Inleidend statement persconferentie na ministerraad 26 april 2023

Mark Rutte – Minister-President: Een paar onderwerpen ter inleiding van mijn kant. Allereerst de voorjaarsbesluitvorming. Het was ons streven om vandaag dat af te ronden. En dat is ook gelukt. Dat moet nog wel allemaal precies cijfermatig worden verwerkt. Dat vergt zorgvuldigheid. En het is nu de bedoeling om vrijdag die Voorjaarsnota naar de Tweede Kamer te sturen. Daarom kan ik daar nu ook helaas nu verder geen toelichting op geven. Het was een ingewikkelde puzzel. Zoals u weet, moesten we voor het eerst sinds jaren ook weer kijken naar ombuigingen, mede door de hoge rentenlasten. Maar ook andere stijgende uitgaven. Denk aan Oekraïne, asiel, Groningen. En tegelijkertijd wil je ook blijven werken als kabinet aan je ambities op het gebied van klimaatverandering tegengaan, de energietransitie, onderwijs en veiligheid. Ik denk dat we zijn gekomen tot een evenwichtig pakket, dat we erin geslaagd zijn om de begroting weer sluitend te krijgen. Maar ook met behoud van die langetermijnambities.   

Tegelijkertijd zijn we vandaag ook het eens geworden over een aanvullend klimaatpakket. Dat is ook een pakket waarmee we erin slagen om de ambities van 2030 in beeld te houden. Die klimaatdoelen voor 2030. Waarbij we er ook voor zorgen dat de lasten en lusten zo eerlijk mogelijk worden verdeeld. Dat lage en middeninkomens ook kunnen meekomen. En waarin we er ook voor zorgen dat onze economie wordt vergroend, dat onze economie wordt versterkt. Ook met het oog voor nieuwe kansen en duurzame verdienmodellen voor ons bedrijfsleven. Aansluitend aan deze persconferentie zal Rob Jetten, de minister die daarover gaat, een uitgebreide toelichting geven op deze maatregelen. Ook in deze zaal. Dus u kunt ook hem daar zo meteen nog uitvoerig over vragen.  

Dan hebben Hans Vijlbrief en ik natuurlijk ook teruggeblikt op gisteren, de – mag ik zeggen? -  de indrukwekkende bijeenkomst in Groningen die we hadden, waarbij we presenteerden: de reactie van het kabinet op de Enquêtecommissie Aardgaswinning. Gisteren in Garmerwolde. Nogmaals, indrukwekkend. En ook in de gesprekken, nadat ik met velen van jullie had gesproken, met de pers, nog lang gesproken met bewoners. Die laten nog maar eens zien hoe groot die impact is van de gevolgen van de aardgaswinning. Maar ook belangrijk om met elkaar vast te stellen dat het nu aankomt op daden, dat men genoeg teksten heeft gehad en dat heel belangrijk zal zijn ook de veiligheid van de eigen woning. Dus alle maatregelen op het gebied van schadeherstel en versterken, die zijn belangrijk. En uiteraard daarnaast ook de sociale agenda en de economische agenda voor de regio. Daar gaat ook de kabinetsreactie over. En ik zei het gister al: we realiseren ons dat dit de laatste kans is om dit goed te doen. En er zal uiteraard ook een Kamerdebat over volgen na het reces.   

Dan wil ik van deze gelegenheid gebruik maken om mijn grote waardering uit te spreken voor de mensen van Defensie en Buitenlandse Zaken, die alles op alles zetten om Nederlanders en alle evacués uit Soedan te halen. Zij verrichten onder moeilijke en ook onvoorspelbare omstandigheden ongelofelijk knap werk. Er zijn nu zo’n 150 Nederlanders in veiligheid gebracht. Deels met Nederlandse vluchten, maar ook met vluchten van andere landen, andere Europese partners. En gisteren zijn enkele tientallen Nederlanders aangekomen op Eindhoven, de vliegbasis. Onder wie ook iemand met een schotwond. En dat laat zien hoe gevaarlijk die situatie in Soedan op dit moment is. Ook de komende dagen wordt verder gewerkt aan de evacuatie. En vanzelfsprekend blijven daarbij ook de bewindspersonen, in het bijzonder ook Kajsa Ollongren van Defensie en Wopke Hoekstra van Buitenlandse Zaken nauw betrokken, en is de samenwerking met de Europese partners daarbij van groot belang.  

Dan een korte blik op de planning. Morgen, uiteraard, Koningsdag. Volgende week, op 4 mei, de Dodenherdenking en vrijdag Bevrijdingsdag. Er is geen ministerraad volgende week, dus de eerste keer dat wij elkaar hier weer zien, zal zijn op vrijdag 12 mei.   

Maar uiteraard wil ik ook iets zeggen, tot slot, als Hagenaar, over het overlijden, trieste overlijden vandaag, van Paul van Vliet. Ik kwam ‘m kortgeleden nog tegen in de stad. Hij leek nog in zeer goede conditie. En eigenlijk kan ik, kan niemand in Den Haag zich, deze stad, voorstellen zonder Paul van Vliet, kunnen we ons trouwens ook Nederland niet zonder hem voorstellen. Hij was een meester om, met soms een paar rake woorden en met zijn unieke stem, de mooiste stem van Nederland, met zijn prachtige timing en zijn gevoel, uit te drukken, datgene wat mensen meteen ook herkennen. Denk aan ‘Veilig achterop bij vader op de fiets’. En of je het nou kent of dat je het herkent, je hebt onmiddellijk dat gevoel en je herkent ook meteen weer Paul van Vliet. Hij wist decennialang ons met zijn leuke dingen voor de mensen, tussen aanhalingstekens, te raken en te bewegen. En zijn typetjes en zijn taalgebruik staan ons in het geheugen gegrift. Dus ik kan ook niet anders dan mijn inleidende tekst vandaag afsluiten met de onvergetelijke woorden van Paul. Of beter gezegd: van Majoor Kees. Vragen, geen vragen. We gaan naar huis.