Podcastserie van het programma Preventie met gezag (deel 3)

PREVENTIE MET GEZAG Aflevering 3

Dit is een podcast van het programma Preventie met Gezag. Landelijke, regionale en lokale partners bij de overheid... maken zich sterk voor een positieve toekomst van jongeren... voor wie het risico af te glijden in criminaliteit hoger is.

Ook scholen, jongerenwerkers, kennisinstituten, de wetenschap... en vele anderen zetten zich hiervoor in. Al doende leren we steeds beter wat werkt... om samen de weerbaarheid van deze specifieke groep jongeren te vergroten.

In september 2024 vond een nieuwe bijeenkomst plaats van het lerend netwerk School en Veiligheid van Preventie met Gezag. Dit keer met de focus op het mbo-onderwijs en de veiligheid op en rond de school.

In lerende netwerken worden kennis en ervaringen met elkaar gedeeld, zodat maatregelen en aanpakken verder kunnen worden verbeterd. Henk Verwedda is criminoloog, directeur van bureau Beke en moderator van deze bijeenkomsten. Hij legt

uit waarom de lerende netwerken binnen dit thema zo belangrijk zijn. Preventie met gezag is natuurlijk een heel groot programma. Inmiddels draait het programma in 47 gemeenten in Nederland en in die gemeente wordt natuurlijk heel veel kennis opgedaan, evidence, practices.

Om dat probleem van die jonge mensen die carrière maken in de misdaad, om dat aan te pakken. En dat is natuurlijk prachtig dat al die ervaringen zijn. En de lerende netwerk hebben we eigenlijk ontwikkeld.

En inmiddels is dit de derde. We zijn begonnen met een lerende netwerk in het voorschotonderwijs, toen het basisonderwijs en vandaag het mbo. Het thema binnen de provincie met gezag is heel met druk het onderwijs wat wij doen.

Maar er zijn ook allerlei andere thema's die interessant zijn. Maar eigenlijk in de kern is het ervaringen met elkaar uitwisselen. Dilemma's die we in de praktijk tegenkomen. En hoe kunnen we die slechter? Nou, daar hebben we net ook een paar mooie voorbeelden van.

Dus vind ik zelf dan altijd wel aardig. Het wordt al vrij snel gezegd. Als we tussen school en veiligheid en gemeente en politie moeten samenwerken dan mag het niet en dan kan het niet als het gaat om de wet op de persoonsregistratie het avg en nu hoor

je toch een aantal hele mooie oplossingen die eigenlijk heel erg down to earth zijn dus geen systeem oplossingen maar hele praktische oplossingen maar gelukkig ook iemand die zegt we zijn er mee bezig vanuit het mbo om een goed een goed privacy protocol te maken. Dat vind ik wel heel fijn van dit soort lerende netwerk.

Dat mensen aan het eind van de dag weggaan. Ik ga ze natuurlijk vragen vanmiddag. Wat ga je morgen anders doen of wat neem je mee? En elke keer tot nu toe merk ik van mensen gaan hier met meer energie weg dan ze misschien wel binnenkwamen. Dus dat vind ik altijd wel leuk.

Arjen Janssens is manager Integrale Veiligheid bij Zatkin, regio Rotterdam. En is voorzitter van het netwerk Integrale Veiligheid MBO. Hij ziet verschillende ontwikkelingen rondom criminaliteit in het MBO.

Ja, de criminaliteit groeit. We gebruiken sinds enige tijd het trefwoord ondermijning. Dat is een onderwerp waarvan veel scholen zeggen van nou gebeurt dat wel bij ons. Wij zien dat dat gebeurt.

En hoe zien we dat? Het heeft alles te maken met de organisatie binnen de school. Wij moeten vooral ook signaleren. Dat doen we niet alleen uit de klas, maar ook uit de verkeersruimte.

Dus dat betekent dat we daar op een integrale manier mee omgaan. En dit ook een onderwerp is wat bij ons in de weerbaarheidstraining aan de orde komt. Niet alleen bij medewerkers, maar ook bij studenten. Je zegt het komt voor. Hoeveel komt het voor? Ja, dat is lastig te zeggen, want wij moeten afgaan van wat wij vastleggen, wat wij registreren.

