Letterlijke tekst persmoment minister-president Rutte (2 augustus 2021)
Minister-president Rutte vertelt over de regels voor evenementen.
Toelichting minister-president Mark Rutte
Zo. Goedemiddag. Welkom weer bij deze wekelijkse update waar het betreft het coronavirus. Ik wilde een paar dingen met jullie delen en dan uiteraard ook vragen beantwoorden.
Om te beginnen zien we nog steeds dat gelukkig het aantal positieve testen afneemt. Ook nog steeds behoorlijk afneemt. En we zien ook dat het ziekenhuisopnamen, is nu de verwachting van het OMT, aan het, in slecht Nederlands, plateau-en is. Dus een plateau heeft bereikt. En we verwachten dat dat ergens in de komende tijd ook gaat afnemen. Vanwege die ontwikkeling heeft het OMT geen aanleiding gezien ons te adviseren tot het nemen van extra maatregelen. Dus dat is op zichzelf goed nieuws. Maar ik vraag wel iedereen in Nederland om heel scherp te blijven, heel precies te blijven. Want we hebben nog steeds veel besmettingen. Als je het vergelijkt met Duitsland hebben we er zo’n vijf, zes keer meer dan de Duitsers op dit moment. En dat betekent dat we nog steeds met hoge aantallen zitten, maar gelukkig daalt het. Dus geen aanleiding nu tot het nemen van extra maatregelen. We gaan op 13 augustus integraal beslissen over wat we verder moeten de komende weken en maanden. Vanaf 14 augustus, dus dan is er ook weer een persconferentie voorzien op 13 augustus ’s avonds. En aanstaande maandag is er hier een uurtje eerder, om 12 uur weer een korte tussentijdse update zoals ik die nu ook geef.
Dan ten aanzien van de evenementen. We hebben vorige week een besluit moeten nemen over de meerdaagse ongeplaceerde evenementen met overnachting. Dat was nodig omdat de geldigheid van de testen, het testen voor toegang, terug moest worden gebracht naar 24 uur en de organisatoren zeiden tegen ons in aanloop naar vorige week maandag: dan is het eigenlijk niet goed mogelijk om meerdaagse evenementen te organiseren met een overnachting. Toen hebben we gezegd: ja, dat begrijpen we, dat kan ook eigenlijk gewoon niet tot 1 september, is onze verwachting. En dat geeft ook toegang tot de verschillende garantieregelingen. Dus dat hebben we vorige week maandag met jullie gedeeld. Vervolgens kwamen natuurlijk ook de organisatoren van de zogenaamde eendaagse ongeplaceerde evenementen. Die zeiden: ja, ook wij maken natuurlijk kosten nu, en als wij pas op 13 augustus horen of we vanaf 14 augustus weer kunnen doorgaan, brengt dat natuurlijk ook allerlei risico’s met zich mee. Nou dat snappen we, dus we hebben opnieuw aan het OMT gevraagd: wat is nou verstandig om tussen, wat betreft onze verwachting nu, te doen met eendaagse evenementen ongeplaceerd tussen 14 augustus en 1 september? En daar is helaas de situatie zo dat die alleen onder strikte voorwaarden en met beperkte aantallen kunnen plaatsvinden. Dat betekent dat als dat niet mogelijk is voor een evenementenorganisator om daaraan te voldoen, zij gebruik kunnen maken van een van de garantieregelingen. De landelijke garantieregeling, of afhankelijk van alle voorwaarden de regeling die vooral via de gemeenten loopt. Wat zijn de voorwaarden? Voor zo’n ongeplaceerd eendaags evenement geldt een maximum van 750 deelnemers. Dan geldt dat de plek waar het plaatsvindt open lucht is, of een tent die helemaal open is. Dus van vier kanten moet er lucht naar binnen kunnen. Dus alleen maar een soort dekzeil tegen de regen, dat mag wel, maar geen tent die aan een kant gesloten is. Dus die tent moet helemaal open zijn, of open lucht. Voor de bezoekers geldt dat zij ofwel volledig gevaccineerd zijn ofwel het virus hebben doorgemaakt in de afgelopen zes maanden, dan wel een testuitslag hebben via testen voor toegang, via de stichting Open Nederland, dan kunnen ze naar binnen en ze moeten ook een ticket