Ondertekening Green Deal Samen werken aan duurzame zorg op 4 november 2022 - nieuwsbrief
Beeld: ©Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Nieuwsbrief Duurzame Zorg - Oktober 2022

In de nieuwsbrief Duurzame Zorg staan ontwikkelingen rondom duurzaamheid in de zorg. De nieuwsbrief is een productie van de leden van de regiegroep Duurzame Zorg. Deze regiegroep bestaat uit bestuurders en experts van verschillende overkoepelende organisaties uit de zorg. Zij ondersteunen zorgorganisaties bij de ontwikkeling en uitvoering van plannen om zo de Green Deal-doelen te bereiken.

Initiatieven, ontwikkelingen en evenementen kunnen gedeeld worden met de redactie via duurzamezorg@minvws.nl.

“We kunnen inzicht met elkaar creëren door data met elkaar te delen”

Het RIVM reikte op 3 oktober 2022 het rapport Het effect van de Nederlandse zorg op het milieu uit aan minister Ernst Kuipers. Voor Michelle Steenmeijer, onderzoeker bij het RIVM en eerste auteur van het artikel, een belangrijke mijlpaal: “Met dit rapport geven we de zorgsector handvatten om te prioriteren. Zodat zij zo effectief en doelgericht mogelijk kunnen omgaan met hun middelen en tijd om de meeste impact op verduurzaming te realiseren.”

Met het rapport publiceert het RIVM een methode om de effecten van zorg op het milieu te berekenen. Maar, hoe kom je tot zo’n methode en hoe bepaal je wat het effect op het milieu nu ís? Michelle: “Onze impactanalyse startte met het koppelen van geldstromen aan milieu-impact. Door een bepaalde impact per euro te berekenen krijg je de totale impact van de zorgsector. Die berekening doe je op basis van modellen van globale geldstromen en impact. De data vulden we aan met reeds bekende data uit specifieke situaties. Op deze manier krijg je niet alleen inzichtelijk wat de uitstoot is die uit de figuurlijke schoorsteen komt bij de zorg, maar ook de impact van onder andere de ingekochte handschoenen of de catering.”

Michelle roept de zorgsector op om de RIVM aanbevelingen te gebruiken om toekomstige milieuanalyses uit te voeren. “Als iedereen namelijk bij alle berekeningen dezelfde regels gebruikt, dan krijgen we geharmoniseerde data die we kunnen vergelijken. Hiermee kan de sector echt keuzes maken over wat wel en niet te doen om effectief te verduurzamen.”

Michelle Steenmeijer is onderzoeker duurzaamheid & circulaire economie bij het RIVM. Hier doet zij onderzoek naar duurzaamheidsvraagstukken op basis van macro-economische analyses.
 

Michelle Steenmeijer, RIVM
Beeld: ©RIVM / RIVM

Green Deal Duurzame Zorg 3.0: kom tekenen op 8 december

De nieuwe Green Deal Duurzame Zorg 3.0 is klaar! Het afgelopen jaar is er samen met de sector hard gewerkt aan de realisatie van een nieuwe Green Deal Duurzame Zorg. De huidige Green Deal Duurzame Zorg 2.0 loopt eind oktober namelijk af. Vanuit de sector was er veel animo om een vervolg te geven aan de Green Deal.

Samen werken aan duurzame zorg

De nieuwe Green Deal Duurzame Zorg 3.0 krijgt de naam ‘samen werken aan duurzame zorg’. In deze nieuwe Green Deal zijn concretere doelstellingen, afspraken en acties geformuleerd. Ook is er aandacht voor preventie en kennis & bewustwording. Opnieuw worden alle organisaties uit het zorgveld opgeroepen om zich te committeren aan de Green Deal.

De nieuwe Green Deal wordt op 4 november a.s., tijdens de Nationale Klimaatweek, gepubliceerd. Die dag wordt de Green Deal getekend door leden van de regiegroep Green Deal én door zorgminister Ernst Kuipers. 

8 december landelijk ondertekenmoment

Op donderdag 8 december 2022 is er een landelijk tekenmoment in Amersfoort (locatie onder voorbehoud). Alle partijen die zich willen committeren aan de nieuwe Green Deal zijn van harte welkom om die dag hun handtekening op het grote ondertekenbord te plaatsen. Zet 8 december daarom alvast in de agenda, en vertel je bestuur dat er binnenkort een nieuwe Green Deal op tafel ligt.

Alle ondertekenaars van de Green Deal Duurzame Zorg 2.0 krijgen na publicatie van de nieuwe Green Deal op 4 november een uitnodiging om op 8 december de nieuwe Green Deal te ondertekenen. In deze uitnodiging wordt ook de definitieve versie van de nieuwe Green Deal bijgevoegd. Organisaties die geen ondertekenaar van Green Deal Duurzame Zorg 2.0 zijn maar wel geïnteresseerd zijn in het ondertekenen van de nieuwe Green Deal, kunnen dit laten weten door een e-mail te sturen naar duurzamezorg@minvws.nl.

Uiteraard staat ook na 8 december de mogelijkheid open voor organisaties om de Green Deal Duurzame Zorg 3.0 te ondertekenen. Samen werken we aan duurzame zorg!
 

Kijk het Congres Duurzame Zorg terug tot 6 december 2022

Op 6 oktober 2022 kwamen honderden groene professionals uit de zorg samen, zowel in Zwolle als via een digitaal platform. Het thema ‘Groen doen leer je van elkaar’ legde de nadruk op de vergroening van het medische onderwijs en het verbreden van kennis & bewustwording. Een dag vol boeiende sessies, prikkelende gesprekken en inspiratievolle momenten. 