En ik durf te stellen dat bij ons de meldingsbereidheid groot is. Wij registreren ook al vanaf 2011. Iedere medewerker, iedere student kan registreren. We hebben het meer dan van de gesprekken die wij voeren op lokaal niveau.

Via de veiligheidscoördinatoren met het onderwijs. En dat kan dan weer leiden tot het registreren van incidenten en de aanpak daarvan. Kijk, zoals net al een paar keer is gezegd, gaat het erom dat wij onze studenten toe willen leiden naar het behalen van een diploma.

Iemand die bijvoorbeeld met een enkelbandje in school is, heeft iets fout gedaan, is daarvoor gestraft, maar moet ook weer de kans krijgen om het leven op te pakken. En wat we vooral niet willen doen is een etiket op de rug plakken van,

goh, dat is een crimineel en dat blijft hij voortaan. Je zegt al, eerst is het signaleren, dan is het registreren daarvan, zodat je het ook weet dat die gevallen er zijn. En dan komt dus die aanpak. Hoe pak je het aan?

Ja, de curatie en de repressieve stap die we gaan doen. Zoals de contacten met de wijkagent, orde en handhaving. Die zijn er en daar komen dit soort casussen ook op tafel.

Aan de andere kant is het zo dat wij soms ook niet weten van het feit dat bijvoorbeeld zo'n jongere met een enkel bandje in school is. Zelfs opleidingsmanagers zoals dat bij ons heet, weten dat niet. Ja, dan is dat iets wat wij dan vaak pas achteraf ondervinden.

[05:01] En daar waar er effectief crimineel gedrag is vertoond, strafbaar gedrag is vertoond, ja, dan zullen wij ook de stap zetten van aangifte doen. En uiteraard door de parame contacten die we hebben met wijkagenten en dergelijke, weten we die ook te vinden.

Hoe werk je goed samen binnen scholen en met partners? Hans Jansen is directeur van de stichting Aanpak, Straat en Schoolveiligheid Arnhem en legt een nadruk op begrip tonen voor elkaar.

Je moet nieuwsgierig zijn naar elkaar, dus naar de collega professionals. En die nieuwsgierigheid houdt niet op bij van wie ben jij, hoe heet je en waar werk je. Nee, die heeft betrekking op de vraag wat doe jij precies, waarom ben ik voor jou belangrijk, wat kan ik voor jou betekenen? En waarom ben jij voor mij belangrijk? Er zijn nogal wat drempels in het bespreken van casuïstiek. We hebben jou daar vandaag ook al

eerder over horen praten, over die casuïstiek. Dat is een belangrijke term hierin. Wat jou betreft, waarom en wat zijn die drempels? Casuïstiek bespreken is heel belangrijk omdat je heel snel met elkaar het gesprek voert over waar het echt om draait en waar je echte oplossingen voor

wil hebben. Tegelijkertijd is het belangrijk dat je vanuit die casuïstiek nadenkt over van hoe voorkomen we nou dat bepaalde situaties gaan ontstaan en wat is daar op andere niveaus dan op het concreet praktische niveau voor nodig.

Wat ik tegenkom in de praktijk is de privacy component. Dat je het heel snel hebt over de naam en toenaam en andere gegevens van personen. Dat wordt zeker in de beginfase van samenwerking met netwerkpartners veelal gebruikt om informatie niet te delen.

Want ik mag dat niet. Dat betekent dat je, en dan kom ik even terug op wat ik zojuist zei, dat het juist zo belangrijk is dat je inziet wat iemand nodig heeft om wel die gegevens te delen als het nodig is.

Dan kom je inderdaad ook nog uit overigens op dat onderscheid van need to know en nice to know. Werkzaam bent vanuit dezelfde visie. Werkzaam bent gericht op hetzelfde doel. Maar er is nog een wezenlijk ander element wat hierin meespeelt en dat is het draagvlak wat een professional moet voelen in de eigen organisatie om gegevens te mogen delen.

Met andere woorden, als ik als professional wil voorkomen dat ik straks voor de rechter kom te staan omdat ik gegevens heb gedeeld waarvan later blijkt dat ze niet gedeeld mochten worden, dan zorg ik dat ik draagvlak heb van mijn manager of van mijn bestuurder of directeur.