hebben. Dan geldt voor iedereen dat we dwingend adviseren om je vijf dagen na afloop een zelftest te doen, omdat je toch met veel mensen bij elkaar bent geweest, ook als je gevaccineerd bent een zelftest te doen vijf dagen na afloop om te kijken of je onverhoopt het virus toch hebt opgelopen. Dan geldt voor personeel, voor vrijwilligers en artiesten, daar geldt weer iets aparts voor, want die zitten juridisch net iets anders in de wedstrijd. Daarvoor geldt dat als zij het virus niet hebben doorgemaakt of geen volledig vaccin hebben, dat we zeggen: test jezelf of zorg voor een test via testen voor toegang. En hetzelfde geldt voor kinderen van 6 tot 12 jaar. Ook daarvan zeggen we, is het verstandig om of een zelftest te hebben gedaan of via testen voor toegang gekeken te hebben of je erin kan. Dus dat ten aanzien van de eendaagse evenementen. Dat is natuurlijk slecht nieuws voor de grotere bijeenkomsten, de grotere evenementen waar meer dan 750 mensen bij elkaar komen of met minder dan 750 mensen maar waarvan men zegt: ja, wij kunnen gewoon niet aan deze voorwaarden voldoen. Dan is dat ongelofelijk triest, maar het is helaas zo dat als we die duidelijkheid nu willen geven dit de duidelijkheid is. Dan heb je tenminste wel toegang tot die garantieregelingen. Mocht het zo zijn dat we op 13 augustus meer kunnen doen, dat we zeggen: ja, vanaf 14 augustus kan er toch meer, dan kan een evenement natuurlijk besluiten alsnog door te gaan. Maar ze kunnen ook besluiten dat ze zeggen: joh dat lukt ons dan echt niet meer in die korte tijd en dan kunnen zij gebruik blijven maken van de garantieregeling. Dus we hopen natuurlijk allemaal dat we wat positiever nieuws hebben de 13e. Mocht dat zo zijn, dan kunnen ze of gebruik maken van een van die garantieregelingen als ze daaronder vallen, of ze kunnen besluiten dan alsnog te gaan organiseren.
Tot slot over het Janssenvaccin is het advies gekomen om eigenlijk een wachttijd in te voeren van vier weken in plaats van twee weken. En dat willen we ook overnemen. Dat vraagt juridisch inregelen. Dus dat kan pas vanaf 14 augustus. Maar het advies aan mensen is wel nu al om toch al er zo mee om te gaan dat als je het Janssenvaccin het gehad en de vier weken zijn nog niet verstreken, je zo op te stellen alsof het vaccin nog niet volledig werkzaam is. En waarom is dat? Het is natuurlijk maar één prik, en daarmee is die vier weken vaak ook eerder na die eerste prik dan die twee weken na de tweede prik. Dus het heeft iets meer inwerktijd nodig blijkt. Dus vanaf 14 augustus geldt vier weken ook voordat je het vinkje krijgt op de corona-app. Tot 14 augustus het dringende advies om in ieder geval ermee om te gaan zodanig dat als die vier weken nog niet voorbij zijn jezelf extra in acht neemt. Dat ten aanzien van de update op maandag 2 augustus. Zijn er vragen?
Beantwoording van vragen
BOS (NOS)
Meneer Rutte, wat is nou het doorslaggevende argument om toch te zeggen: we doen het niet.
RUTTE
Wat, we doen het niet?
BOS
Nou die evenementen meer dan 750 man.
RUTTE
Nou, ja, simpelweg omdat op dit moment zien we de Deltavariant bijna 100 procent van de besmettingen in Nederland. We hebben nog steeds veel besmettingen iedere dag. Het daalt wel heel snel, maar het zijn er nog steeds veel. Gemiddeld boven de 3000, laatste was dacht ik 2500. Als je kijkt naar bijvoorbeeld Duitsland, dan zitten we echt vijf, zes, zeven keer slechter dan de Duitsers. Dus we moeten heel voorzichtig blijven. Dus we zeggen: het kan wel vanaf 14 augustus denken we, maar dan wel onder die strikte voorwaarden. Misschien zeggen we 13 augustus wel: er kan alweer veel meer. Maar je wilt ook duidelijkheid aan de sector geven en die kan dan beslissen wat ze doen. Ofwel niet laten doorgaan en een garantieregeling als ze daaronder vallen. Dan wel het alsnog organiseren.
