Letterlijke tekst persconferentie ministers Bruins en Slob over aanvullende maatregelen coronavirus
Toelichting van minister Bruins (Medische Zorg) en minister Slob (Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media) op de aanvullende maatregelen van het kabinet in de aanpak van het coronavirus. Scholen en kinderdagverblijven sluiten tot en met maandag 6 april. Datzelfde geldt voor eet- en drinkgelegenheden (niet voor hotels) en sport- en fitnessclubs. Bekijk de hele persconferentie via YouTube.
Let op. De datum van deze tekst is 15 maart 2020. Het kan zijn dat er ondertussen nieuwe maatregelen zijn afgekondigd. U vindt hier een overzicht van alle nieuwsberichten.
SLOB
Zoals bekend volgen we met betrekking tot de kinderopvang en het onderwijs de ontwikkelingen van dag tot dag en de afgelopen dagen is duidelijk geworden dat met name veel scholen er niet in slagen hun scholen ook fysiek open te houden. Onder andere vanwege het feit dat ook veel onderwijspersoneel thuiszit, ziek is en het daardoor niet meer goed ook organiseerbaar en dat ook er veiligheidsrisico’s in de scholen kunnen ontstaan en ook omdat er bij ouders en ook docenten zorgen leven. Daarom hebben we vandaag in goed overleg met de kinderopvang en de onderwijssector het volgende besloten: vanaf morgen, 16 maart tot en met 6 april, dus de komende drie weken, gaat de kinderopvang en de scholen gaan dicht, met uitzondering voor die kinderen van ouders in vitale beroepen. Zij kunnen morgen naar de plek gaan waar ze anders ook altijd heengaan. Wat zijn vitale beroepen? De NCTV heeft daarvoor een lijst opgesteld, die zal ook zo snel als mogelijk beschikbaar komen en ook met de scholen en met de kinderopvang worden gedeeld. Maar daar horen onder anderen bij: mensen die in de zorg werken, mensen die bij de politie en bij de brandweer.
Wat gaat er de komende drie weken gebeuren? Onderwijspersoneel en pedagogische medewerkers die in de kinderopvang werken die niet ziek zijn, die kunnen naar hun werk. We hebben ze hard nodig, ook als het gaat om de kinderen van ouders in vitale beroepen ook op een goede wijze verder te begeleiden. Maar ook om het onderwijs te organiseren voor kinderen die thuis komen te zitten. We gaan hoge prioriteit geven aan de eindexamenleerlingen in het voortgezet onderwijs en in het mbo. Zij zullen, dat hebben we afgesproken met de vo- en met de mbo-sector, in de komende week daar nadere informatie over krijgen. In de komende drie weken zal er ook onderzoek worden gedaan in Brabant naar de besmettingsrisico’s van jongeren en deze informatie zal mede ook gebruikt worden voor het bepalen van volgende stappen na 6 april.
Tot slot nog drie dingen. Vorige week zijn er ook maatregelen afgesproken voor het hoger onderwijs en het wetenschappelijk onderwijs. Die zouden tot 31 maart duren; ook deze maatregelen gaan worden verlengd tot en met 6 april. Als tweede: een oproep ook aan de lokale autoriteiten, burgemeesters en wethouders, om ook nauw betrokken te zijn bij de maatregelen en de uitwerking daarvan voor de kinderopvang en het onderwijs in de plaats waar zij verantwoordelijk voor zijn. En tot slot: we beseffen dat we veel vragen van de mensen die in de kinderopvang werken en in het onderwijs, het zijn ingrijpende tijden. Er is veel waardering en respect voor al datgene wat ze al hebben gedaan en we weten dat we ook nog veel van ze zullen gaan vragen. Waar dat maar mogelijk is zullen we hen uiteraard daarin ondersteunen.
BRUINS
Dames en heren, zoals we dat steeds doen baseren we onze aanpak van de corona-uitbraak op het advies van onze medische experts, zoals we dat hebben georganiseerd onder leiding van het Outbreak Management Team en het RIVM. Om te beginnen verlengen we alle bestaande maatregelen met een week, dat wil zeggen dat deze tot en met 6 april geldig zijn. En aanvullend komen we met nieuwe maatregelen. Eén: alle eet- en drinkgelegenheden in Nederland sluiten vanaf 18.00 uur vandaag de deuren en blijven dus tot en met 6 april gesloten. Twee: ook sport- en fitnessclubs, sauna’s, seksclubs en coffeeshops sluiten vanaf 18.00 uur vandaag en blijven tot en met 6 april dicht. En drie: we vragen alle Nederlanders bovendien om, waar mogelijk, gepaste afstand van elkaar te bewaren, ook bijvoorbeeld bij het boodschappen doen. U kunt als richtlijn ongeveer 1,5 meter afstand hanteren. En ik wil nogmaals een klemmend beroep doen op iedereen om niet te gaan hamsteren. Het is niet nodig, er is genoeg voor iedereen, maar juist het hamsteren veroorzaakt problemen voor de supermarkten.