Je moet het niet alleen voor staan? Niet alleen voor staan. Ik moet intern binnen mijn eigen organisatie dat gesprek gevoerd hebben en als ik dat zelf niet kan voeren moet ik op zoek naar hoe kan ik in ieder geval zorgen dat mijn bestuurder, mijn directeur, mijn manager mij steunt in mijn

rol en in mijn positie binnen zo'n netwerkteam wat het feels is. Ik hoorde je al zeggen de AVG is de bescherming van personen maar niet specifiek van persoonsgegevens. Dat klopt. Een heel belangrijk uitgangspunt van de AVG is de bescherming van personen en niet de bescherming van persoonsgegevens.

Een belangrijke regel binnen de AVG heeft betrekking op het algemeen belang. En dat relativeert dus de regelgeving met betrekking tot wat kan je wel delen, wat kan je niet delen. Met andere woorden, op het moment dat de veiligheid van personen in het geding is, of de omgeving van personen in het geding is, dan blijkt die AVG juist heel veel mogelijkheden te hebben om te delen.

En hoe zit het dan met de rol van de schoolbestuurder bij het, nou ja, hopelijk slechte van die drempels die er zijn om de casuïstiek te bespreken? Heel veel schoolbesturen, en ik wil ze echt niet te kort doen, besturen een school op basis van financiële kerngetallen.

Financiële administratie moet gewoon goed draaien, maar in heel veel gevallen ook in abstracte termen en dat is ik snap dat want ze hebben echt een hell of a job en met name de grotere scholen met meerdere locaties juist als

je casuïstiek bespreekt is dat de verf van mijn bedshow voor heel veel schoolbesturen want dat is praktijk en dat moet vooral in de praktijk ook allemaal geregeld worden alleen om tot successen te komen in de Fios aanpak zijn er randvoorwaarden nodig of faciliteiten nodig die binnen één specifieke locatie van een school

of de school zelf niet kunnen worden georganiseerd of beschikbaar worden gesteld. Juist daarin heb je een bestuurder nodig. Om juist vanuit het bestuurlijk niveau aan te tonen dat je de FIOS-aanpak draagt en dat je de veiligheid in een school zo belangrijk vindt

dat je daar ook in wil gaan investeren. Dit is de podcast van het programma Preventie met Gezag. Ook werd er een aantal workshops over deelonderwerpen binnen het thema gegeven. Zoals een workshop over preventie op ondermijning in het mbo.

Gegeven door Jochem Zweres, projectleider preventie op ondermijning in het mbo, kennispakt MBO Brabant. Henk Verwerda was daarbij. Ik vond het een hele leuke workshop. En wat denk ik heel veel mensen zich niet realiseren,

is dat het mbo natuurlijk heel veel opleidingen aanbiedt en de kennis die je daar vergaat en de vaardigheden die daar vergaat dat die heel interessant kan kunnen zijn voor criminelen dus eigenlijk is het het MBO ook een gelegenheidsstructuur waar zeg maar mensen opgeleid

worden om bijvoorbeeld actief te zijn in een drugslab loodgieterswerkzaamheden of elektriciteitswerkzaamheden in de logistiek dat zijn allemaal opleidingen en Jochem nam ons eigenlijk mee dat ze daar ook proberen die leerlingen bewust op te maken.

Dat er ook risico's zijn. Dat er ook mensen van buiten geïnteresseerd kunnen zijn in de opleidingen die je hebt gedaan. In de kennis die je hebt. En dat ze hogere salarissen betalen dan in de reguliere samenleving. Dus dat vond ik leuk.

Logistiek horen we vaak als opleiding. Wat voor soort andere opleidingen moet ik dan aan denken? Landbouw bijvoorbeeld. Dat soort zaken. Wat doen ze dan? Plantjes. Hoe kun je een hennekwekerij helemaal opzetten. Ook op een manier dat het allemaal snel en goed groeit.

Dus veel oogst. Dus die kennis wordt misbruikt door criminelen? Die wordt misbruikt door criminelen. De elektriciën is natuurlijk wel een bekende. Die dus ook illegaal stroom kan aftappen. En hoe moet het allemaal aanleggen. Maar dus Jochem nam ons daarin mee.

