Inleidend statement persconferentie na ministerraad 3 februari 2023

Minister-president Rutte: Goedemiddag, vanochtend zijn we wat later begonnen aan de minsterraad, omdat we eerst nog een overleg op het Catshuis hadden met sociale partners. Als kabinet komen we natuurlijk vaker bijeen met vertegenwoordigers van werkgevers en werknemers. Het is ook denk ik de kracht van Nederland dat wij samen aan tafel zitten, regelmachtig overleggen. Het is denk één van de succesfactoren voor de Nederlandse economie dat dat overleg in die mate kan plaatsvinden. We spraken vanmorgen over de korte termijn, dus dan je aan de zorgen die er zijn over inflatie, koopkracht, maar ook de wat langere termijn. Bijvoorbeeld: hoe geven we invulling aan de groene transitie, hoe zorgen we voor een sterk vestigingsklimaat in het land, hoe zorgen we ervoor dat er een eerlijke boterham verdiend kan worden door alle mensen die werkzaam zijn bij de overheid en bij de bedrijven. Daar spraken we ook eerder deze week over, in twee sessies, in het Catshuis, met onder andere economen, maar ook partijen uit de financieel-economische hoek, zoals het Centraal Planbureau, De Nederlandsche Bank en ook diverse vertegenwoordigers zoals gisteren uit het bedrijfsleven. Via al die gesprekken brengen we nu in kaart hoe Nederland er op dit moment sociaal en sociaaleconomisch ervoor staat, welke ontwikkelingen er zijn, die ook van belang zijn richting 2024 en hoe we daarmee moeten omgaan en uiteraard is dat ook allemaal zeer behulpzaam bij de uitvoering van alle voornemens in het coalitieakkoord. Dan gaat het om diverse grote vraagstukken, waarbij zowel de werkgevers als de werknemers nodig zijn, zoals, inderdaad, de overgang naar een moderne arbeidsmarkt, die meer in balans is en ook zorgt voor meer gelijke kansen en ook structureel zorgt voor meer zekerheid. Dan helpt het om elkaar regelmachtig te spreken: waar staan we nu, waar willen we naartoe en hoe zorgen we ervoor dat we van het nu ook naar dat gewenste beeld komen, wat loopt er goed en wat kan er beter.

Terwijl we hier in Den Haag bijeen zijn vond, hij schijnt inmiddels te zijn afgerond, heb ik begrepen, in Oekraïne een top plaats tussen de Oekraïense regering en een groot deel van de Europese Commissie, geleid door Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, en voorzitter van de Europese Raad Charles Michel. Dat de EU op dit niveau en met zo’n grote delegatie aanwezig is in Kiev, terwijl de oorlog voortduurt is opnieuw een signaal dat al die moedige Oekraïners kunnen blijven rekenen op het westen, dat wij achter hen zullen blijven staan. Niet alleen met militairen, met economische en humanitaire hulp en met sancties tegen Rusland, maar ook waar het betreft het steunen van Oekraïne op weg naar de door hen gewenste Europese toekomst. Ondanks al deze moeilijke omstandigheden zie je dat we gelukkig ook stappen vooruit kunnen zetten, ook op dat laatste punt. Bijvoorbeeld zien we dat op het gebied van corruptiebestrijding en we hebben recente ingrepen gezien die Volodymyr Zelenski, de president, heeft afgekondigd en ook zichtbaar heeft genomen en dat tekent de vastberadenheid van Oekraïne en die bewonder ik zeer en met deze top maken we nogmaals duidelijk dat Oekraïne niet alleen staat, maar dat we hen daar willen helpen. Ondertussen blijven we streven naar gerechtigheid en de oprichting van het onderzoekscentrum hier in Den Haag, dat bewijsmateriaal gaat verzamelen voor het misdrijf agressie, is een belangrijke stap om ervoor te zorgen dat de verantwoordelijke van deze oorlog uiteindelijk ook ter verantwoording kunnen worden geroepen.

Tot slot volgende week is de kans groot dat Sigrid Kaag hier staat, althans als de Europese Raad twee dagen gaat duren en vooralsnog is dat het geval, maar er zijn ook aanhoudende geruchten dat de Europese Raad maar één dag zal duren en dan sta ik in principe weer zelf hier. Ik ben in ieder geval in Brussel op donderdag en mogelijk dus op donderdag en vrijdag, voor die extra Europese Raad, en daar staan twee grote onderwerpen op de agenda. In de eerste plaats migratie. Hoe pakken we die kwestie gezamenlijk aan, hoe krijgen we weer grip op migratie in Europa en zowel welke maatregelen zijn er nodig binnen Europa alsook daarbuiten. Het andere gespreksonderwerp is handel. Hoe zorgen we ervoor dat ons bedrijfsleven bij ons in Europa en ook de industrie zo goed mogelijk zijn toegerust voor de groene transitie en hoe houden we onze concurrentiekracht overeind, zeker ook in het licht van de Amerikaanse Inflation Reduction Act, die gericht is op de groene transitie in Amerika, dat is goed nieuws, maar mogelijk ook gevolgen kan hebben voor onze concurrentiekracht. Dat zijn twee complexe vraagstukken en daarom is het goed dat we over beide specifiek kunnen praten met de 27 collega’s en ik zal daar natuurlijk ook dan jullie collega’s in Brussel vooraf en tijdens over te woord staan.