Eerste Indonesië-Nederland-Dialoog over Internationaal Cyberbeleid: Gezamenlijke Verklaring
De eerste Indonesië-Nederland dialoog over internationaal cyberbeleid werd virtueel gehouden op 21 januari 2021. De dialoog is een bevestiging van de nauwe samenwerking en partnerschappen tussen de twee landen op het gebied van het normatieve internationale kader, capaciteitsopbouw, contra-terrorisme en desinformatie in de context van het digitale domein, en nationaal beleid om cyberveiligheid te versterken, om digitale weerbaarheid van bedrijven en gemeenschappen te vergroten en om cybercriminaliteit te voorkomen en tegen te gaan.
De Indonesische delegatie werd geleid door Luitenant-Generaal (buiten dienst) Hinsa Siburian, Hoofd van het Nationale Cyber en Crypto Agentschap (BSSN), en bestond uit vertegenwoordigers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, het Coördinerend Ministerie voor Politieke, Juridische en Veiligheidszaken, de Indonesische Nationale Politie, het Ministerie voor Communicatie en Informatie Technologie, het Nationaal Contra-terrorisme Agentschap (BNPT) en BSSN. De Nederlandse delegatie werd geleid door Ambassadeur in Algemene Dienst voor Veiligheidsbeleid en Cyber Nathalie Jaarsma, en bestond uit vertegenwoordigers van het Ministerie van Buitenlandse Zaken, Ministerie van Justitie en Veiligheid, Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid, Nationale Politie en de Nederlandse ambassades in Jakarta en Singapore.
De dialoog onderschreef de inzet van beide landen om de bilaterale betrokkenheid en wederzijds begrip over cybervraagstukken te verbeteren, in lijn met de Intentieverklaring over het verbeteren van de bilaterale samenwerking op het gebied van het cyberdomein, getekend in Jakarta op 3 juli 2018 door de Minister van Buitenlandse Zaken van Nederland en het Hoofd van het Nationale Cyber en Crypto Agentschap van Indonesië. De deelnemers bespraken de veranderende situatie in het digitale domein, inclusief de grootste uitdagingen en ‘best practice’ benaderingen voor het managen van strategische dreigingen, nationale cybersecurity strategieën en relevante wetgeving.
Deelnemers uitten hun sterke zorgen over de toenemende frequentie, complexiteit en ernst van cyberincidenten, inclusief disruptieve netwerkaanvallen en hack-en-leak operaties door kwaadaardige actoren die de huidige COVID-19 pandemie uitbuiten. De Dialoog bevestigde de voortdurende inzet van Indonesische en Nederlandse wetshandhavingsautoriteiten om cybercriminaliteit te voorkomen en tegen te gaan. Deelnemers onderstreepten het belang van capabele en robuuste nationale wetshandhavingsinstellingen, alsmede de waarde van internationale uitwisselingen van ‘best practices’ en technische kennis met betrokkenheid van meerdere belanghebbenden.
Beide deelnemers hechtten belang aan internationale mechanismen die een bijdrage leveren aan het stabieler en veiliger maken van het digitale domein, waaronder de United Nations Group of Governmental Experts (UN GGE) en de Open-Ended Working Group (OEWG), en de International Telecommunications Union. In dat opzicht zetten Indonesië en Nederland zich in om te handelen in overeenstemming met de consensus-rapporten van de UNGGE’s van 2010, 2013 en 2015 en een vredig en stabiel digitaal domein te promoten, gestoeld op internationaal recht en de beschreven normen van verantwoordelijk statelijk gedrag. Indonesië en Nederland uitten hun gemeenschappelijke wens om multilaterale discussies te voeren op basis van inclusiviteit, transparantie, consensus en complementariteit. Deelnemers spraken hun waardering uit voor de voortdurende internationale inspanningen om Vertrouwenwekkende Maatregelen (CBMs) en capaciteitsopbouwprojecten uit te voeren, met het oog op het versterken van de bestaande internationale rechtsorde en het implementeren van het normatieve kader. Beide deelnemers erkenden de noodzaak van internationale coördinatie ten behoeve van het ontmoedigen en reageren op onverantwoordelijk statelijk gedrag in het digitale domein dat de internationale vrede en veiligheid kan ondermijnen.
De eerste Indonesië-Nederland-dialoog over internationaal cyberbeleid bood de gelegenheid aan beide deelnemers om de wens uit te spreken in de nabije toekomst een Memorandum of Understanding on Enhancing Bilateral Cooperation in the Field of Cyberspace te ondertekenen tussen het Nederlandse Ministerie van Buitenlandse Zaken en het Indonesische Nationale Cyber en Crypto Agentschap (BSSN). Beide deelnemers bespraken de positieve uitkomsten van bilaterale samenwerkingsprojecten, zoals studiebezoeken, universitaire samenwerkingsverbanden en cursussen over de toepassing van het internationaal recht op cyber-operaties. Indonesië en Nederland spraken af om verder te werken aan gezamenlijke initiatieven die bijdragen aan digitale weerbaarheid en ontwikkeling van digitale vaardigheden.
De delegaties van Indonesië en Nederland uitten hun waardering voor het organiseren van deze eerste bilaterale dialoog over internationaal cyberbeleid en kijken uit naar het houden van een volgende bilaterale dialoog in de nabije toekomst.