Nieuwsbrief IBI nr. 111

Wellicht heeft u weleens contact opgenomen met BZK met vragen over de SiSa, vragen omtrent Iv3 of heeft u in het verleden weleens deelgenomen aan de Regiodagen Gemeentefinanciën. De kans is groot dat u dan contact heeft gehad met Bibi van Dijk – de Valk. De afgelopen jaren heeft Bibi zich op deze onderwerpen ingezet vanuit BZK. Inmiddels heeft zij intern een overstap gemaakt en gaat zij zich inzetten voor de Regio Deals. Ook via deze weg willen wij Bibi danken voor haar jarenlange inzet.

Per 1 augustus 2022 is Luuk Staudt gestart bij BZK als beleidsmedewerker financiën medeoverheden en neemt hij de werkzaamheden van Bibi over. De afgelopen zes jaar is Luuk in diverse functies werkzaam geweest bij de gemeente Haarlem. Luuk heeft vanuit zijn inzicht in bedrijfsvoeringprocessen en financiën binnen de gemeente waardevolle ervaring te bieden voor BZK.

Op 20 september 2022 was het Prinsjesdag. Na de troonrede heeft Minister Kaag van Financiën de Miljoenennota en de Rijksbegroting 2023 aan de Tweede Kamer aangeboden.

De regering geeft geld uit om mensen te steunen, zo komt er prijsplafond voor gas en elektriciteit en wil de regering dat het minimumloon in 2023 met 10 procent omhoog gaat. Daarnaast worden de zorgtoeslag, huurtoeslag en het kindgebonden budget hoger. 

De dag na Prinsjesdag zijn de septembercirculaires voor het gemeentefonds en provinciefonds verschenen. Deze informeren de gemeenten en provincies over de actuele ontwikkelingen in de uitkeringen voor 2022 en verder.

De septembercirculaires staan op de website van de rijksoverheid:

• Septembercirculaire gemeentefonds vindt u hier. 
• Septembercirculaire provinciefonds vindt u via deze link. 

In het Coalitieakkoord staat dat voor de periode na 2025 een nieuwe financieringssystematiek voor medeoverheden wordt uitgewerkt.

In de Kamerbrief Contourennota financieringssystematiek medeoverheden, gepubliceerd op 11 juli 2022, heeft Minister Bruins Slot (BZK) de Tweede Kamer geïnformeerd over de stappen die het kabinet wil zetten om te komen tot een nieuwe financieringssystematiek voor medeoverheden.

Centraal hierbij staat dat er een goede balans moet ontstaan tussen financiën voor medeoverheden en de taken waar zij voor staan, met meerjarige stabiliteit en helderheid over hun meerjarig begrotingskader. Daarnaast dient het financieel en interbestuurlijk instrumentarium, specifiek het uitkeringsstelsel richting medeoverheden, beter aan te sluiten op taken en de wettelijke kaders van waaruit die taken worden toebedeeld.

Eenmalige Rijksbijdrage

Het Rijk werkt samen met gemeenten en provincies door aan een nieuwe financieringssystematiek vanaf 2026. In aanloop daarnaartoe stelt het kabinet  eenmalig € 1,1 miljard extra in 2026 beschikbaar, zo is op Prinsjesdag bekend gemaakt in de Miljoenennota.

Dit heeft de volgende uitwerking voor het gemeente- en provinciefonds:

• Gemeentefonds: een bedrag van € 76 miljoen wordt aan het BTW-compensatiefonds toegevoegd en er komt € 924 miljoen beschikbaar via de algemene uitkering van het gemeentefonds.
• Provinciefonds: een bedrag van € 20 miljoen wordt toegevoegd aan het BTW-compensatiefonds en er komt € 80 miljoen beschikbaar via de algemene uitkering van het provinciefonds.

Onderliggend aan de kamerbrief ‘Contourennota financieringssystematiek medeoverheden’ zijn nog twee documenten gepubliceerd, namelijk:

1. Het rapport van mw. Lazeroms: ‘Samenwerkingsvermogen: Samen werken aan maatschappelijke opgaven met financiën in balans’. De analyse biedt een helder overzicht van de financiële gevolgen van het Coalitieakkoord voor medeoverheden. Link: Samenwerkingsvermogen: Samen werken aan maatschappelijke opgaven met financiën in balans | Rapport | Rijksoverheid.nl
2. De bijlage ‘Overkoepelende notitie uitkeringsstelsel’. Een belangrijk onderdeel van de financiële verhoudingen wordt gevormd door de uitkeringen, waarmee medeoverheden vanuit het Rijk worden bekostigd. De overkoepelende notitie bij de contourennota geeft een overzicht van de uitkomsten uit de ambtelijke interdepartementale Taskforce die werkt aan de uitwerking van de gewenste en benodigde aanpassingen in het uitkeringsstelsel. Link: Overkoepelende notitie uitkeringsstelsel | Rapport | Rijksoverheid.nl

Op 5 juli jl. heeft Minister Bruins Slot (BZK) via een kamerbrief de Tweede Kamer geïnformeerd over de organisatorische inbedding van de onderzoeksagenda en de inhoud van de onderzoeksagenda van het nieuwe verdeelmodel voor het gemeentefonds per 1 januari 2023.