BOS
U had het vooral over ongeplaceerd. Betekent dit ook voor evenementen die bijvoorbeeld wel met vaste zitplaatsen werken, dat die meer mensen mogen toelaten?
RUTTE
Daar gelden bestaande regels voor: Dat is een derde van de bezetting zonder testen voor toegang en twee derde van de bezetting met testen voor toegang.
BOS
Dus dat betekent bijvoorbeeld een voetbalwedstrijd straks, dat mag dan met twee derde van een stadion?
RUTTE
Daar gelden geen veranderingen. De huidige regels gelden daar.
VRAAG
Dus nog even voor de duidelijkheid: per wanneer zou dit ingaan?
RUTTE
Wat ingaan?
VRAAG
De nieuwe regels voor ongeplaceerd 750?
RUTTE
De huidige regeling loopt tot en met 13 augustus. De vraag was: hoe zit het nou van 14 augustus tot 1 september omdat jullie vorige week, zei de sector tegen ons, duidelijkheid heeft gegeven over die meerdaagse evenementen ongeplaceerd met overnachting. En daarom geven we nu deze duidelijkheid voor wat betreft de eendaagse ongeplaceerde evenementen. Dus ook tot 1 september. Zodat je ofwel kan zeggen: ik organiseer onder die voorwaarden, dan wel zegt: ik maak gebruik van een garantieregeling.
VRAAG
Ja en tot die 1 september, betekent dat dat we de 14e augustus daar ook weer duidelijkheid over krijgen? En dat geldt ook voor de eendaagse evenementen?
RUTTE
Ja, maar dat geldt in principe voor alles. Dus op 13 augustus beslissen we wat we per 14 augustus doen met het hele pakket. De anderhalve meter, de placeringen, de niet-geplaceerde van alles en nog wat. Maar je zit natuurlijk met het punt dat als je de 13e zegt: je kunt vanaf de 14e Lowlands organiseren, dat is natuurlijk ondoenlijk. Bovendien zijn Lowlands en anderen vorige week al, dat is meerdaags en die test is maar 24 uur geldig, dus dat gaat gewoon niet met een overnachting. Maar vervolgens kwam natuurlijk deze week de vraag vanuit de sectoren: ja, maar hoe zit het nou met die eendaagse, want wij maken ook kosten. Kunnen we gebruik maken van de garantieregeling als... En dat vonden wij een redelijk verzoek dus vandaar dat we die duidelijkheid geven.
VRAAG
Meneer Rutte, excuses voor het taalgebruik, maar ik vroeg me af: heeft u de hashtag kutland meegekregen de afgelopen dagen?
RUTTE
Sorry, nee, andere vraag.
VRAAG
Er is afgelopen vrijdag een panelonderzoek gedaan door Hart van Nederland, 70% van de Nederlanders vindt dat Nederland, sorry weer voor het taalgebruik, een kutland is geworden.
RUTTE
Sorry ik ga nu geen andere vragen dan over....
VRAAG
Dit gaat over corona.
RUTTE
Ja ik geloof het, maar ik heb ook vakantie en over dat soort dingen praten we weer als iedereen terug is van vakantie. Ik beperk me nu echt even tot de corona-update.
VRAAG
Dit gaat over corona, want corona is een van de problemen...
RUTTE
Ja maar u zult het even moeten doen met mijn antwoord. Andere vragen.
VAN DE ZILVER (RTL)
Meneer Rutte, richting die 13 augustus, waar vaart u nou straks op? U heeft altijd gezegd: er komt een moment dat we misschien van pandemie naar endemische situatie… Wat zijn dan de dingen waar u naar kijkt?
