Toespraak staatssecretaris Gunay Uslu bij het 75-jarig jubileum van de Jan van Eyck Academie
Staatssecretaris Gunay Uslu sprak op vrijdag 15 september tijdens het 75-jarig jubileum van de Jan van Eyck Academie in Maastricht. Ter ere van het jubileum werd de tentoonstelling 'Communal Enthusiasm' geopend.
[het gesproken woord geldt]
Goedemiddag allemaal. And to all of our English speaking guests: good afternoon!
Een spiegel. Die zette Jan van Eyck ons al voor, in de vijftiende eeuw.
Op het ‘Portret van Giovanni Arnolfini en zijn vrouw’ zie je een stel, een hand naar elkaar uitgestrekt. En daar, fijntjes op de achtergrond geschilderd, een spiegel. Waardoor we ook de achterkant van de geportretteerden zien, en zelfs nog twee andere personen. Hoogstwaarschijnlijk Van Eyck zelf, en nog iemand.
Een spiegel voor de maker en voor ons.
Want dat doet kunst: ze laat ons anders kijken naar de wereld om ons heen. Toont ons wat er is en wat mogelijk is te maken. Zet ons aan het denken. Dat geldt ook zeker voor de groep diverse kunstenaars die de Jan van Eyck Academie de laatste 75 jaar heeft voortgebracht. Ook zij houden ons een spiegel voor met hun uiteenlopende werken: van sculpturen tot videowerk, installaties en grafische ontwerpen.
Een glimp daarvan vangen we vandaag op met de tentoonstelling ‘Communal Enthusiasm’. Compleet verschillende werken, waar toch een rode draad doorheen is gevlochten: een spiegel voor onze neus zetten.
Ik wil dat vandaag ook graag doen, door werk te laten horen van een alumnus van de academie. Dorien de Wit, die in het gedicht ‘Legenda’ ons wereldbeeld laat kantelen met haar woorden. Ik citeer:
Een lijn op papier is een grens tussen twee vlakken
Een golvende lijn betekent dat de grens beweegt
Twee golvende lijnen onder elkaar zijn water
Mijn vingertoppen maken afdrukken op alles wat ik aanraak
Elke vinger heeft een eigen patroon als hoogtelijnen op een plattegrond
Ik laat een spoor achter op de tafel, de potloden, mijn glas
In de bergen is de horizon een golvende lijn
Staand op een berg ben ik onderdeel van die lijn
Ik pak de bovenste steen op en verander de horizon
De steen is een bergtop die in mijn handpalm past
Een bergtop die ik in het dal gooi
Einde citaat.
Blijf alsjeblieft die wereldbeelden op hun kant werpen. Blijf de wereld aanraken met je vingertoppen, en mensen een spiegel voorhouden.
And to all of the English speaking artists in our midst: keep using your creative brainpower to come up with solutions for today’s major social issues. Keep experimenting, exploring and enriching us with your art.
Thank you, dank u wel!