Inleidend statement persconferentie na ministerraad 10 maart 2023

Minister-president Rutte: Goedemiddag. Ik heb hier twee weken geleden, dat was de dag dat het Groningen enquêterapport verscheen, een eerste reactie gegeven en de toon van die reactie was gewoon niet goed. Ik heb die kritiek gehoord en ik vind ook zelf dat ik dat niet goed heb gedaan. Ik was eerlijk gezegd vermoeid na een drukke week, maar dat mag natuurlijk geen excuus zijn. En ik zal proberen dat vanaf nu beter te doen. Dat verdient het rapport en dat verdienen ook de Groningers. Want het gaat om een heel belangrijk rapport. Ik heb inmiddels ook zelf grote delen van het rapport kunnen lezen. En iedereen die het leest zal beamen dat de conclusies van de commissie, dat die conclusies hard en ook pijnlijk zijn. Het laat zien dat veel mensen hard zijn geraakt, dat mensen zich onveilig en in de steek gelaten voelen. Dat er nog altijd een flink aantal mensen in de onzekerheid zit en dat veel dingen niet goed zijn gegaan in de afgelopen jaren. Dat vind ik heel erg en dat trek ik mij ook persoonlijk aan. Er is dus veel werk aan de winkel. We hebben daarover ook de eerste gesprekken in het kabinet gevoerd. Prioriteit één is schadeherstel en versterking versnellen. Prioriteit twee is schadeherstel en versterking versnellen. En prioriteit drie is schadeherstel en versterking versnellen. Hoe worden mensen geholpen? Kan het sneller? Kan het beter? Wat is daarvoor nodig? Dat is wat ons betreft nu het belangrijkste. Het rapport biedt daarvoor aanknopingspunten en aanbevelingen en daar kijkt het kabinet nu intensief naar. En dat doen we samen met de mensen in Groningen. Het is belangrijk om Groningers hierbij te betrekken, te luisteren naar hun opvattingen. Serieus te kijken naar hoe we samen met de Groningers tot oplossingen kunnen komen. Natuurlijk is daarbij ook het toekomstperspectief voor Groningen van belang. Ik zeg er meteen bij, dit zal niet nu ineens allemaal op korte termijn opgelost zijn. Het is nog steeds heel ingewikkeld maar het rapport gaat ons heel erg helpen. En uiteindelijk hebben we allemaal hetzelfde doel, namelijk zorgen dat de mensen in Groningen snel en goed geholpen worden.

Dan over de ministerraad van vandaag nog een paar dingen. En Ernst Kuipers heeft daar zojuist bij de uitloop van de ministerraad ook een toelichting op gegeven. Namelijk dat wij het advies van het OMT en ook van het Maatschappelijk Impact Team hebben overgenomen om de laatste specifieke coronamaatregelen, namelijk zelftesten en het zogenaamde isolatie-advies, om die in te trekken. We zien dat de ziektelast van corona inmiddels vergelijkbaar is met die van andere luchtweginfecties zoals griep, maar uiteraard blijven wij het verloop van corona ook de komende tijd heel precies en goed volgen. De afgelopen coronajaren hebben ons er weer bewust van gemaakt, en nog bewuster, hoe we de verspreiding van luchtweginfecties en luchtwegvirussen beter met elkaar kunnen bestrijden. En omdat de klachten nu voor de meeste mensen, niet voor alle mensen, voor sommige zijn de klachten nog steeds heel heftig, maar nu de klachten voor de meeste mensen vergelijkbaar zijn met andere luchtweginfecties, willen wij de adviezen voor alle luchtweginfecties, zoals bijvoorbeeld griep of verkoudheid, gelijk trekken. Denk daarbij aan thuisblijven bij ziekte, thuiswerken bij lichte klachten, en fysiek contact vermijden met mensen die ernstig ziek kunnen worden van een luchtweginfectie. En ik ga u, nu ik toch live de aandacht heb, de vijf nieuwe adviezen zoals ze nu gelden nog even heel precies voorleggen. 1: blijf thuis wanneer je ziek bent, als je klachten hebt die passen bij luchtweginfecties zoals hoesten, niezen, keelpijn en een loop- of snotneus, dus één: blijf dan thuis wanneer je ziek bent. 2: overleg bij lichte klachten met je werkgever of je thuis kunt werken. 3: vermijd bij klachten fysiek contact met mensen die ernstig ziek kunnen worden van een luchtweginfecties. En áls fysiek contact toch nodig is, zoals bij mantelzorg, draag dan een mondneusmasker. 4: hoest en nies in je ellenboog en was vaker goed je handen met water en zeep, ook als je geen klachten hebt. En 5: zorg voor voldoende ventilatie van binnenruimtes. En ik vraag in het bijzonder aandacht voor mensen met onderliggende ziektes, mensen die bezorgd zijn over hun gezondheid, misschien ook ouderen, let daar in het bijzonder op. Want er zijn grote zorgen, dat heeft ook het Maatschappelijk Impact Team ons verteld, grote bezorgdheid ook bij ouderen en bij mensen met onderliggende ziektes, dat nu deze maatregelen worden losgelaten dus het is extra belangrijk dat als je daar contact mee hebt, dat je extra maatregelen neemt om die zorgen weg te nemen zoveel mogelijk, bijvoorbeeld als het onvermijdelijk is, het contact, het dragen van een mondneusmasker.

Dan de oorlog in Oekraïne blijft een groot deel van onze agenda bepalen. Deze week zagen we weer de verschrikkelijke Russische raketaanvallen de afgelopen dagen op Oekraïense steden. Oekraïne heb ik ook besproken met premier Georgia Meloni tijdens mijn bezoek aan Rome van afgelopen woensdag. Het is van groot belang dat Oekraïne zich gesteund weet door de Europese bondgenoten, zeker nu het Europese geweld blijft voortduren. Samen, ook met Italië en met alle andere bondgenoten, blijven wij een duidelijke Europese boodschap uitzenden. Wij steunen Oekraïne zoveel als mogelijk is en zolang als nodig is.

Dan tot slot, volgende week woensdag zijn de verkiezingen voor de Provinciale Staten, de twaalf provincies, en niet te vergeten: voor de 21 waterschappen. En daar valt ook wat te kiezen. Er spelen veel thema’s die ons allemaal in het land aangaan. Alle politieke partijen zijn nu hard in de weer om kiezers voor hun standpunten te winnen. Vooral lokaal en regionaal maar ook landelijk. Want het gaat niet alleen over de provincie en het waterschap maar natuurlijk ook indirect over de samenstelling van de Eerste Kamer. En ik wil vanaf deze plek iedereen, en van deze gelegenheid ook gebruik maken, om iedereen op te roepen om aanstaande woensdag ook gebruik te maken van hun democratische recht. Iedere stem telt, ook die van u.