Dames en heren, we nemen ook verschillende maatregelen om ondernemers te helpen die in de problemen zitten of in de problemen dreigen te komen. U kunt erop rekenen dat we ook onze ondernemers niet in de steek laten, want we moeten samen door deze crisis met vereende kracht. Tot slot: ik wil nogmaals mijn grote waardering uitspreken voor alle mensen die dag in dag uit keihard werken om overal waar nodig zorg te verlenen, of dat nu is in het ziekenhuis, bij mensen thuis of ergens anders. En dat geldt ook voor al die mensen die ons land draaiende houden. We zijn u zeer, zeer dankbaar. En mijn laatste opmerking zou deze zijn: Nederland, Nederlanders, let een beetje op elkaar.
STEMERDING (NOS)
Meneer Bruins, kunnen we zeggen: Nederland gaat op slot?
BRUINS
Dat is... De lock-downsituatie, dat is dan de definitie van op slot gaan, die hanteren we nog niet. Maar we nemen wel steeds verdergaande maatregelen en we doen dat op basis van de adviezen die wij dan bespreken in de ministeriële commissie zoals we dat vandaag ook gedaan hebben.
STEMERDING
En dan over de zorg, heel veel mensen zien op internet allerlei berichten circuleren, hele verontrustende berichten van artsen onder andere. In hoeverre kan de zorg de situatie nog aan?
BRUINS
Daar wordt ook elke dag nieuwe inzichten over verworven. Vooralsnog kunnen we de situatie in Nederland heel goed aan. Vanmiddag hebben we een gesprek gevoerd met allerlei medische organisaties. Wij gaan met elkaar zorgen dat we zorg aan iedereen in Nederland kunnen blijven bieden.
STEMERDING
En dat lukt ook nu nog in de ziekenhuizen?
BRUINS
Ja, dat lukt in de ziekenhuizen. Er wordt veel van de samenwerking tussen de ziekenhuizen gevraagd, binnen de regio, in heel Nederland, maar we klaren het samen.
VAN DE ZILVER (RTL NIEUWS)
Meneer Bruins, meneer Slob, wat is er nu wezenlijk veranderd tussen vrijdag en vandaag dat deze vergaande extra maatregelen nodig zijn?
SLOB
Als we naar het onderwijs kijken, maar ook de kinderopvang, maar met name in het onderwijs hebben we gezien dat ook door de uitval van onderwijspersoneel het voor de schoolleiders steeds lastiger werd om de school ook fysiek open te kunnen houden voor diegenen die niet ziek zijn, maar nog wel naar school toe zouden gaan. U weet ook dat er heel veel discussie ook is, ook zorgen bij ouders, dus ook ouders die hun kinderen thuis gingen laten. Dat heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat we tegen elkaar hebben gezegd: we moeten nu hele duidelijke prioriteiten stellen met betrekking tot het onderwijs als het gaat om waar de prioriteiten nu als eerste liggen. Dat is uiteindelijk ook datgene wat we nu hebben afgesproken. Tot en met 6 april gaan de scholen en ook de kinderopvang dicht, met uitzondering van die kinderen van ouders die in die vitale processen werken. Want die ouders hebben we ontzettend hard nodig om in de zorg, maar ook op die andere plekken in de aanpak van de crisis de goede dingen te doen. En we zullen ook heel duidelijk de prioriteit geven aan de eindexamenleerlingen. Kortom, een duidelijk afgebakend pakket aan zaken die we met elkaar nog gaan doen, waar dan ook de mogelijkheid voor is om dat met de mensen die niet ziek zijn en ook gewoon nog ingezet kunnen worden, om daar uitvoering aan te geven.
VAN DE ZILVER
Ja maar afgelopen week, donderdag, vrijdag, werd er steeds gesproken over de maatschappelijke ontwrichting die zo enorm groot zou zijn als de scholen dicht zouden gaan. Is dat dan nu niet meer aan de hand?
SLOB
Nou, wat we vorige week ook heel duidelijk hebben gezegd is dat we de scholen niet aan het onmogelijke houden. De basis is inderdaad geweest: kijk of je nog zoveel mogelijk ook het gewoon door kan laten gaan. Met nadrukkelijk daar ook de oproep bij: als iemand klachten heeft, of het nu een leerling is of een docent of ondersteunend personeel: thuis blijven. Als het om dat laatste gaat zien we dat dat echt een grote groep aan het worden is en dat daardoor ook de mogelijkheden in de school om nog door te blijven gaan op die manier, dat dat gewoon heel erg moeilijk werd. Zelfs zo moeilijk dat nogal wat schoolleiders ook tot de conclusie kwamen: dat kunnen wij op deze manier niet meer volhouden. Dan is het heel belangrijk dat je dan met elkaar ook een duidelijke lijn trekt van wat we wel als haalbaar zijn en dat is wat we nu hebben afgesproken voor de komende drie weken.
