Jaargang 1 - editie 2 - september 2021
Deze nieuwsbrief is voor iedereen die betrokken is bij of geïnformeerd wil worden over de ontwikkeling van het expertisecentrum interlandelijke adoptie. In de nieuwsbrief deelt het projectteam van het ministerie van Justitie en Veiligheid (JenV) de voortgang van de ontwikkeling van het centrum. Hiervoor werkt het team samen met organisaties die geadopteerden al ondersteunen bij zoektochten naar biologische ouders en/of familie.
Automatisch op de hoogte blijven van de ontwikkelingen rond de inrichting van het expertisecentrum interlandelijke adoptie? Klik dan op de Abonneren-button en word abonnee van deze nieuwsbrief.
Anderen attenderen op de nieuwsbrief? Stuur dan de link van de Abonneren-button door.
Contact leggen met het projectteam? Mail naar contactExpertisecentrumILA@minjenv.nl.
De zomervakantie was nog maar net voorbij toen een brede groep van vertegenwoordigers van belangenorganisaties ambtenaren van ministeries, de Centrale Autoriteit, FIOM, een advocatenkantoor, coaches en psychologen bijeenkwam om verder te verkennen en verdiepen wat de mogelijke activiteiten van het expertisecentrum interlandelijke adoptie kunnen worden.
De eerdere sessies stonden in het teken van mogelijke activiteiten van het expertisecentrum: dingen die het centrum zou kunnen doen om te ondersteunen bij zoektochten, toegang tot dossiers, psychosociale- en juridische vraagstukken. De opbrengst van deze bijeenkomsten, de in kaart gebrachte mogelijke activiteiten en de ingediende plannen bij het ministerie werden tijdens de verdiepende sessies nader bekeken. En we beantwoordden de vraag: wat moet hierbij, af of anders? In deze nieuwsbrief leest u een impressie van de opbrengst uit de sessies.
De gesprekken verliepen op een prettige en constructieve manier. Er zijn in de sessies van twee uur tijd veel suggesties opgehaald. Een kleine greep: welke activiteiten het centrum ook onderneemt, de manier waarop het centrum zijn diensten verleent aan geadopteerden en adoptieouders is van groot belang. Met aandacht voor de personen om wie het draait. Dat zou bijvoorbeeld kunnen betekenen dat het centrum een soort loketfunctie krijgt en bij doorgeleiding vinger aan de pols houdt. Dat zou het centrum op laagdrempelige wijze kunnen doen, zodat de stap om bij het centrum aan te kloppen klein blijft.
Het centrum zou de neutrale plek kunnen zijn om samenwerking tussen verschillende spelers in het adoptieveld te faciliteren. Denk aan het bespreken van knelpunten of inventariseren en delen van geleerde lessen. Er was ook veel aandacht voor kwaliteit: het centrum zou op de verschillende functies die het gaat vervullen een belangrijke rol kunnen spelen bij kwaliteitsborging.
De behoefte is geopperd hier één loket voor te bieden dat centrale toegang geeft tot adoptiedocumenten en afstammingsinformatie. Voor zowel geadopteerden als adoptieouders is professionele begeleiding bij de inzage van dossiers (bijvoorbeeld door een vertrouwenspersoon) belangrijk. Er is helaas ook een groep geadopteerden die met misstanden te maken heeft en waarvan dus soms geen (juiste of volledige) informatie over de adoptie te vinden is. Het is zaak om in de samenwerking met organisaties in binnen- en buitenland te bekijken wat maximaal mogelijk is om toegang tot informatie te krijgen. Tot slot werd ook aandacht gevraagd voor digitale diensten voor de generatie die veel meer online doet.
Voor het ondersteunen van zoektochten door het expertisecentrum werd de oproep gedaan om vooral aan te sluiten bij wat er al is en extra ondersteuning te bieden waar dat nodig is. Ook werd daarbij de wens geuit om vanuit het centrum te investeren in bestaande organisaties zodat zij beter kunnen ondersteunen bij zoektochten.
