Op 13 juli 2020 is de wijziging van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening ten behoeve van de uitwisseling van persoonsgegevens gepubliceerd (Stb. 2020, nr. 239), samen met het Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening (Stb. 2020, nr. 240). Dit in vervolg op de instemming door de Eerste Kamer met de wetswijziging. De nieuwe regelgeving treedt 1 januari 2021 in werking (Stb. 2020, nr. 241). Alle Kamerstukken zijn hier terug te lezen. Met de nieuwe regelgeving voer ik een belangrijke actie uit de Brede Schuldenaanpak uit. De wetswijziging staat gemeenten expliciet toe persoonsgegevens te verwerken voor schuldhulpverlening en in het bijzonder voor vroegsignalering van schulden.
Impuls voor vroegsignalering van schulden
Mensen met problematische schulden zoeken lang niet altijd hulp of pas als de problemen heel groot zijn. De wetswijziging regelt dat schuldhulpverleners uit eigen beweging een intakegesprek aanbieden. Dat doen zij op basis van een signaal over betalingsachterstanden van verhuurders, leveranciers van energie en drinkwater en zorgverzekeraars. Deze schuldeneisers geven een signaal als hun eigen inspanningen, zoals een betalingsregeling aanbieden en persoonlijk contact zoeken, de betalingsachterstanden niet oplossen. Op ieder signaal moet een aanbod voor een intakegesprek volgen.
Betere rechtsbescherming door beschikking schuldhulpverlening
De wetswijziging benadrukt het belang van een breed toegankelijke schuldhulpverlening, waarbij een hulpvraag zowel schriftelijk als mondeling gesteld kan worden en groepen niet uitgesloten kunnen worden van hulp. De wetswijziging schrijft ook expliciet voor dat gemeenten bij de start van schuldhulpverlening een beschikking afgeven met daarbij een plan van aanpak. Dit is een belangrijke stap in het versterken van de rechtspositie van cliënten en het zorgt voor een heldere juridische basis om gegevens uit te wisselen. In het Besluit gemeentelijke schuldhulpverlening worden de noodzakelijke gegevens voor schuldhulpverlening gespecificeerd.
Ondersteuning bij de implementatie
Onder leiding van de NVVK maken gemeenten enerzijds en woningcorporaties, leveranciers van energie en drinkwater en zorgverzekeraars anderzijds praktische afspraken over vroegsignalering in het Landelijk Convenant Vroegsignalering. Met het project Vroegsignalering landt in Nederland hebben koplopergemeenten het initiatief genomen elkaar en andere gemeenten te ondersteunen. VNG ondersteunt met het programma Verbinden Schuldendomein gemeenten bij de informatievoorziening voor onder meer de uitvoering van de Wet gemeentelijke schuldhulpverlening. Gemeenten kunnen bij deze projecten terecht met hun vragen, bijvoorbeeld via de Community Vroegsignalering.