Inleidend statement persconferentie na ministerraad 25 september 2020

Minister-president  Rutte:

Goedemiddag. Het coronavirus dat blijft grote impact hebben op ons allemaal. Ik zou zelf deze dagen, donderdag en vrijdag, niet hier staan maar bij de Europese Raad. De voorzitter daarvan Charles Michel is – conform de richtlijnen van de Belgische overheid – in quarantaine gegaan nadat bij een van zijn beveiligers coronabesmetting is vastgesteld. En daarmee is die raad uitgesteld naar aanstaande donderdag en vrijdag.  En daarom zal volgende week hier ook Kajsa Ollongren staan in plaats van ik zelf.

En natuurlijk hebben wij vandaag in de ministerraad weer uitvoerig gesproken over de verontrustende ontwikkelingen rondom het virus besproken. De cijfers zien er ronduit slecht uit. Inmiddels zit het aantal besmettelijken in Nederland ruim boven de 100.000. Het aantal positief geteste mensen was vandaag 2777, waar dat vorige week 1977 was. Dat vertaalt zich in meer ziekenhuisopnames. Het aantal coronapatiënten in het ziekenhuis – zowel op verpleegafdelingen als op de intensive cares  – blijft snel toenemen.

Er worden al patiënten gecoördineerd verplaatst omdat de druk op de ziekenhuizen te groot is. Er zijn al ziekenhuizen overgegaan tot cohortverpleging, waarbij coronapatiënten bij elkaar worden verpleegd door een vast team zodat ze niet met andere patiënten in aanraking komen. En de reguliere zorg staat in verschillende ziekenhuizen alweer onder grote druk. Kortom: de situatie baart grote zorgen en noopt tot maatregelen, want het aantal besmettingen vertoont nog steeds een sterk stijgende lijn.

Op regionaal niveau moesten we vorige week in de persconferentie van 19.00 uur ’s avonds door Hugo de Jonge en mijzelf, moesten we vorige week 6 veiligheidsregio’s aanwijzen waar de situatie ‘zorgelijk’ is.  Dus in de drie fases, fase twee. Fase zorgelijk. Nu zien we thans dat nog eens 8 regio’s daaraan moeten worden toegevoegd. Want ook daar is inmiddels dat stadium van zorgelijk bereikt. Dan gaat het om Groningen, Brabant-Noord, Brabant Zuid-Oost. Brabant-Noord heeft als belangrijkste stad van de regioburgemeester Den Bosch, Brabant Zuid-Holland-Zuid, daarvan is de voorzitter de burgemeester van Eindhoven. Zuid-Holland Zuid, waar de burgemeester van Dordrecht de leiding heeft over de regio. Voorzitter is Gooi- en Vechtstreek, met Hilversum. Flevoland, met Almere, Zaanstreek-Waterland, met Zaanstad en Gelderland-Zuid met Nijmegen.

Voor die regio’s, voor deze acht regio’s treedt vanaf zondag 18.00 uur ’s avonds, achttienhonderd uur, hetzelfde (nationale) pakket maatregelen in werking voor de horeca en groepsgrootte dat sinds afgelopen zondag geldt voor de 6 eerder als ‘zorgelijk’ aangemerkte regio’s. Dat waren Amsterdam-Amstelland, Rotterdam-Rijnmond, Haaglanden, Utrecht, Kennemerland en Hollands-Midden.

Ook in de 8 nieuwe risicoregio’s geldt dan dat je na middernacht in de horeca niet meer naar binnen mag. Dan gaat ook de muziek uit. En om 1:00 uur moet iedereen de deur uit zijn.

En ook hier komt een verbod om je op te houden in gezelschappen van meer dan 50 mensen – zowel binnen en buiten. Voor samenkomsten van meer dan 50 mensen geldt een meldplicht. En dat geldt bijvoorbeeld voor publiek toegankelijke concerten in een park.  Daarnaast gelden in deze 8 betreffende veiligheidsregio’s ook vaak nog afzonderlijke aanvullende maatregelen, specifiek afgestemd op de eigen doelgroep en op de situatie in die regio. Die maatregelen zijn in nauw overleg met burgemeesters tot stand gekomen. En zij zullen deze ieder in hun eigen regio toelichten in de loop van vanmiddag.

Maar helaas, daarmee zijn we er nog niet. We maken ons zorgen over de situatie in heel Nederland, en in het bijzonder over de Randstad.

Omdat het aantal besmettingen in de grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag extra snel oploopt, zijn we in gesprek met die burgemeesters, dus van Amsterdam, Rotterdam en Den Haag en uiteraard de veiligheidsregio’s waar zijn voorzitter van zijn.

Het kabinet heeft daarom ook het Outbreak Management Team verzocht om maandag met een extra advies te komen. En naar aanleiding van dat advies zullen we – in overleg met de betrokken veiligheidsregio’s – besluiten over wat verder nodig is om de opmars van het virus te stoppen.

En dat past ook in de terugkeer van een vast ritme in de besluitvorming en de communicatie. We streven naar weer dat terugkeer van dat vaste ritme. En daarbij is de afstemming van de regio’s afstemming met de regio’s geborgd, evenals snelheid om – waar nodig – na een OMT-advies te komen tot een gewogen en gedragen pakket aan maatregelen. We willen ook weer een vast ritme richting de Tweede Kamer en in de communicatie, onder andere onze persconferentie. En we denken daarbij nu aan een tweewekelijks vast ritme, een tweewekelijks traject.

Natuurlijk hebben we wel te maken met een virus dat zich niet altijd houdt aan onze eigen planning. En dat zich dus ook niet laat leiden in alle gevallen door ons eigen ritme. Dat betekent dat ad hoc besluitvorming en soms ook ad hoc communicatie niet zijn uit te sluiten. Maar de bottom line is dat we in een ritme, in een regelmaat willen communiceren en op die manier blijft voor iedereen in Nederland duidelijk wat de situatie is en waar hij of zij aan toe is.

Want vergeet niet, ik zeg het nog een keer, ons gedrag, niet de maatregelen, ons gedrag maakt het allergrootste verschil. Wanneer we ons met 17 miljoen mensen houden aan alle basisregels dan dringen we het virus het snelste terug, met de minste schade voor onze samenleving en de economie en onze banen.