Het digitale platform is nog beschikbaar tot 6 december. Op het platform staan onder andere de livestream, een terugblik en de presentaties van de sprekers. Toegang tot het digitale platform gaat door middel van een e-mailadres. Hiervoor is aanmelding niet nodig. Toegang is kosteloos.  
 

Congres Duurzame Zorg 2022 - Een overzichtsfoto van de zaal
Beeld: Ministerie VWS

Nieuwe tool ToekomstProef voor duurzame voeding in de zorg

Verschillende Green Deal Duurzame Zorg partners hebben het afgelopen jaar samengewerkt aan de ontwikkeling van een meetinstrument voor duurzame en gezonde voeding. Dit instrument is nu voor iedereen beschikbaar. In het instrument zijn al bestaande criteria op duurzame en gezonde voeding overzichtelijk bijeengebracht en uitgesplitst naar de verschillende fases in het voedingsproces: van de productie, tot verpakking, assortimentskeuze, voorkomen van voedselverspilling etc. Het instrument richt zich op zowel verduurzaming als de gezonde keuze.

Zo worden drie Green Deal doelstellingen bereikt: gericht op preventie door gezonde voeding, gericht op verlagen van CO₂ uitstoot door bijvoorbeeld meer plantaardige en lokale producten en gericht op circulair door minder verpakking en verspilling. Het initiatief roept de zorgsector op om hierin een rolmodel te zijn richting de eigen cliënten, patiënten, de medewerkers en de bezoekers. 

Het meetinstrument is te downloaden via de website van Eten+Welzijn.

Publicatie RIVM rapport 'Het effect van de Nederlandse zorg op het milieu' overhandigd aan minister Kuipers

Het is voor de Nederlandse zorgsector belangrijk te weten wat haar effecten zijn op het milieu en het klimaat. Het RIVM ontwikkelde in opdracht van VWS hiervoor een methode. Hiermee is voor het eerst breder gekeken dan alleen het effect op klimaatverandering. De ontwikkelde methode brengt  milieueffecten die relevant zijn voor de circulaire economie en biodiversiteit zoals watergebruik, grondstoffen (metalen en mineralen), landgebruik en afvalproductie in kaart. Verder is er met verschillende zorginstellingen gezocht naar de praktijkvoorbeelden van een gezonde zorgomgeving. Zo’n gezonde ‘zorgomgeving’ kan helpen ziekte te voorkomen, en draagt bij aan goede en duurzame zorg. 

Het rapport Het effect van de Nederlandse zorg op het milieu is aangeboden aan de minister van VWS (zie foto hierboven) en gepubliceerd in the Lancet Planetary Health. Meer over de manier waarop de methode uit het rapport is ontwikkeld, is te lezen in het interview met Michelle Steenmeijer in het voorwoord van deze nieuwsbrief. Alles wat het RIVM doet in het kader van duurzame zorg, is te lezen op de RIVM-website.

Medewerkers van het RIVM overhandigen het rapport over de effecten van de Nederlandse zorg op het milieu aan zorgminister Ernst Kuipers
Beeld: ©RIVM / RIVM

De gezondheidsraad adviseert: Laat duurzaamheid meewegen bij keuzes in de zorg

Om bij het gebruik van hulpmiddelen in de zorg meer rekening te houden met het milieu, is het essentieel dat duurzaamheid gaat meewegen bij keuzes in de zorg. Dat adviseert de Gezondheidsraad (GR) in hun recente publicatie 'verduurzaming van hulpmiddelen in de zorg'.

In hun publicatie adviseert de Gezondheidsraad dat duurzaamheid één van de normen moet zijn voor ‘goede zorg’ naast veiligheid, doelmatigheid, effectiviteit en cliëntgerichtheid. Ook is regie van de overheid nodig om een transitie in gang te zetten waaraan alle partijen bijdragen die zijn betrokken bij ontwerp, productie en afvalverwerking van hulpmiddelen. Want in de hele keten zijn aanpassingen nodig, stelt de GR. 

Oud kwartiermarker Duurzame Zorg schrijft boek

Cathy van Beek, oud-kwartiermaker van Duurzame Zorg, is coauteur van het boek “Heel de Zorg; routes naar duurzamer, gezonder en beter”. Het boek, geschreven in samenwerking met journalist en uitgever Joost Bijlsma, vertelt hoe het ánders en duurzamer kan in de zorg. Verhalen van pioniers, routekaarten en tips vormen een ‘reisgids’ naar verduurzaming. Het boek is te koop via online boekhandels.

Groene Zorg Festival: Inspiratie, verbinding en versterking voor duurzame zorg

Vieren dat het anders kan, dat gebeurde op zaterdag 24 september in een uitverkochte Metaalkathedraal te Utrecht waar 150 groene zorgprofessionals bijeenkwamen. De Groene Zorg Alliantie, organisator van het event, zette met steun van het Programma Duurzame Zorg een strak programma neer met Jan Terlouw, Diederik Gommers en Cathy van Beek.

De Groene Zorg Alliantie richt zich op versnelling van duurzame zorg en stimuleert goede initiatieven. Deze initiatieven kregen daarom podium op de inspiratiemarkt van het festival of in één van de vele workshops en kwamen zo direct in contact met zorgmedewerkers. De positieve sfeer werd versterkt door (h)eerlijke catering, kunst en natuurlijk muziek.

De komende tijd komt de Groene Zorg Alliantie verder in actie voor duurzaam beleid (o.a. op COP27), bijeenkomsten voor Green Teams en zorgcommissies, masterclasses en podcasts. Het netwerk groene zorgprofessionals groeit snel, en dat geeft hoop.

Diederik Gommers tijdens het Groene Zorg Festival
Beeld: ©Groene Zorg Alliantie / Groene Zorg Alliantie

Documenten & downloads

Agenda