Het expertisecentrum kan een centraal loket zijn en zorgen voor actieve en betrokken begeleiding, zodat mensen niet “van het kastje naar de muur” worden gestuurd.
Kansen liggen er met actieve inzet door de overheid in het buitenland, die ook deuren kan openen. Het centrum kan investeren in contacten met ambassades en overheidsfunctionarissen in landen van herkomst. En waar dat zinvol is, samen met de inzet van geadopteerden zelf of belangenorganisaties, meer resultaat boeken. De aanpak hiervan zal per land verschillen en vraagt dan om maatwerk.
Verder is er behoefte aan informatie en advies over het gebruik van DNA-databanken. Het idee is om gebruik te maken van bestaande internationale databases vanwege het grotere bereik. Vraag daarbij is wel hoe de privacy en veiligheid van gegevens wordt gewaarborgd. Tot slot is het van belang dat het expertisecentrum ook realistisch en eerlijk is over de haalbaarheid van een zoektocht en de verwachtingen die mensen hierover kunnen hebben.
Bij een zoektocht komen vaak veel emoties los. Maar ook los van een zoektocht kan er op enig moment bij geadopteerden behoefte aan psychosociale ondersteuning ontstaan. Vragen over identiteit kunnen samengaan met loyaliteitsconflicten, rouwverwerking, hechtingsproblemen en schuldgevoelens. Het expertisecentrum zou kunnen voorzien in experts die kunnen ondersteunen in het wegwijs maken bij deze specifieke en complexe hulpvragen. Gedachte erachter is dat er goed wordt doorgevraagd bij een hulpvraag en geadopteerden worden ondersteund in het vinden van specialistische hulp. Deelnemers aan de sessie geven aan dat belangrijk is aan te sluiten bij de vragen en behoeften van geadopteerden en adoptieouders. Laagdrempelig contact, of dit nu online, telefonisch of face to face is, en het bieden van toegankelijke informatie en kennis kunnen hieraan bijdragen, ook voor doelgroepen die liever online op zoek gaan.
Het centrum zou zicht moeten hebben op de kwaliteit van het aanbod van gespecialiseerde hulpverlening en daarvoor in contact staan met de eerste en tweedelijns zorg om te helpen bewustwording en bekendheid voor adoptie-specifieke problematiek te vergroten.
Het expertisecentrum kan een belangrijke rol spelen bij het aanbieden (en ontwikkelen) van kennis over veel voorkomende juridische vraagstukken rondom interlandelijke adoptie. Denk hierbij aan identiteitsherstel, privacy en regelgeving in het buitenland. Vooral aan informatie over identiteitsherstel is veel behoefte (hoe kan ik dit regelen, waar kan ik terecht, hoe zit het met kosten, kunnen deze vergoed worden?). Ook zou het centrum bijvoorbeeld handleidingen kunnen ontwikkelen voor gemeenten rond naamswijziging.
Voor individueel advies zou het centrum slim kunnen doorverwijzen naar juridische specialisten en het al bestaande aanbod aan juridische ondersteuning in Nederland (advocaten, juridische loketten).Mogelijk kan het expertisecentrum ook een rol spelen bij het signaleren van knelpunten in wet- en regelgeving en hier aandacht voor vragen.
In oktober worden kansrijke ontwerpopties geëvalueerd en getoetst. Voor- en nadelen worden tegen elkaar afgewogen en we kijken naar de haalbaarheid en impact van de opties. Dit gebeurt op 7 oktober 2021 met belangenorganisaties voor interlandelijke adoptie en op 14 oktober met een bredere vertegenwoordiging uit het veld. De Argumentenfabriek begeleidt deze sessies.
Met de uitkomsten en opbrengsten van deze sessies wordt in november gewerkt aan een voorstel voor de inhoudelijke invulling van de functies van het expertisecentrum. In deze maand wordt hier ook over gesproken met de Minister voor Rechtsbescherming, die hier uiteindelijk een besluit over zal nemen.
Neem dan een abonnement op de nieuwsbrief.
