Speech staatssecretaris Szabó op de IBDS-stelseldag

Speech van Zsolt Szabó, staatssecretaris Digitalisering en Koninkrijksrelaties, op de IBDS-stelseldag op 11 december 2024.

Beste aanwezigen, welkom op deze IBDS-stelseldag

  • Het is goed om hier zoveel verschillende experts te zien uit alle lagen van de overheid - van het Rijk tot provincies, gemeentes, uitvoeringsorganisaties en waterschappen.
  • We zijn hier om gezamenlijk de ambities te realiseren uit de Interbestuurlijke Datastrategie - de eerste overheidsbrede strategie op het gebied van data.
  • Daarmee zetten we een belangrijke stap. Want jullie vertegenwoordigen hier vandaag vele verschillende overheidsorganisaties. Maar de meeste mensen buiten deze zaal – de mensen op straat - zien maar één overheid, dé overheid.
  • Daarom moeten digitaal ook toewerken naar één toegankelijke en proactieve digitale overheid. Om dat voor elkaar te krijgen, werken we op dit moment hard aan de invoer van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie. Een meer uniforme, overheidsbrede gegevenshuishouding is daarin één van de onderwerpen.
  • Om dit te realiseren, rust er een belangrijke verantwoordelijkheid op onze schouders. De verantwoordelijkheid tot samenwerking en

co-creatie. Daarom vind ik het belangrijk hier vandaag te zijn.  

  • Data vormen de kern van een moderne overheid. En die overheid moet op het juiste moment over de juiste gegevens beschikken om beter en sneller besluiten te kunnen nemen.
  • In het fieldlab dat aan de overkant wordt georganiseerd kunt u zien hoe we processen kunnen herontwerpen als we het op een moderne, data-gedreven manier aanpakken.
  • Eén van de belangrijkste stappen naar een uniforme, overheidsbrede, gegevenshuishouding is het federatief datastelsel. Dit is geen vrijblijvend initiatief, maar een noodzakelijke verandering om mensen echt beter te helpen.
  • Het rust op een helder principe: data blijven bij de bron, maar worden wel toegankelijk voor andere overheidsinstanties die deze informatie nodig hebben om burgers van dienst te kunnen zijn.
  • We zijn hierbij niet over één nacht ijs gegaan. Dit traject begon in 2022 met een stip aan de horizon. Maar ik ben zelf van het doorpakken.
  • Dat gaan we nu dus echt doen, interbestuurlijk samenwerken en zo veel mogelijk over de verschillende loketten heen kijken. We moeten qua organisatievorm van harkjes naar datagedreven organisaties.  
  • Daarvoor hebben we ook de juiste mensen nodig. Om onze doelen te bereiken is het cruciaal dat we het juiste I-vakmanschap aantrekken binnen de overheid. Dit geldt op alle niveaus: van bestuurders die de juiste afwegingen moeten maken tot architecten die leveranciers van IT kunnen aansturen.
  • Voordat we informatie daadwerkelijk gaan uitwisselen, moet natuurlijk glashelder zijn wat wel en niet mag. Maar als die duidelijkheid er is, moeten we ook actie ondernemen. De techniek is niet het probleem. Het gaat nu om de wil om te veranderen, om over de muren van onze eigen organisaties heen te kijken. We zijn één overheid, en zo moeten we ons ook gaan gedragen.
  • Samenwerking is dus geen optie, maar noodzaak. Met de ondertekening van de intentieverklaring om deel te nemen aan het Federatief Datastelsel maken we dat vandaag concreet. De partijen die tekenen committeren zich aan het gebruik van de nieuwe standaarden en het toepassen ervan.
  • Een aantal organisaties heeft dit zojuist gedaan. Zij mogen nu ook het podium op komen. Achter mij ziet u alle organisaties die de komende dagen ook gaan tekenen.
  • Mijn oproep aan jullie allen is: maak gebruik van de handvatten die je hier krijgt en neem het mee naar je eigen organisatie. Het is nu echt tijd voor actie. Tijd om over de loketten heen te kijken. Tijd om samen te werken aan één digitale overheid.  
  • Dank jullie wel.