Speech van minister Van Weel van IenW tijdens het 25-jarig jubileumcongres van het Nederlands Forensisch Instituut
Het jubileumcongres vond plaats op 27 november 2024.
Beste aanwezigen,
‘They whom truth and wisdom lead, can gather honey from a weed.’
‘Zij die worden geleid door waarheid en wijsheid, kunnen honing halen uit onkruid.’
Een stukje uit een gedicht van de Engelsman William Cowper. Hij schreef ‘The Pineapple and the bee’ in de 18e eeuw. Lang geleden, maar nog altijd toepasselijk. Helemaal vandaag, tijdens het 25-jarig jubileumcongres van het Nederlands Forensisch Instituut!
Het motto van het NFI is: gericht op waarheid, geleid door wetenschap, voor een veiliger samenleving. De mensen die hier werken worden geleid door het vinden van de waarheid. Ze gebruiken hun wijsheid en de wetenschap, en kunnen daarmee ‘honing halen uit onkruid’, zoals Cowper zei. Het NFI zorgt met de ketenpartners voor een veiliger samenleving, door zich bezig te houden met zaken die het daglicht vaak niet kunnen verdragen. Onkruid is daar in sommige gevallen nog een milde benaming voor.
Ja, het NFI maakt van de wereld een veiligere plek.
Als je googelt op NFI kun je recensies zien, net als bij restaurants en hotels. NFI scoort volgens ene Antony de maximale hoeveelheid ballen: 5. En dat niet alleen, hij schrijft: ‘NFI: The Center of the Forensic Universe!’
Ik sluit me bij Antony aan. Het centrum van het forensisch universum.
Het NFI is het onafhankelijke kennis- en expertisecentrum voor forensisch onderzoek, waarop de rechterlijke macht, het openbaar ministerie en de politie altijd kunnen terugvallen. Maar ook internationale partners zoals het Internationaal Strafhof, tribunalen en VN-organisaties maken graag van de expertise gebruik. Het NFI staat ál die organisaties bij in de aanpak van alle vormen van misdaad, waaronder ook georganiseerde, ondermijnende criminaliteit. Van het onkruid in de samenleving.
Het NFI levert jaarlijks een bijdrage aan tienduizenden onderzoeken. Of het nu is door de telefoon van een verdachte helemaal uit te pluizen, door pathologisch onderzoek te doen, door schotresten onder de microscoop te leggen of door via DNA-sporen slachtoffers te identificeren.
Met bijna 40 forensische onderzoeksgebieden zijn er aansprekende voorbeelden te over. U hoort er straks meer over, door de mensen die er dagelijks mee bezig zijn. Dat belooft een boeiend programma te worden!
Wat opvalt in die 25 jaar NFI is hoe belangrijk data zijn geworden in het forensisch onderzoek. Niet voor niets is de slogan van vandaag ‘Van spoor naar data’. Kunstmatige intelligentie, quantum technologie, genealogische databanken, taalmodellen, maar ook de historische data van het NFI zélf: het zorgt er allemaal voor dat er gerichter, effectiever en sneller gewerkt kan worden.
Natuurlijk blijft het klassieke sporenonderzoek van groot belang. Zijn mensen nog steeds hard nodig, inclusief hun intuïtie, kennis en ervaring, en niet te vergeten hun nieuwsgierigheid. Maar al die innovaties kunnen enorm helpen. Het is én-én.
Het maakt mij trots te zien met hoeveel bevlogenheid en drive hier gewerkt wordt. Hoe er met de tijd wordt meegegaan, sterker nog: vooruit gekeken. Met de blik niet alleen op Nederland gericht, maar ook op het buitenland.
De samenwerking met buitenlandse forensische laboratoria en academische wereld is van groot belang. De privacyregelgeving is strenger, de cyberdreiging groter en criminelen worden steeds inventiever, en dat stopt niet binnen landsgrenzen. Ook zíj gebruiken helaas data en AI.
De forensische puzzel is van een kruiswoordraadsel ineens een sudoku, rebus, cryptogram en escaperoom in 1 geworden. Zie daar maar eens uit te komen.
Het NFI wil klaarstaan voor vragen van morgen. Niet alleen misdaad oplossen, maar zelfs ook voorspéllen. Als data science en AI goed toegepast worden is er nog meer mogelijk dan we nu met ons menselijk brein kunnen bevatten. Het heeft enorme impact op de kwaliteit en effectiviteit van forensisch onderzoek.
Het helpt bij het sneller vinden van sporen, het duiden ervan, en er patronen en trends in te zien. Door forensische informatie uit meerdere zaken te gebruiken kunnen criminele netwerken eerder worden opgerold, en kunnen we voorspellen wat nieuwe drugsproductiemethoden worden. Het doorzoeken van handgeschreven teksten gaat sneller, barcodes in foto’s worden eerder herkend en zelfs een minuscuul stukje vuurwerksnipper kan geanalyseerd worden.
Afgelopen jaar ontving het NFI de Anti Fraude Award, omdat het met hulp van het Europese project EXFILES zelfs de nieuwste cryptotelefoons wist te kraken. Respect, dat is echt vakwerk!
Dames en heren,
Het Nederlands Forensisch Instituut levert fantastisch werk. Complimenten voor ál de medewerkers die zich de afgelopen 25 jaar hebben ingezet voor een veiliger en rechtvaardiger samenleving. Zij verdienen een warm applaus.
Blijf honing halen uit onkruid, blijf helpen de wereld veiliger te maken!
Ik wens u een inspirerende dag, tijdens de viering van 25 jaar NFI, of zoals Antony zei: ‘The Center of the Forensic Universe!’