En het scala en opleidingen is eigenlijk groter dan je denkt. Dus dat vond ik een leuke. Het tweede, dat was ook een beetje in de discussie. Is dat we het heel vaak hebben, ook binnen het onderwijs. Dat mensen, of leerkrachten, moeten signaleren.

En wat we eigenlijk met z'n allen concludeerden is dat... A, we moeten docenten, leerkrachten dan leren. Waar moeten ze dan op letten, als je dat al wilt? Ook signalen zijn er. Ja, want het zit niet in het initiële onderwijs. Dat wordt niet echt meegenomen in de opleiding voor de leerkrachten en docenten.

Maar het tweede is, je kunt natuurlijk prachtig signaleren, maar als er vervolgens geen vervolg komt, dan heeft signaleren geen zin. Dus er zit wel iets, ja, het is best wel ingewikkeld. Dus het is niet van de, je hebt niet gauw heel snel de oplossing verhandeld. Dus je moet eigenlijk ook gewoon een netwerk hebben van meestal professionals,

waar je dan je signaal veilig kunt neerleggen en dat iemand met je meedenkt, wat moeten we hiermee? En welk vervolg kan er dan komen, moet er dan komen? Ja, dat kan heel verschillend zijn. Het kan natuurlijk zijn dat zo'n leerling begeleid moet worden. Dat kan zijn dat bijvoorbeeld de politie ingeschakeld moet worden...

omdat er gewoon sprake is van een strafbaar feit of dat er iemand bedreigd wordt. Maar je hebt daar wel een netwerk voor nodig. Arjen Janssens van Zatkin gaf een workshop over de inrichting van een school, bij het voorkomen van incidenten en het afhandelen ervan.

Ja, het ging eigenlijk over het gevolg van preventie met gezag. Op het moment dat incidenten, calamiteiten, crisis voordoen. Zijn wij dan voldoende toegerust om zo'n situatie aan te pakken.

En is dat zo? Het antwoord daarop is nee. Dat durf ik ook te stellen voor onze eigen onderwijsinstelling. We doen heel veel. Maar we weten gewoon dat er heel veel momenten zijn waarvan wij denken van we zijn er klaar voor.

Dat dat toch niet het geval blijft blijkt te zijn. Dat heeft niet zozeer te maken met onze protocollen en procedures en dergelijke. Dat heeft meer te maken met de bijdrage die wij verwachten van de andere gebruikers.

En met gebruikers bedoel ik met name het personeel. Ik heb net tijdens de workshop ook gezegd je bent zo sterk als de zwakste schakel. Waar je denkt van, we hebben hier alles op orde, hoeft er maar één docent of medewerker te zijn die zoiets heeft van,

ja maar die afspraken die zijn gemaakt, die gelden niet voor mij. Dan breekt hij of zij het voor de rest van het team af. En dat is dus ook die curve waar we constant in zitten. We bouwen op en we vallen weer terug. Een front vormen met elkaar ook. En dat doe je dan ook niet alleen op schoolniveau, maar ook gewoon op klein niveau in de klas.

Heb je nog een bepaalde vraag die jou gesteld is waarbij je dacht, goh, interessante vraag die ik krijg tijdens die sessie? Nou wat we bijvoorbeeld hebben gezegd, om toch nog eventjes bij gedragsafspraken te blijven. Gedragsafspraken moeten van ons allemaal zijn.

En met allemaal bedoelen wij binnen onze school dat je afspraken maakt met docenten, met ook met management, maar ook met studenten. Daarvan werd aangegeven van vergeten jullie nu niet de component ouders.

En dan kan ik heel gemakkelijk zeggen ja maar ouders zijn voor ons van secundair belang. De meeste studenten zijn meerderjarig, maar we hebben ook minderjarigen dus waarom zouden we geen gebruik maken van ouders. Dat is wel iets

wat ik meeneem en zeker ook ga gebruiken. Weer wat geleerd? Weer wat geleerd, ja. Een belangrijke speel bij het verbeteren van veiligheid op scholen en het voorkomen dat jongeren afgeleiden in de criminaliteit kunnen jongerenwerkers zijn.

