Speech staatssecretaris Participatie en Integratie Jurgen Nobel bij Nationale Iftar van het CMO, 11 maart 2025, Den Haag

Dames en heren,

Goed om hier te zijn! Dank aan het CMO voor de gastvrijheid.

Én voor de grote flexibiliteit. 

Want ik had hier natuurlijk, samen met u, het vasten willen breken. Iedereen die mij een beetje kent, weet hoeveel ik van eten houd. En dus hoe jammer ik het vind, dat ik niet de maaltijd met u kan delen.

Er is natuurlijk genoeg om samen te bespreken. Bijvoorbeeld een Nederlandse imam-opleiding. Daar gaan we de komende tijd met het CMO mee aan de slag. Om die mogelijk te maken.

Het toeval wil dat we in het Catshuis gaan bespreken hoe we mensen die het niet breed hebben beter kunnen helpen. En dat raakt natuurlijk aan het thema van vandaag, en aan de spirit van de ramadan. Die tijd van bezinning en van omzien naar elkaar. Juist ook naar diegenen die het minder breed hebben.

Misschien bent U verbaasd dat ík hier sta. Ik had dat een jaar geleden eerlijk gezegd, ook niet kunnen bedenken, als redelijk a-religieuze liberaal.

Maar ik grijp deze kans graag aan. Om stil te staan bij alles wat we gemeen hebben en bij hoe we elkaar verder kunnen helpen. De Ramadan lijkt me daarvoor een goede gelegenheid.

Vanavond wil ik ook mijn waardering uitspreken voor de vele hulp en maaltijden waarmee u zoveel mensen bereikt die het minder hebben. Heel goed.

Dat doet u natuurlijk niet alleen. Dat doet u samen met veel partners die vanavond ook aanwezig zijn. Vanuit allerlei geloven, vanuit verschillende organisaties. De heer Staghouwer zal er straks meer over vertellen.

Als staatssecretaris die gaat over armoede en schulden ben ik daar blij mee. U laat zien: de samenleving is gelukkig groter dan de overheid.

Dat is belangrijk. Want waar we als samenleving óók voor aan de lat staan – als 18 miljoen Nederlanders – is Nederland als open en vrij land. Waar iedereen voluit zichzelf kan zijn. Waar iedereen zijn of haar eigen keuzes maken. En waar iedereen gelijk wordt behandeld. Ongeacht overtuiging, afkomst, geloof of geslacht.

Dat gunnen we natuurlijk iedereen.

Maar voor te veel mensen, voor te veel jongens en meisjes, is dat niet het geval, en ís Nederland helaas géén open en vrije samenleving. Dat vind ik onacceptabel.

Ik vind het onacceptabel als niet je talent bepalend is voor wel of geen stageplek, voor wel of geen baan, maar je naam. Of als je ondanks al je diploma’s, puur vanwege je hoofddoek, bij sollicitaties keer op keer afgewezen wordt.

Net zoals ik het onacceptabel vind als je met een keppeltje op

niet veilig over straat kan. Als je als vrouw van je man niet mag werken. Of als tiener uit angst in de kast blijft, omdat je geaardheid taboe is in je familie of geloofsgemeenschap.

Dáár moeten we het ook over hebben. Want kennen we niet allemaal zulke voorbeelden? En staan we daar genoeg bij stil? Bij de onvrijheid die daarmee gepaard gaat, de onmacht, de eenzaamheid.

Ik vind dat we ons daar niet vaak genoeg over uit kunnen spreken. Als samenleving en u, wij, hier in de zaal. Over alles wat afbreuk doet aan die vrijheid om jezelf te zijn. Of dat nu in Staphorst is of in Slotervaart.

Als we willen dat iedereen vrij is om zijn of haar leven in te richten, zijn of haar geloof in vrijheid te belijden, maar ook zijn of haar eigen partner te kiezen, in welke gemeenschap dan ook, dan staan we daarvoor samen aan de lat.

Traditie, cultuur, religie – het mag nooit een excuus zijn om onderdrukt te worden, óf om anderen te onderdrukken.

Dáárom vind ik het zo belangrijk dat we ons meer gaan uitspreken. Mensen die hun vrijheid beknot zien, verdienen onze steun. Zij moeten voelen dat de overheid, én de grote stille meerderheid van dit land, aan hún kant staan. De grote stille meerderheid die hard werkt, onze rechtsstaat en vrijheid koestert, en die het beste wil voor zijn kinderen.

De vrijheid om – zonder mitsen en maren – altijd voluit jezelf te kunnen zijn. Die vrijheid is ons grootste goed, die bindt ons allemaal. Laten we daar samen voor blijven staan. Laten we ons daar samen voor uitspreken.

Dames en heren,

Ik wens u een mooie avond, een smakelijke maaltijd, en natuurlijk - een hele fijne ramadan!