Nieuwsbrief IBI nr. 115

Dit jaar vinden de Regiodagen Gemeentefinanciën plaats op:

• 27 juni in Utrecht
• 29 juni in Zwolle
• 4 juli in Den Bosch.

Schrijft je nu in op  www.regiodagengemeentefinancien.nl. Hier vind je het programma, de onderwerpen van de workshop en praktische informatie.

De Regiodagen Gemeentefinanciën zijn een ontmoetingsplek voor financiële experts die te maken hebben met gemeentefinanciën. Er zullen vele inhoudelijke onderwerpen aan bod komen, van het uitkeringsstelsel en de specifieke uitkeringen tot de meest recente ontwikkelingen in de verslaggeving. Deze Regiodagen Gemeentefinanciën 2023 staan in het teken van taken en middelen in balans!

In de Actieagenda Sterk Bestuur wordt door de minister van BZK onder andere opgeroepen tot een betere balans tussen ambities, taken, middelen en uitvoering voor de medeoverheden.

De minister heeft hierbij aangegeven zich te willen inzetten voor een zorgvuldige voorbereiding van beleid dat medeoverheden raakt. Daar ligt de sleutel tot beleid dat ook daadwerkelijk uitvoerbaar is voor decentrale overheden. Dit is ook de rode draad voor de komende ronde van de Regiodagen Gemeentefinanciën.

Ben je geïnteresseerd in wat er speelt rondom gemeentefinanciën, dan zijn deze dagen bedoeld voor jou! Niet alleen krijg je de laatste informatie, je hebt ook de mogelijkheid om collega's van het Rijk en andere gemeenten te ontmoeten en samen te inventariseren wat er zoal leeft en speelt bij overheden.

We kijken er naar uit om je te verwelkomen op één van de regiodagen!

Op 31 mei 2023 zijn de meicirculaires voor het gemeentefonds en provinciefonds gepubliceerd op de website van de rijksoverheid:

• Meicirculaire 2023 gemeentefonds via deze link Meicirculaire gemeentefonds 2023 | Circulaire | Rijksoverheid.nl; en de
• Meicirculaire 2023 provinciefonds via deze link Meicirculaire provinciefonds 2023 | Circulaire | Rijksoverheid.nl.

De circulaires geven een actueel beeld over de gemeente- en provinciefondsuitkeringen voor 2023.

Met het Excel bestand begrotingsanalyse 2023 kunnen de nettolasten en de hoeveelheid personeel van een gemeente voor dit jaar vergeleken worden met onder andere:

• de ijkpunten van het gemeentefonds;
• een zelf te kiezen selectiegroep;
• soortgenoten (qua sociale structuur en centrumfunctie);
• de groottegroep;
• het gemiddelde van de gemeenten in de provincie.

Gemeenten kunnen dit zelf doen. Hiervoor heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) een digitaal rekenblad per jaar gemaakt.  

De commissie BADO bracht onlangs een notitie uit over specifieke uitkeringen met een gering bedrag. In deze notitie doet de commissie BADO een handreiking over hoe de administratieve - en controlelasten bij deze uitkering kunnen worden beperkt. De notitie is hier in te zien.

Met de invoering van de aangepaste Nederlandse Standaard 700 dienen accountants vanaf dit jaar voor provincies, gemeenten en waterschappen in hun controleverklaringen bij jaarrekeningen, naast fraude, te rapporteren over de veronderstellingen over de financiële risico’s in relatie tot de financiële positie. De commissie BADO bracht onlangs een notitie uit over hoe accountants bij de controle van decentrale overheden moeten rapporteren over het inzicht dat de jaarrekening geeft in de relatie tussen financiële risico’s en financiële positie. De notitie is hier in te zien.

Minister Bruins Slot (BZK) heeft op 17 mei jl. de Tweede Kamer het jaarlijkse Onderhoudsrapport Specifieke Uitkeringen (OSU) 2022 toegestuurd. Dit rapport geeft een overzicht van alle specifieke uitkeringen die het Rijk in 2022 verstrekt heeft aan medeoverheden. De brief en het overzicht zijn hier te vinden.

COELO heeft onderzocht hoe gemeenten invulling geven aan de verplichte paragraaf lokale heffingen in de gemeentelijke begrotingen 2021. De resultaten zijn recent gepubliceerd en kunt u via deze link raadplegen.