Tariq Hamdoui is projectleider jongerenwerkers op school. Jos, van het AM Support Team uit Arnhem. Onze workshop heb ik samen met mijn collega Juanito gegeven, ging over het jongerenwerk op school. Dat is een methodiek die we al vijf jaar uitvoeren in Arnhem.

Waarbij we begonnen zijn op het VO, maar dus nu ook al drie jaar op het MBO zitten. Dus we hebben verteld over de aanleiding. Dus hoe zijn we gestart als jongerenwerk op school. Maar ook wat is jongerenwerk op school. Dus hoe zit de methodiek in elkaar.

Wat zijn onze taken en verantwoordelijkheden. En wat zijn ook de randvoorwaarden om dat zelf goed neer te zetten in een andere gemeente, in een andere context. Heb je een concreet voorbeeld van iets waar jongeren mee bezig zijn.

In de ondermijning bijvoorbeeld. Wat dan vervolgens bij jou terecht komt. Dat we meer een beeld erbij hebben. Ja, natuurlijk. Er zijn jongeren die zaken verkopen. Dus bijvoorbeeld snus verkopen of vapes verkopen. Of dat soort dingen. En daar ook de school als een soort afzetmarkt daarvoor gebruiken.

En daar kunnen wij signalen van krijgen. En die signalen kunnen komen vanuit andere jongeren, kunnen komen vanuit de jongeren zelf, kunnen komen omdat je gewoon in de aula bent en zaken ziet gebeuren die je signaleert. En dan is het wel

aan ons de taak om met zo'n jongere in gesprek te gaan en niet per se om die jongere te straffen of wat dan ook, maar wel om die jongere bewust te maken van, hé luister, ik zie wat je doet. En enerzijds, hoe komt dat? Waar kunnen we je bij helpen? Maar ook

anderzijds, luister. Dit kan gewoon niet. Dit gaat nu ophouden. En soms moet ik die en die partij daarover informeren. Dus weet dat dat ook nog gaat gebeuren. Hoe herken je een student die in de shit zit?

Die prikkelende vraag werd gesteld tijdens een workshop van Bregje van Goedem. Docent en expert op het gebied van sociale veiligheid en ondermijning in het onderwijs. Ja, en de titel match je niet helemaal bij de inhoud.

Maar wel bij de boodschap die daarachter zit. Omdat ik docententeams train op het herkennen van signalen van criminele uitbuiting. Dus herken jij die student die in de shit zit. Maar het hebben van wat voor signalen, dat was nu niet zo zinvol.

Dus ik heb wel heel erg proberen duidelijk te maken van hoe doen wij dat dan binnen onze organisatie. En hoe zorgen we dat die signalen die je dan eventueel oppikt ook op de juiste plek terecht komen. Wat is wat jou betreft nou een goed voorbeeld van een succesvolle aanpak daarvan dan?

Een goed voorbeeld, het voor elkaar krijgen dat de juiste mensen de juiste verantwoordelijkheden hebben. Wat ik zelf heel erg merk is dat mensen elkaar niet weten te vinden omdat ze gewoon eigenlijk

een naam en een telefoonnummer willen hebben en geen instantie die ze willen bellen. Dus op een moment dat je mensen echt aan elkaar kan koppelen dan zie je dat informatie ook op de juiste manier gaat stromen.

Maak het persoonlijk. Ja, absoluut. Maar wat mij wel heel erg opviel, was dat mensen heel erg aanhaakten. Ik heb een heel overzichtelijk schema van hoe wij binnen de organisatie signalen gaan verzamelen. En waar die dan neergelegd moeten worden en wie welke verantwoordelijkheid daarin heeft.

En dat mensen daar meteen allemaal hun klapblok en telefoon pakten om foto's ervan te maken. Dus dat was bij mij wel echt een trigger. Ik dacht, oh ja, zie je daar zitten mensen op te wachten op een heel simpel schema. Waar gaat wat naartoe? En nog een workshop met een titel die stof tot denken geeft.

Van steek incident naar samenwerking. Gegeven door Ruud van Huigenbos. Hij is manager Integrale Veiligheid bij het ROC van Amsterdam en Flevoland. Ja, op zich dekt het thema de lading wel, denk ik.

