Toespraak minister Bruins bij de uitreiking van de Erfgoedvrijwilligersprijs
Op vrijdag 13 december 2025 reikte minister Eppo Bruins de Erfgoedvrijwilligersprijs uit aan werkgroep ‘Mijnverleden Staatsmijn Maurits’ van Heemkunde Vereniging Geleen. Bij deze gelegenheid sprak minister Bruins de volgende toespraak uit.
Goedemiddag allemaal.
Wat geweldig om hier te zijn. Omringd door zoveel mensen met een warm hart voor ons erfgoed.
Een van mijn favoriete gezegdes is: kennis vermenigvuldigt als je het deelt. En als ik zo rondkijk in deze zaal, geldt dat ook voor u. Want u bent geïnteresseerd in ons erfgoed, deelt uw kennis daarover en weet het daardoor te vermenigvuldigen.
Sterker nog: u bewaakt het, koestert het, houdt het levend en geeft het door. U deelt de belangrijke verhalen die monumenten, ambachten en tradities met zich meedragen.
Ik ben ontzettend dankbaar dat u dat doet. Uw werk is enorm belangrijk, want we kunnen simpelweg niet zonder ons erfgoed.
Erfgoed is meer dan een woord. Het is het gevoel dat je krijgt als je langs die ene molen vlakbij je huis fietst, of over het dorpsplein wandelt langs alle historische panden of als je je verdiept in de tradities van jouw omgeving.
Erfgoed is overal om ons heen. Het vormt en verbindt ons. Erfgoed is onze erfenis aan komende generaties. De collectieve kennis, objecten en vaardigheden van vroeger, die we als samenleving willen doorgeven.
Een van de genomineerden, Hans Meijer, verwoordde dat treffend toen hij het had over de olie- en korenmolen Woldzigt in het Drentse dorp Roderwolde. Ik citeer: ‘Wat we nog hebben, willen we graag in stand houden. En ook aan toekomstige generaties laten zien.’
Dat doet u allemaal. U waakt allemaal over een ander stuk erfgoed. Dat doet u niet alleen, maar met anderen. Met gelijkgestemde zielen.
Dat zien we ook vandaag. U zit allemaal in deze zaal, en heeft elkaar gevonden vanwege een gedeelde passie. Omdat u zich wilde onderdompelen in de Volendamse cultuur, alles wilde weten over de steenkolenmijn in uw stad of juist geïntrigeerd was door het rijke verleden van een fort dat ooit deel uitmaakte van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.
Of misschien wilde u meer weten over de geschiedenis van uw dorp, zich verdiepen in de archeologische vondsten die in de buurt van uw stad zijn opgegraven of mensen aansporen om het erfgoed om hen heen niet voor lief te nemen, maar vast te leggen op een foto.
Uw interesses verschillen, maar ik zie die grote gemeenschappelijke deler: u heeft een passie voor erfgoed. En die wilt u ook met anderen delen. Door mensen te wijzen op de schoonheid van ons erfgoed.
Door ze de verhalen achter monumenten te vertellen, zelf in aanraking te laten komen met oude ambachten of zelf voorwerpen te laten aanraken die eeuwenlang verborgen lagen onder de grond.
En dat werkt aanstekelijk, kan ik u vertellen. Want uit recent onderzoek van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed en het Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland blijkt dat zo’n zes miljoen mensen in het Europese deel van ons Koninkrijk zich in hun vrije tijd inzetten voor cultureel erfgoed. Dat doen ze vaak in groepsverband. Het onderzoek toont ook dat het gaat om mensen van alle leeftijden. En geweldig om te zien dat een groot deel van deze groep bestaat uit jongeren.
Beste mensen,
Erfgoed is van ons allemaal, en we moeten er ook samen voor zorgen. Dat is een taak voor de overheid, maar allereerst een taak voor de samenleving. Daarom kunnen we absoluut niet zonder u, en zonder al die andere vrijwilligers die zich inzetten voor ons erfgoed.
Ik mag zo de winnaars bekendmaken, maar in mijn ogen heeft u allemaal allang gewonnen. Uw werk is van onschatbare waarde. Uw niet-aflatende inzet, toewijding en steun voor ons erfgoed.
U bewaakt ons erfgoed. En ik had mij geen betere bewakers kunnen wensen.
Dank u wel.