VRAAG
Meneer Bruins, u geeft aan dat eet- en drinkgelegenheden de deur zullen sluiten. Geldt dat ook voor afhaalrestaurants?
BRUINS
De nadere uitwerking volgt allemaal, ik wil het nu beperken tot eet- en drinkgelegenheden. Ik begrijp uw vraag heel goed. De aanleiding daarvoor is dat we met name vanuit België naar Nederland de afgelopen dag, dagen cafétoerisme zagen ontstaan en dan vanuit Brabant misschien ook naar noordelijker gelegen delen van ons land. Dat vinden we bepaald ongewenst en daarom nemen we deze maatregel.
VRAAG
En meneer Slob, tot vorige week werd steeds gezegd: wij luisteren naar de wetenschappelijke adviezen die we krijgen, de beste in Nederland en op basis daarvan laten we die scholen open. Nu klinkt het alsof u vooral appelleert aan de zorgen van ouders. Is er ook wat wetenschappelijks veranderd?
SLOB
Nee, dat staat onverkort. De uitkomsten ook van de onderzoeken, ook die het RIVM heeft gedaan en de adviezen die zij geven, ook met betrekking tot de risico’s die jongeren lopen, die zijn onverkort ook nog van kracht. Maar in de situatie waarin we nu terechtkwamen met betrekking tot ook de organiseerbaarheid van het onderwijs, op het moment dat er ook heel veel mensen wegvielen, thuis kwamen te zitten, hebben we uiteindelijk echt de keuze moeten maken: oké, we hebben altijd ook aangegeven ‘we volgen het van dag tot dag’, nou dit is de stand van zaken op dit moment en dan is dit voor de komende drie weken ook wijsheid. Dan hebben we ook ruimte om datgene wat écht prioriteit heeft, om dat ook goed uit te voeren. De docenten die niet ziek zijn en naar school gaan krijgen ook de gelegenheid om het onderwijs voor de kinderen die thuis zitten ook op een goede manier te organiseren, want dat was ook een indringende wens: geef ons ook tijd en ruimte om dat ook in te vullen. Want daar moeten nog flinke stappen gemaakt worden. Ik zie overigens overal in het land, op heel veel scholen, dat men daar al heel actief mee bezig is. En wij zijn, ook vanuit OCW, vanuit de nationale overheid, ook bezig dat verder te bevorderen en te zorgen dat dat ook voortgang gaat krijgen. Want dat is wel heel erg nodig in de komende tijd, als heel veel kinderen thuis komen te zitten.
BOOM (RADIO 1)
Minister Bruins, moeten we er ook rekening mee gaan houden dat een der komende dagen misschien ook de grenzen en/of het luchtruim van Nederland afgesloten gaat worden?
BRUINS
Ik weet zeker dat wij niet de laatste maatregel hebben genomen. De ontwikkelingen volgen zich snel op, daar is dus voor ons aanleiding om heel regelmatig met die Ministeriële Commissie bijeen te komen en steeds op basis van de experts maatregelen te nemen. Welke dat zijn voor de komende dagen, daar kan ik niet op vooruitlopen. Maar dat er vervolgmaatregelen komen, dat is eigenlijk wel aan de orde.
VRAAG
Minister Bruins, in de maatschappij leven er ook steeds meer zorgen over de vraag hoe gevaarlijk het virus is voor kinderen. Kunt u daar iets over zeggen? Is er iets veranderd?
BRUINS
Nou dat is precies de reden, zoals Slob aangeeft, dat er in Brabant wordt gekeken naar die besmettingsrisico’s bij kinderen. Daar hebben we de informatie over een week of drie, weten we meer dan nu en dan kunnen we dus op basis van feitelijke informatie, onderzoeksinformatie onze
vervolgmaatregelen baseren.
VRAAG
Waarom duurt dat drie weken? Is dat niet veel te lang?
BRUINS
Er is tijd nodig om dat onderzoek te doen en om daar de conclusies uit te trekken en daar is dus wel drie weken voor nodig.
VULLINGS (EENVANDAAG)
Restaurants kunnen nog ongeveer twintig minuten open zijn, dan moeten ze hun deuren sluiten. Hoe wordt dat gehandhaafd?
BRUINS
Daar zijn de lokale autoriteiten, die zijn daarover geïnformeerd. De lokale autoriteiten, weten we ook van, willen maatregelen nemen vanaf 18.00 uur en daarom nemen we dit duidelijke tijdstip van 18.00 uur.