Het gaat over dat. Bij ons heeft een keer een steek incident plaatsgevonden, twee jaar geleden. En daaruit bleek dat we eigenlijk heel weinig informatie hadden... wat we misschien hadden moeten weten al vooraf. Nou, daar hebben we al achter onze oren gekrabd van... wat moeten we hiermee, wat kunnen we hiermee? En zodoende zijn wij in overleg geraakt met de gemeente en andere instanties...

dat wij wel vooraf informatie krijgen over personen in dit geval. Dus vanuit een vervelende situatie eigenlijk... uiteindelijk naar een oplossing komen. Ja, dat was wel het streven. We wilden meer naar de voorkant komen. Uiteindelijk proberen we natuurlijk om dit soort incidenten te voorkomen.

Maar als dit soort incidenten plaatsvinden willen we ook wel graag ook informatie krijgen. En op die manier hebben we dat voor elkaar gekregen, ja. Wat hebben jullie tijdens de workshop gedaan? Want ik zie hier nog allemaal grote vellen liggen. Ja, uiteindelijk heb ik eerst mijn verhaal gedaan, hoe we dat aangepakt hebben met de gemeente Amsterdam.

En toen had ik vier stellingen gedeponeerd en vier groepjes gemaakt. En iedereen ging in zijn eigen groepje over die stelling discussiëren of ze het daarmee eens waren ja of nee. Of nog tips uitkwamen. En kwamen die eruit? Ja nou wat voor mij de grootste eye-opener is op zich

dat wij in Amsterdam best wel goed op weg zijn. Dat de gemeente Amsterdam ook echt wel heel veel investeert. Dat wij als school wel echt wel gezien willen worden als partij. En dat werd heel erg herkend ook de andere collega's scholen. Dat dat niet altijd het geval is bij onze organisaties.

Serieus genomen worden? Serieus genomen worden ja. Want we hebben ook echt op de juiste plekken wel de juiste personen zitten. En we hebben gewoon ook heel veel informatie. Maar we hebben ook echt de informatie nodig om te weten hoe wij met onze studenten om moeten gaan. En wat is de belangrijkste tip die jij aan de mensen hier hebt gegeven?

Nou de belangrijkste tip is toch dat de rol van de gemeente echt wel belangrijk is. En nog steeds belangrijker wordt. En zorg ervoor dat je ook bij de gemeente aan tafel komt en dat die eigenlijk de coördinatie op zich neemt als er echt informatie gedeeld moet gaan worden.

Dit is de podcast van het programma Preventie met Gezag. De laatste workshop was van jeugdhulpverleningsinstantie Open Door. Anne Schepper-Willemsen, projectleider Preventie met Gezag van de gemeente Breda, was erbij en vertelt eerst over Open Door. Ja, dat is een jeugdhulpverleningsorganisatie zoals je zei. En die onderscheiden zich omdat zij heel erg goed zijn met de doelgroep waar wij ons eigenlijk vanuit preventie met gezag oprichten. De jongeren die heel erg een hulpverlener nodig heeft, die kijken naar hun kwaliteiten die echt

naast hun staten voor hun is, echt vanuit de presentiebenadering. En ja, die jongerenwerkers die werken ook heel erg systemisch en in de context. Dus daar zijn we heel blij mee dat wij met hun mogen samenwerken.

Daar hebben ze het een en ander over toegelicht, stel ik me zo voor tijdens die workshop. Wat is het gene wat er voor jou het meest uitsprong, wat ze vertelden? Nou ja, zij hebben heel erg toegelicht eigenlijk van deze generatie jongeren waar we het dan over hebben.

De doelgroep zoals ze vaak noemen van wie is die doelgroep eigenlijk? En wat heeft deze generatie jongeren nodig? En ook een beetje van leren ze te begrijpen waar gedragingen vandaan komen.

Dus daar hebben ze veel over verteld. En geef eens een voorbeeld. Waar komt een bepaalde gedraging, waar kan die vandaan komen? Nou, dat bijvoorbeeld deze generatie het soms best wel ontbreekt aan veel nabijheid.

[21:07] En stap voor stap uitleggen hoe dingen werken. Terwijl ze tegelijkertijd best wel graag succesvol en uniek willen zijn. En dat ze eigenlijk veel meer begeleiding en ondersteuning nodig hebben.

