geven de coördinatoren van de 3 Publiek-Private-Partnerschap-platforms: landbouw (topsector Agri & Food), water (Netherlands Water Partnership) en gezondheid (Taskforce Healthcare)uitleg over het werk van de platforms. In het bijzonder lag de focus op informatiedeling tussen betrokken partners, voorbeelden van initiatieven die al lopen en analyse en management van risico’s die zich voordoen bij het ontplooien van activiteiten in Oekraïne gericht op wederopbouw.