In 2022 zal, conform het ROB-advies, een onderzoek worden opgestart naar de Overige eigen middelen en naar de centrumfunctie. De voorbereiding van deze onderzoeken is gestart en de begeleidingscommissies zullen in september/oktober worden samengesteld.

De kamerbrief is hier te vinden: Kamerbrief over onderzoeksagenda nieuwe verdeelmodel gemeentefonds | Kamerstuk | Rijksoverheid.nl

In deze nieuwsbrief is vaker aandacht geschonken aan rechtmatigheidsverantwoording. Met deze wijziging leggen het college van burgemeester en wethouders bij een gemeente, het college van gedeputeerde staten bij een provincie en het dagelijks bestuur van een waterschap in de jaarrekening zelf verantwoording af over de rechtmatigheid. Dit is in lijn met de systematiek die geldt voor het Rijk.

De Tweede Kamer heeft het voorstel op 31 mei 2022 aangenomen. De Eerste Kamercommissie voor Binnenlandse Zaken en de Hoge Colleges van Staat/Algemene Zaken en Huis van de Koning (BiZa/AZ) heeft op 13 september 2022 het eindverslag uitgebracht. Het voorstel is door de Eerste Kamer op 27 september 2022 als hamerstuk afgedaan. Daarmee zal de parlementaire behandeling van dit wetsvoorstel ten einde komen op 27 september. De rechtmatigheidsverantwoording zal voor de eerste keer gaan gelden voor het verslagjaar 2023, waarbij de vaststelling van de rechtmatigheidsverantwoording als onderdeel van de jaarrekening zal plaatsvinden in het kalenderjaar 2024.

Voor de waterschappen zal een afwijkende invoeringstermijn gaan gelden, die binnenkort gecommuniceerd wordt.

BZK en VWS hebben hier een document gepubliceerd met daarin veel gestelde vragen en antwoorden over de verfijning van de taakvelden op het gebied van Wmo en Jeugd. Aan bod komen onder meer hoe de begroting van 2023 in te vullen, hoe eigen bijdragen moeten worden verantwoord en hoe baten en lasten over de taakvelden moeten worden verdeeld als sprake is van taakgerichte financiering.

Vragen kunnen worden gesteld via postbusiv3@minbzk.nl.  Het document met veel gestelde vragen zal hiermee de komende maanden worden aangevuld met nieuwe vragen die beantwoord zijn. De IBI Nieuwsbrief blijft hierover berichten.

Vervolgacties invoering verfijning Iv3

Verder inventariseert onderzoeksbureau Significant Public momenteel in opdracht van het Rijk bij een aantal gemeenten de stand van zaken met betrekking tot de implementatie van de verfijnde taakvelden Wmo en Jeugd . Dit gebeurt aan de hand van vragen als: lukt de implementatie, wat zijn de knelpunten en welk oplossingen zijn er mogelijk. Het is de bedoeling de resultaten van de inventarisatie na oplevering te publiceren. Significant Public verwacht in oktober verslag te doen. Tevens levert de inventarisatie suggesties op die om vervolgactie vragen zodat de verantwoording van lasten door gemeenten op de juiste taakvelden kan worden vereenvoudigd en verbeterd.

Vervolgacties waaraan wordt gedacht zijn:

• Publicatie van een koppeltabel tussen Wmo-productcodes en -taakvelden
• Het verstrekken van informatie over de taakvelden bij de terugkoppeling van de PGB’s door de SVB
• Het organiseren van kennissessies na 15 november om de uitwisseling van goede voorbeelden te bevorderen

Op 29 augustus is de concept invulwijzer SiSa 2022 gepubliceerd op rijksoverheid.nl. De afgelopen maand heeft een zogenaamde ‘proefcontrole’ plaatsgevonden van de concept invulwijzer voor de Bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne, omdat de invulwijzer onder grote (tijds)druk tot stand was gekomen. Dit een – hopelijk eenmalige – afwijking van het reguliere proces van publicatie van de SiSa invulwijzer.