En dat het dan eigenlijk beter gaat. Ja, zeker. Na een dag vol ontmoetingen, kennisuitwisseling en ook gezelligheid, blikt Henk Verwerda terug op de belangrijkste lessen van de dag. Henk Verwerda, terug bij jou. Jij opende de dag natuurlijk.

Ondertussen hebben we ook een workshop gehad waar jij bij was. Preventie op ondermijning in het mbo. Wat hebben we daarvan geleerd? Eigenlijk best wel. Ik vond het een hele leuke workshop. En wat denk heel veel mensen zich niet realiseren. Is dat het mbo natuurlijk heel veel opleidingen aanbiedt.

En de kennis die je daar vergaat. En de vaardigheden die je daar vergaat. Dat die heel interessant kunnen zijn voor criminelen. Dus eigenlijk is het mbo ook een gelegenheidsstructuur. Waar mensen opgeleid worden om bijvoorbeeld actief te zijn in een drugslab.

Loodgieterswerkzaamheden of elektriciteitswerkzaamheden. In de logistiek. Dat zijn allemaal opleidingen. Het tweede, dat was ook een beetje in de discussie, is dat we het heel vaak hebben ook binnen het onderwijs. Dat mensen of leerkrachten moeten signaleren. En wat we eigenlijk met z'n allen concludeerden is dat we moeten docenten, leerkrachten dan leren.

Waar moeten ze dan op letten, als je dat al wilt. De signalen zijn er. Ja, want het zit niet in het initiële onderwijs. Dat wordt niet echt meegenomen in de opleiding voor leerkrachten en docenten. Maar het tweede is, je kunt natuurlijk prachtig signaleren, maar als er vervolgens geen vervolg komt, dan heeft signaleren geen zin.

Dus er zit wel iets, ja, het is best wel ingewikkeld. Dus je hebt niet gauw heel snel de oplossing voor handen. Dus je moet eigenlijk ook gewoon een netwerk hebben, van meestal professionals waar je dan je signaal veilig kunt neerleggen

en dat iemand met je meedenkt, wat moeten we hiermee? En welk vervolg kan er dan komen, moet er dan komen? Ja, dat kan heel verschillend zijn. Het kan natuurlijk zijn dat zo'n leerling begeleid moet worden. Dat kan zijn dat bijvoorbeeld de politie ingeschakeld moet worden, omdat er gewoon sprake is van een strafbaar feit of dat er iemand bedreigd wordt.

Maar je hebt daar wel een netwerk voor nodig. Henk, als we kijken naar de hele dag. We hebben een volle dag gehad. Veel geleerd denk ik. Veel workshops meegemaakt. Wat is het gene wat bij jou het meest uitsprong vandaag? Nou, wat me toch wel opgevallen is dat de problematiek binnen het mbo best wel heftig is.

Ik ben geschrokken van de toch wel aantal verhalen van mensen uit het mbo. Dat er ook veel angst is onder docenten. Om misstanden aan te pakken. Dus dat vond ik wel een belangrijke les.

En eigenlijk heel simpel is toch wel weer een les van. We gaan dit niet alleen maar oplossen met structuren en programma's en projecten. Uiteindelijk gaat het toch om op lokaal niveau. Met een klein groepje professionals die elkaar vertrouwt en kent.

Om tafel te gaan zitten en heel erg oplossingsgericht te gaan denken. Dus de oplossing is vaak simpeler. En zit hem vaak toch in hele simpele samenwerkingsverbandjes tussen mensen. Je hebt gewoon de goede 06-nummers en de telefoon.

Dus iemand van de school, iemand die met veiligheid bezig is. Die weet wat het nummer van de wijkagent is. En van de jongerenwerker en van de reclasseringsmedewerker. Zo banaal is het dan uiteindelijk ook wel weer. Hou het eenvoudig en hou het dichtbij.

Keep it simple, less is more, zou ik bijna zeggen. Met al deze kennis en ervaringen die vandaag zijn gedeeld... kunnen maatregelen en aanpakken verder worden verbeterd. Bedankt voor het luisteren naar deze aflevering van het programma Preventie met Gezag. In deze reeks delen we inzichten en ervaringen over de complexe dynamieken in gezag,

school en veiligheid, criminele families en specialistisch jeugdwerk. Tot de volgende keer!