COELO beveelt gemeenten aan om na te gaan of informatie over alle verplichte onderdelen in de paragraaf lokale heffingen is opgenomen. Omdat gemeenten veel vrijheid hebben bij het invullen van de verplichte onderdelen van de paragraaf lokale heffingen, verwijst COELO naar de notitie lokale heffingen van de commissie BBV waarin de verplichte onderdelen voor deze paragraaf nader zijn beschreven en suggesties worden gedaan hoe hier invulling aan kan worden gegeven. Aanvullend heeft COELO aansprekende voorbeelden opgenomen hoe relevante informatie in de begroting kan worden gepresenteerd. Dit rapport biedt dan ook relevante informatie als u met de begroting 2024 aan de slag bent. De notitie lokale heffingen van de commissie BBV kunt u raadplegen via deze link.

Op rijksoverheid.nl is veel informatie te vinden over de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne. De informatie specifiek bedoeld voor medeoverheden en maatschappelijke organisaties is recent vernieuwd en uitgebreid. Op deze pagina (link) staan de belangrijkste documenten voor deze partijen verzameld, waaronder ook financiële vragen en antwoorden (Q&A’s) voor gemeenten en veiligheidsregio’s over de bekostigingsregeling (A16) en het bekostigingsbesluit (A18).

CBS en BZK merken dat het aantal uitstelverzoeken voor levering van Iv3-gegevens groeit. Vaak wordt hierbij gewezen naar personele wisselingen, waarbij een nieuwe medewerker zich het systeem eigen moeten maken. Graag wijst het CBS erop dat gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen bij bureau KREDO hulp kunnen vragen bij het aanleveren van Iv3-gegevens. Hier kan KREDO gemaild worden.

Met ingang van SiSa 2022 zal het CBS gebruik maken van een nieuw verwerkingssysteem. De terugkoppeling per e-mail op uw inzending ziet er daarom anders uit dan in eerdere jaren. Daarnaast zijn er nieuwe controles ingebouwd. De controles zijn preciezer en strenger dan voorheen. Ook de invulling van het tabblad met de tabel fouten en onzekerheden wordt strenger gecontroleerd. Het is van belang om hier rekening mee te houden in de planning rondom het aanleveren van de verantwoordingsinformatie.

Deadlines

Uiterlijk 15 juli 2023 dienen gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen, het Iv3 jaarverslag en de SiSa-verantwoording plausibel te hebben aangeleverd. Mocht uw organisatie in aanmerking komen dan heeft u hierover de jaarlijkse attenderingsbrief ontvangen. Dit jaar valt 15 juli op een zaterdag. Indien plausibele aanlevering op maandag 17 juli vóór 13.00 plaatsvindt zal dit als tijdig worden beschouwd.

Proeflevering

Een mogelijkheid om tussentijds te controleren of de stukken voldoen aan de eisen is om een zogeheten ‘proeflevering’ te doen. Dit gebeurt conform dezelfde stappen als beschreven in de Nota procedure aanlevering SiSa-verantwoordingsinformatie. De levering dient echter niet om tot een plausibele aanlevering te komen maar om te testen of de stukken voldoen aan de vereisten. Dit is aan te raden als de jaarrekening is opgesteld, maar pas kort voor 15 juli door het bestuur wordt vastgesteld.

Sinds 15 mei jl. zijn de leveringen in volle gang. Als blijk van waardering willen we benoemen dat de eerste proeflevering voor SiSa is gedaan door de gemeente Tilburg en de eerste goedgekeurde levering is ontvangen van Omgevingsdienst regio Groningen. Hartelijk dank voor de medewerking.

BZK en VWS willen graag alle gemeenten hartelijk bedanken die de enquête over de verfijning van de Iv3-taakvelden op het gebied van Wmo en Jeugd hebben ingevuld. Door 202 van de 342 gemeenten is een ingevulde enquête ingezonden. Hiervan gaf 68% aan de voorkeur te geven in 2025 wijzigingen in de Iv3-indeling door te voeren; 26% gaf er de voorkeur aan om de vereenvoudigde indeling uit het voorstel per 2024 in te voeren. De rest gaf geen voorkeur aan.

Zoals aangekondigd, is de enquête gebruikt om een besluit te nemen over de Iv3-indeling in 2024. Op basis van de uitkomst, hebben BZK en VWS besloten, in samenspraak met de VNG, om de Iv3-indeling niet per 2024 te wijzigen. De huidige indeling geldt dus ook voor 2024. Wel blijft het voor 2024 mogelijk om, net als voor 2023 het geval is, de kwartaalleveringen te doen volgens de indeling van 2022. Alleen begroting en jaarrekening moeten volgens de verfijnde indeling worden aangeleverd. Het advies is wel om ook de kwartalen volgens de huidige verfijnde indeling aan te leveren.

Het plan is om per 2025 de indeling aan te passen. De gegeven antwoorden in de enquête zullen hiervoor als input dienen. De wijziging in 2025 zal zo veel mogelijk samen met gemeenten worden ontwikkeld. VWS en VNG nemen in dit traject het voortouw.