Bij de proefcontrole waren naast de ministeries JenV, BZK en FIN betrokken de NBA, VNG, controllers van enkele gemeentes en enkele gemeentelijke accountants.  Het doel van de proefcontrole was toetsen of de huidige indicatoren en de invulwijzer, horende bij de bekostigingsregeling opvang ontheemden Oekraïne, een juiste en uniforme interpretatie en toepassing van de (controle)voorschriften mogelijk maakten. Zo niet dan worden mogelijkheden verkend om de ‘echte’ controle in de eerste helft van 2023 te verhelderen en vergemakkelijken.

Naar aanleiding van de proefcontrole zijn in grote lijnen de volgende wijzigingen aangebracht:

• Het samenvoegen van indicatoren A16/01, A16/02 en A16/03 tot één indicator, waar handmatig het totaal te ontvangen normbedrag kan worden ingevuld. Het gaat hierbij om het cumulatieve aantal bedden per dag, waarvan aantoonbaar een melding is gedaan bij de veiligheidsregio, vermenigvuldigd met het normbedrag. Aantonen dat is gemeld kan bijvoorbeeld aan de hand van e-mails of andere correspondentie met de Veiligheidsregio. We onderzoeken nog of we gemeenten kunnen ondersteunen met een uitdraai van de plekken zoals deze per dag als beschikbaar bekend waren bij het KCIO. Van deze plekken mag de accountant er vanuit gaan dat deze gemeld zijn geweest. Ter toelichting is een (optionele!) rekentool en een stroomschema uitgewerkt.
• De toelichting bij de huidige indicatoren A16/04, de uitzonderingsbepaling, en A16/05, vergoeding van transitiekosten, is uitgebreid.
• A16/07, Aantal uitgekeerde verstrekkingen (POO), is gewijzigd naar Besteding uitgekeerde verstrekkingen (POO).
• A16/08, Berekening aantal uitgekeerde verstrekkingen x normbedrag, en A16 / 09, Besteding uitvoeringskosten (werkelijke kosten), zijn samengevoegd tot één indicator Berekening totaal te ontvangen uitvoeringskosten (POO), met als toelichting uitkomst van berekening (jaar T) van het aantal uitgekeerde maandverstrekkingen (POO) x normbedrag uitvoering POO 
• Er is een nieuwe indicator geformuleerd Totaal bedrag vorderingen uitgekeerde verstrekkingen (jaar T) POO, waarin kan worden opgenomen de besteding uitgekeerde maandverstrekkingen (POO) in eigen uitvoering, waarvoor is vastgesteld dat geen recht bestond op financiële vergoeding, danwel onzekerheid bestaat of recht bestond op financiële vergoeding, en waarbij de financiële vergoeding niet meer kan worden teruggevorderd.
• A16B is geheel geschrapt, omdat de verwachting bestaat dat hiervan geen gebruik zal worden gemaakt.

Bovenstaande punten zullen in een nieuwe versie van de gehele invulwijzer verwerkt worden. 

Het verantwoordingsloverzicht SiSa 2022 is opengesteld en wordt de komende weken gevuld aan de hand van informatie van verstrekkers van de uitkeringen. Het verantwoordingsoverzicht is te raadplegen via de volgende link: https://teverantwoordenregelingen.rijksoverheid.nl

Dit betekent dat de ontvangers van specifieke uitkeringen kunnen gaan bijhouden of alle specifieke uitkeringen, die voor hun organisatie van toepassing zijn, op deze lijst aangevuld worden. Deze controle is een belangrijke eerste stap voor de verantwoording over het verantwoordingsjaar 2022. De verantwoordingslijst vormt de basis voor de SiSa-bijlage op maat die uw organisatie ontvangt.

Wacht dus niet met controleren tot de verantwoordingslijst begin januari 2022 definitief is.

Wat houdt de controle als ontvanger van een specifieke uitkering in?

1. Alle ontvangers: controleren of alle specifieke uitkeringen waarover de organisatie zich moet verantwoorden, ook bij de organisatie zijn vermeld. Ontdekt u een fout: neem contact op met BZK via het contactformulier op de website www.rijksoverheid.nl/sisa of met de verstrekker van de uitkering.

2. Gemeenten waarbij de uitvoering van een SPUK-regeling (deels) gebeurt door een gemeenschappelijke regeling (bijvoorbeeld de G2 en de G3) controleren of:

• Alle gemeenschappelijke regelingen voorkomen op de lijst 2022.
• De specifieke uitkering waarover deze organisatie zich moet verantwoorden, ook bij deze organisatie is vermeld. Ontdekt u een fout: neem contact op met BZK via het contactformulier op de website http://www.rijksoverheid.nl/sisa of met de verstrekker van de uitkering.

3. Organisaties die verantwoorden over provinciale regelingen: controleren of alle beschikkingen van de eigen organisatie zijn opgenomen onder een bepaalde provinciale regeling. Ontdekt u een fout: neem dan contact op met de provincie.
   Als de provincie instemt met een wijziging, geeft de provincie dit door aan het ministerie van BZK.

