Controleerbare groei en duurzame ontwikkeling centraal in Bestuursakkoord Bonaire
Staatssecretaris Alexandra van Huffelen heeft samen met het bestuurscollege van Bonaire, het bestuursakkoord Bonaire 2024-2027 getekend. In dit bestuursakkoord worden de afspraken tussen Bonaire en het Rijk vastgelegd. Het Bestuursakkoord vormt de basis voor een meerjarige en duurzame samenwerking tussen Bonaire en het Rijk. In het akkoord staan controleerbare groei en duurzame ontwikkeling van het eiland centraal. Deze zijn vertaald naar 3 inhoudelijk pijlers: een rechtvaardige samenleving, een integrale aanpak duurzame ontwikkeling en krachtig bestuur en participatieve democratie.
Rechtvaardige samenleving
Onder de noemer 'Werken aan Welvaart en Welzijn', wordt er door Bonaire en de ministeries van SZW, OCW, VWS en BZK gewerkt aan meer bestaanszekerheid voor inwoners van Bonaire. Met voldoende en voorspelbaar inkomen, een geschikte en betaalbare woning en minder financiële zorgen. Bij stress over schulden moeten bewoners in de toekomst voor hulp terecht kunnen bij een volwaardig stelsel van schuldhulpverlening.
In het akkoord staat ook de jeugd centraal. Zo kunnen jongeren dankzij een eilandelijk ‘kindpakket’ ongeacht hun familie- of financiële omstandigheden, deel gaan nemen aan sport-, kunst en culturele activiteiten. Met als doel dat jongeren zich optimaal kunnen ontwikkelen en hun talenten kunnen ontdekken. Verder is afgesproken dat het Rijk gaat verkennen of een inkomensafhankelijke kindregeling voor Caribisch Nederland mogelijk is.
Duurzame ontwikkeling door controleerbare groei
De afgelopen jaren is Bonaire enorm hard gegroeid. Om de groei bij te kunnen benen, wil het Bestuurscollege dat Bonaire de komende jaren gecontroleerd gaat groeien. Het Bestuurscollege en het Rijk hebben afgesproken om dit te doen aan de hand van het slow growth model van de Wereldbank. Het slow growth model is een strategie voor economische ontwikkeling dat gericht is op gecontroleerde en duurzame groei, in plaats van snelle expansie. Het model wordt ingezet om te voorkomen dat Bonaire te snel groeit, wat kan leiden tot ongecontroleerde urbanisatie, infrastructuurproblemen, en milieuschade. Met het introduceren van een Huisvesting- en vestigingsverordening door het openbaar lichaam Bonaire (OLB) kan deze gecontroleerde groei gewaarborgd worden.
Bevorderen Papiamentu
Ook wordt gewerkt aan het versterken van de sociaaleconomische en maatschappelijke binding van de inwoners met het eiland. Uitgangspunten daarbij zijn dat de cultuur van Bonaire zichtbaar en herkenbaar is, dat Papiamentu een centrale rol speelt in de samenleving en dat de burgers zich betrokken voelen bij het eiland en de lokale overheid. Om het Papiamentu te bevorderen stelt BZK eenmalig € 1 miljoen beschikbaar voor de bescherming en bevordering van het Papiaments op Bonaire. Met dit geld kunnen de afspraken uit de Bestuursafpraak Papiamentu worden uitgevoerd. De middelen worden via de vrije uitkering aan Bonaire beschikbaar gesteld aan het taalinstituut Akademia Papiamentu.
Openbaar vervoer en handhaving
In het kader van duurzame ontwikkeling, wordt in het bestuursakkoord prioriteit gegeven aan het realiseren van openbaar vervoer, verbeteren van het vergunningen-, toezicht- en handhavingsstelsel (VTH), verbeteren van de infrastructuur, en integrale gebiedsontwikkeling. De bedoeling is dat er vanaf 2025 het 1e openbaar vervoer op Bonaire rijdt. Verder gaan het bestuurscollege en het Rijk zorgen voor een stevige doorontwikkeling van het vergunningen-, toezicht- en handhavingsstelsel door onder meer de systemen effectiever en efficiënter te maken.
Krachtige en participatieve democratie
In het bestuursakkoord is veel aandacht voor het goed informeren van bewoners over het beleid van de overheid. Daarnaast wordt gewerkt aan een betere juridische ondersteuning van de inwoners van Bonaire. Om het contact met burgers te verbeteren en om de toegankelijkheid van de dienstverlening te verhogen, wordt ingezet op verdere digitalisering. Hiervoor wordt gebruik gemaakt van de Geactualiseerde Werkagenda Waardengedreven Digitaliseren 2024, waarin gewerkt wordt aan het versterken van de digitale samenleving in het Caribisch deel van het Koninkrijk.
Versterken uitvoeringskracht
Om de duurzame aanpak te kunnen realiseren, zijn afspraken gemaakt over een aantal belangrijke uitgangspunten. Zo is het versterken van de uitvoeringskracht een van de belangrijkste prioriteiten van het Bonairiaanse bestuurscollege. Dit is ook hard nodig om de afspraken in het akkoord uit te voeren. Dit betekent dat er stevig wordt ingezet op het versterken van de bestuurskracht, het ambtenaren apparaat en de verdere ontwikkeling van de organisatie. Verder zetten Bonaire en het Rijk in op een gelijkwaardigheid voor inwoners van de eilanden met oog voor de bijzondere positie van het eiland.
Het bestuursakkoord is op dinsdag 28 mei ondertekend door staatssecretaris Alexandra van Huffelen en waarnemend gezaghebber Nolly Oleana.