RUTTE
Nou daar vragen we advies over. Waar we op sturen is het zicht houden op het virus: hoe verspreid het zich? Waar we op sturen natuurlijk zijn de twee hoofddoelstellingen, namelijk: het beschermen van de kwetsbaren en ervoor zorgen dat de gezondheidszorg het aankan. Wat we natuurlijk zagen met de verruimingen van 26 juni en de enorm snelle oploop van het aantal besmettingen dat zowel het zicht op het virus dreigde verloren te gaan, maar belangrijker nog, als je dat ongecontroleerd had laten doorlopen mogelijk ook de druk op de ziekenhuizen onhoudbaar zou kunnen worden. Vandaar dat we de aanscherping hebben moeten doen ten aanzien van nachtclubs, nachthoreca, evenementen. We vragen nu weer advies aan het OMT per 13 augustus. Tegen de achtergrond van die drie doelstellingen, gegeven de stand van het virus, wat is jullie advies? Dus daar wachten we op en het OMT betrekt daar al deze elementen bij.
VAN DE ZILVER
Je zou kunnen zeggen nu als je kijkt naar die drie doelstellingen: we hebben weer zicht op het virus, de situatie in de ziekenhuizen is eigenlijk nog steeds goed te hanteren, steeds ook geweest. Er zijn nu ruim 20 miljoen prikken gezet, waarom dan toch nog die voorzichtigheid nu?
RUTTE
Ja het punt was natuurlijk dat we op 26 juni zagen dat het zo snel omhoog ging dat het zicht verloren dreigde te gaan en, zou je toen hebben geaccepteerd dat je op 10.000, misschien wel naar 15 of 20.000 per dag, dan had dat ongetwijfeld ook in de ziekenhuizen kunnen leiden....
VAN DE ZILVER
Maar die situatie is toch nu helemaal niet meer aan de hand?
RUTTE
Nee omdat we hebben ingegrepen. Dus de vraag is per 13 augustus: wat kun je verder weer loslaten zonder dat je risico’s loopt zoals wij liepen, bleek achteraf, op 26 juni? En daar gaan we dat advies over vragen. U heeft volkomen gelijk: op dit moment lijkt het allemaal weer beheersbaar. Maar dat komt wel omdat we natuurlijk die aanscherping hebben gedaan.
VAN DE ZILVER
Het OMT heeft al een aantal weken geleden drie voorwaarden genoemd eigenlijk waaraan voldaan moet worden om die anderhalve meter los te laten. Dat had te maken met een laag aantal besmettingen, minstens 80% van alle Nederlanders heeft die eerste prik gehad en de epidemiologische situatie in de ons omringende landen moet ook goed zijn. Wordt nu aan al die voorwaarden voldaan?
RUTTE
Nogmaals, dat is niet aan mij. Daar laten we ons eerst natuurlijk wetenschappelijk over adviseren. Dus we vragen even het totaalbeeld in kaart te brengen per 13 augustus zodat we kunnen besluiten per 14 augustus.
VAN DE ZILVER
U gelooft dus nog steeds dat het mogelijk is om per 14 augustus ook die anderhalve meter ook eventueel los te kunnen laten?
RUTTE
Nee, daar geloof ik helemaal niks van. Ik geloof ook niet dat het niet kan, ook niet dat het wel kan. Ik heb daar even geen opvatting over. Ik wil echt even heel goed die cijfers analyseren en daar geen verwachtingen over wekken. Want zeker ook na de les van 26 juni, en daar heeft u ons terecht flink over onderhouden op die ene persconferentie die vrijdag, zijn wij natuurlijk extra geneigd om heel goed die adviezen te lezen, daarover door te praten. Maar tegelijkertijd blijven we ook aanvaardbare risico’s nemen. We gaan ook niet te voorzichtig varen, dat moet je ook niet doen. Maar we willen echt even heel precies weten waar het OMT mee komt op 13 augustus.
VRAAG
De steunpakketten, het woord september viel net al even, dat is al een maand voor het einde van de steunpakketten. Is er al zicht op een verlenging daarvan?
RUTTE
Nou we gaan eerst eens kijken wat er überhaupt nog nodig is aan maatregelen per 13 augustus. En de huidige steunpakketten zijn verlengd tot en met het derde kwartaal. Dus tot 1 oktober lopen die door.
VRAAG
Ja maar veel bedrijven willen duidelijkheid. De festivals krijgen nu al twee weken op rij veel duidelijkheid, maar andere sectoren denken: ja, die duidelijkheid willen we ook wel, bijvoorbeeld de horeca en over: hoe moet het dan na 1 oktober?