Op de Regiodagen Gemeentefinanciën (zie het bericht over de Regiodagen hiervoor) zal een workshop worden gegeven over de verfijning Wmo en Jeugd. Hierin zullen de uitkomsten van de enquête nader worden toegelicht en zullen BZK en VWS in gesprek gaan met gemeenten over de verdere ontwikkeling van de verfijning.

De enquête wordt de komende tijd nog verder geanalyseerd om de ondersteuning aan gemeenten in de komende periode te verbeteren. Berichten hierover zullen in de IBI Nieuwsbrief verschijnen.

Hieronder volgen kort de uitkomsten van de enquête.

Respons - De enquête is door 58% van de gemeenten ingevuld, die samen 66% van alle gemeentelijke lasten aan maatwerk Jeugd en Wmo vertegenwoordigen.

Problemen met aanleveren - Van de responderende gemeenten gaf 54% aan geen grote problemen te hebben bij het aanleveren van de gevraagde gegevens. Verder gaf 32% aan zowel problemen te hebben met het aanleveren van Wmo- als de Jeugdtaakvelden; 0,5% gaf aan de gevraagde informatie op de Wmo-taakvelden niet te kunnen leveren, voor de Jeugd-taakvelden was dit 13%.

Voorstel vereenvoudigde indeling - De helft van de responderende gemeenten (50%) gaf aan betrouwbaarder informatie te kunnen leveren met de voorgestelde vereenvoudigde indeling; 36% dacht met beide indelingen even betrouwbare informatie te kunnen leveren. Nog eens 15% vulde overig in of gaf geen antwoord.

Administratieve lasten - Van de gemeenten die de enquête hebben ingevuld gaf 27% aan evenveel structurele administratieve lasten te hebben met de vereenvoudigde indeling als met de huidige indeling. Verder gaf 4% aan dat de huidige indeling minder administratieve lasten opleverde, dacht 36% iets minder administratieve lasten te hebben met het voorstel en 21% veel minder lasten; 11% vulde overig in.

Voorkeur overgang - Iets meer dan twee derde van de responderende gemeenten (68%) gaf aan de voorkeur te geven per 2025 de indeling te wijzigen; 26% gaf er de voorkeur aan in 2024 te wijzigen. Nog eens 6% vulde niets in.

Nogmaals hartelijk dank aan iedereen die de enquête heeft ingevuld.

Op dit moment wordt in opdracht van het ministerie van VWS een onderzoek naar de uitgaven jeugdzorg bij gemeenten uitgevoerd door de onderzoeksbureaus IMPROVEN en AEF.

In 2020 heeft AEF in het onderzoek ‘Stelsel in Groei’ de uitgaven en het budget jeugd voor de jaren 2015-2019 in beeld gebracht. Het ministerie van VWS wil via dit nieuwe onderzoek inzicht krijgen in de uitgaven en het budget voor jeugdzorg bij gemeenten voor de jaren 2020, 2021 en 2022. Naast inzicht in de kosten en het budget, is het doel ook om meer inzicht te krijgen in de (meer)kosten voor het voorliggend veld. Tot slot geeft het onderzoek een advies over hoe de uitgaven jeugdzorg structureel gemonitord kunnen worden.

Het onderzoek wordt begeleid door een begeleidingscommissie bestaande uit vertegenwoordigers van de VNG en de ministeries van VWS, Financiën, BZK en J&V. Daarnaast wordt gebruik gemaakt van de adviezen van een klankbordgroep van experts uit het werkveld, onder leiding van Marjanne Sint.

De komende weken wordt het onderzoek uitgezet bij alle gemeenten via de J42-contactpersonen. Hierbij wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijke respons. We zouden u dan ook graag op de uitvraag willen attenderen en willen vragen deel te nemen aan het onderzoek. Het is mogelijk om hierbij ondersteuning te krijgen van het onderzoeksteam.

De resultaten worden na de zomer verwerkt in een eindrapportage. Voor vragen over het onderzoek is het mogelijk om contact op te nemen met het onderzoeksteam via jeugd@improven.nl

Wil je graag bijdragen aan financieel gezonde gemeenten en provincies? Er is nu, door een interne promotie, een interessante functie vacant voor senior beleidsmedewerker financieel toezicht. Voor wie gevoel heeft voor cijfers en dit graag combineert met inzicht in bestuur en maatschappelijk relevant werk!

Een functie met een zeer concreet takenpakket en groei mogelijkheden. Ga naar onderstaande link voor meer informatie:

Vacature: Senior beleidsmedewerker financieel toezicht, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties - Werken voor Nederland