Let op: beschikkingsnummers en bedragen zijn ‘detailinformatie’. Dit betekent dat een foutief of ontbrekend beschikkingsnummer of ontbrekend bedrag geen problemen opleveren bij het indienen van uw verantwoording voor 15 juli 2023. Voorwaarde is dat de regeling (zie controle 1) bij uw organisatie voorkomt.

Aanlevering Iv3 gegevens 3e kwartaal 2022

Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen, die daarvoor in aanmerking komen, moeten vóór 1 november 2022 de Iv3-gegevens over het 3e kwartaal 2022 weer aanleveren. Voor vragen over uw aanleverlink/code kunt u terecht bij het CBS: SectorMFOInput@CBS.nl

Aanlevering Iv3-gegevens begroting 2023

Vóór 15 november 2022 moeten de provincies en gemeenten de Iv3-gegevens begroting 2023 bij het CBS aanleveren. Voor vragen over uw aanleverlink/code kunt u terecht bij het CBS: SectorMFOInput@CBS.nl .

Vragen over de Iv3 aanleverprocedure kunt u stellen via het Iv3-contactformulier. Vragen over Iv3 | Financiën gemeenten en provincies | Rijksoverheid.nl

De verzameluitkering is een specifieke uitkering, waarbij de oorspronkelijke bestedingsdoelen vervallen en slechts verantwoord hoeft te worden of de middelen zijn uitgegeven aan één van de beleidsdoelen van een vakdepartement.

Bij het verantwoordingsonderzoek 2019 concludeerde de Algemene Rekenkamer dat dit onrechtmatig was: specifieke uitkeringen onder de € 10 miljoen hadden volgens de ARK als verzameluitkering moeten worden verstrekt. Naar aanleiding van dit oordeel is besloten om:

1. Het grensbedrag voor de verzameluitkering te verlagen (naar minimaal € 1 miljoen voor de gehele uitkering of € 50.000 per ontvanger). Inmiddels is deze wijziging in het Staatsblad gepubliceerd (link).
2. De verzameluitkering toch weer toe te gaan passen voor uitkeringen onder het nieuwe grensbedrag.
3. De uitvoeringsregels hieromtrent te vereenvoudigen:

• In plaats van een toekenningsbeschikking en een definitieve beschikking (na verantwoording) komt er nu slechts één beschikking: de definitieve beschikking (nog vóór de verantwoording).
• Het bedrag wordt in één keer betaald.
• Gelet op het beperkte bedrag dat met verzameluitkeringen is gemoeid kan de verzameluitkering niet meer terug kan vorderen.

Er wordt op dit moment ook gewerkt aan een vernieuwing van het uitkeringsstelsel. De inzet is om de administratieve lasten te verlagen door meer mogelijk te maken bij een decentralisatie-uitkering en een specifieke uitkeringen minder te belasten met administratieve maatregelen.

De planning is dat de nieuwe Financiële-verhoudingswet in 2024 van kracht wordt. De verzameluitkering zal dan niet meer nodig zijn en verdwijnen uit de instrumentenkoffer van het uitkeringsstelsel.

4^e ronde Regio Deals geopend!

Tussen 15 juli en 15 november 2022 kunnen regio's een aanvraag indienen voor de vierde tranche van de Regio Deals. Eerder dit jaar besloot het kabinet de Regio Deals voor te zetten onder coördinatie van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Voor deze vierde ronde is 284,2 miljoen beschikbaar. Na drie eerdere rondes zijn momenteel 30 Regio Deals in uitvoering.

Via de Kamerbrief van vrijdag 1 juli 2022 nodigt de minister van BZK regionale partijen uit om voorstellen aan te melden. In Regio Deals werken regionale partijen en het Rijk samen als partners om belangrijke opgaven in Nederland aan te pakken.

U kunt uw voorstel indienen via het aanmeldformulier op de pagina Regio Deals – vierde tranche van RVO. Op deze pagina vindt u ook meer informatie over voorwaarden, aanmeldformulier, beoordeling, selectie en planning.

Meer weten?

Programma Regio Deals | Elke regio telt

Regio Deals (rvo.nl)

Toezicht rapport

Op 15 juli 2022 is het verslag ‘financieel toezicht BZK op provincies en gemeenschappelijke regelingen 2022’ gepubliceerd. Dit verslag geeft een overzicht van de bevindingen van het financiële toezicht door het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties op de provincies en de gemeenschappelijke regelingen waaraan provincies deelnemen.

Het verslag is hier te vinden: Verslag financieel toezicht BZK op provincies en gemeenschappelijke regelingen 2022 | Rapport | Rijksoverheid.nl