RUTTE
Ja, maar de horeca is open. Behalve dat ze natuurlijk om 12 uur moeten sluiten nu. Maar verder zijn ze open. De nachthoreca is dicht, de winkels zijn ook weer open. Uiteraard alles met inachtneming van anderhalve meter en er verstandig mee omgaan. Dus heeft dat nog gevolgen op de omzet, dan loopt dat sowieso tot 1 oktober door in de steunpakketten. En we bekijken nu hoe de situatie is op 13 augustus wat we kunnen doen.
VRAAG
Maar mochten er nog sectoren geraakt worden door maatregelen na 1 oktober, zijn daar dan nog wel pakketten voor?
RUTTE
We doen het altijd stap voor stap. Stap 1 is: wat is de epidemiologische situatie? Tegen die achtergrond: welke maatregelen zijn noodzakelijk? Dan ga je vervolgens kijken: heeft het ook een impact op de economie? We hebben altijd gezegd: we zullen onze bedrijven natuurlijk niet in de steek laten. Maar als ik nu die vraag met “ja” zou beantwoorden heb ik al bij implicatie een antwoord gegeven wat ik niet kan geven op de vraag: wat verwacht ik van het advies? Wat gaan we dan doen op 14 augustus? En dat weet ik oprecht niet. Want ik wil echt heel zorgvuldig kunnen analyseren met Hugo de Jonge en de andere leden van het kabinet wat de informatie is die we de 13e krijgen.
VRAAG
Nog een vraag: moet de organisatie van de formule 1 het eerste weekend van september er rekening mee houden dat ze een derde van de plekken leeg moeten houden?
RUTTE
Nogmaals, het huidige pakket loopt tot 13 augustus. We verlengen nu de duidelijkheid voor evenementen tot aan 1 september. En dat is wat ik op dit moment kan zeggen.
VRAAG
Een vraag over het Janssenvaccin. Zei u nou dat vanaf 14 augustus de app is aangepast, dat ik een vinkje pas krijg na vier weken?
RUTTE
Ja, dat geldt dus voor mensen die op 14 augustus of later met het Janssenvaccin worden gevaccineerd. Dat is overigens maar een heel klein groepje nog, die moeten dan vier weken wachten.
VRAAG
Maar dat is toch een hele simpele aanpassing van de app. Waarom moet dat twee weken duren?
RUTTE
Juridisch is dat, heb ik me net laten uitleggen, want ik had dezelfde vraag, is dat zo’n pakket werk. Maar vandaar dat we wel zeggen tegen mensen: als je de laatste tijd gevaccineerd bent en die vier weken zijn nog niet voorbij, hoewel we die app daarop niet kunnen aanpassen, want dan moeten we het eerst juridisch inregelen. Dus het is niet zozeer een technisch probleem, maar een juridisch vraagstuk. Gedraag jezelf alsof je nog niet volledig gevaccineerd bent.
VRAAG
Maar als je dus zeg maar een week voor als je nu wordt gevaccineerd dan geldt het dus wel pas over vier weken?
RUTTE
Nee, dus dat is het probleem vanwege de juridische kant. Dat vaccin is gewoon geldig na twee weken en vanaf 14 augustus, als je dan gevaccineerd wordt duurt het vier weken. En vandaar dat we tegen mensen zeggen: vanaf 14 augustus is het makkelijk, want dan heb je gewoon geen groen vinkje, maar tot 14 augustus: gedraag je pas met het groene vinkje als je ook daar echt, wat verstandig is en dat is na vier weken.
VRAAG
Ja, dan is het vanaf 14 augustus makkelijk als je daarna nog gevaccineerd wordt. Maar mensen waarvan die vier weken nog niet verstrijken...
RUTTE
Die moeten rekenen. Dus dat is een dringend advies dat uit te rekenen, te zeggen: hou jezelf even in acht. Je hebt al dat voordeel, want het is maar een vaccin en het is per definitie nog steeds of normaal gesproken nog steeds sneller dan als je twee vaccins moet hebben met twee weken na het tweede vaccin. Dus je hebt nog steeds een tijdsvoordeel. Maar neem jezelf in acht tot die vier weken voorbij zijn. En vanaf 14 augustus is dat ook zichtbaar bij het vinkje. Geen andere vragen? Dan zien we elkaar aanstaande maandag weer. Dank.